José María Benito del Valle: berrikuspenen arteko aldeak

1952an, ikasle zela, [[Ekin (historikoa)|''Ekin taldea'']] sortu zuen beste ikasle abertzaleekinabertzale batzuekin batera ([[Julen Madariaga]], Jose Luis Alvarez Enparantza ''[[Txillardegi]]'', [[Manu Agirre]], [[Iñaki Gaintzarain]], [[Alfonso Irigoien|Alfontso Irigoien]], [[Rafa Albisu|Rafael Albisu]] eta [[Iñaki Larramendi]], besteak beste).Talde honen zeregin nagusia [[Euskal Herria|Euskal Herriko]] historia, hizkuntza, kultura eta tradizio politikoa ikasketan zetzan, [[Europa]]ko mugimendu intelektual berrien informazioa biltzean, eta garai hartako giro [[abertzaletasun|abertzale]] apalaren sugarra pizturik mantentzean (bilerak eta ikastaroak antolatuz). Urte batzuk geroago Ekin [[Euzko Alderdi Jeltzalea|EAJren]] gazte erakundearekin ([[Euzko Gaztedi|EGIrekin]]) batu zen, [[Euzko Gaztedi]] izeneko taldea sortuz.

Ekin eta EAJaren arteko harremanek, ordea, gaizki bukatu zuten 1958an, [[Juan Ajuriagerra Otxandiano|Ajuriagerraren]] aginduz José María Benito del Valle gazte erakundeetatik eta alderditik kanporatuta izan zenean. Honi bere elkartasuna adierazteko, Ekineko''Ekin''eko militante historikoak ere (Julen Madariaga, Txillardegi, Rafa Albisu...) EAJ utzi zuten eta 1959an erakunde berri baten sorrera bultzatu zuten (ETAren[[:es:Euskadi_Ta_Askatasuna|ETA]]<nowiki/>ren sorrera, hain zuzen ere).

1967an, ''Txillardegi'' eta Xabier Imazekin batera, ETArekin apurtu zuen, erakundeakerakundea hartzen ari zen joera [[Leninismo|marxista-leninistarekin]] bat ez zetorrelako. Era berean, bere sustrai katolikoak zirela-eta, desadostasun sakonak mantenduizan zituen erakunde armatuarekin, batez ere 60ko hamarkadaren erdialdean ETAk borroka armatuaren hautua egin zuenetik.