Francisco García: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
1. lerroa:
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Francisco García Dicastillo''' ([[Larraga]], [[1795]] – [[Lizarra]], [[1839]]ko [[otsailaren 18]]a) [[Nafarroa Garai]]ko [[jeneral]] [[karlista]] izan zen.<ref name="rah">{{erreferentzia|izena = |abizena = |izenburua=Francisco García |url=http://dbe.rah.es/biografias/10246/francisco-garcia |argitaletxea=Real Academia de la Historia, dbe.rah.es |sartze-data = 2020-10-2325}}</ref><ref name="auñ">[{{erreferentzia|izena = Germán |abizena = Cortabarría Igartua|izenburua=García, Francisco |url=http://wwwaunamendi.euskomediaeusko-ikaskuntza.orgeus/aunamendieu/garcia-francisco/ar-61186/ |argitaletxea=Auñamendi Entziklopedia [on line], 2020, aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus |sartze-data = 2020-10-25}}</ref>
 
== Bizitza ==
Boluntario gisa borrokatu zen [[Fernando VII.a Borboikoa (Espainia)|Fernando VII.aren]] alde [[Erregezaleen matxinada]]n (1821-1823), eta [[infanteria]]ko [[teniente]] gradua erdietsi zuen.<ref name="rah"/> [[1830]]eko urriaren 20an, buru egin zion [[Luzaide]]n [[Joaquín de Pablo|Txapalangarraren]]en gudaroste liberalari; hori zela-eta, kapitan mailara goititu eta San Fernandoren Gurutzea eman zioten 1930eko azaroaren 9an.<ref>{{erreferentzia|izena = |abizena = |izenburua=Gaceta de Madrid, 13 de Noviembre de 1830 |url=https://www.boe.es/datos/pdfs/BOE//1830/138/A00559-00559.pdf |argitaletxea=boe.es |sartze-data = 2020-10-25}}</ref>
 
[[1833]]an, Fernando VII.a hil ondoan, [[Karlos Maria Isidro Borboikoa]]ren alde azaldu zen eta, azaroaren 5ean, [[Aguilar Kodes]]en, Nafarroako lehenbiziko Junta Karlista hautatu zuen batzarrean parte hartu zuen. [[Lehen Karlistaldia|Gerra]] osoan Nafarroan aritu zen, batez ere, eta garaipen nabarmenak erdietsi zituen. [[1834]]an, besteak beste, Argudingo, [[Arkijasko lehenengo gudua|Arkijasko]] eta [[Zubiri]]ko guduetan borrokatu zen. [[1835]]eko urtarrilean, zauritua izan zen [[Orbiso]]ko guduan. Urte horretan berean, brigadier mailara goititu zuten, [[Ameskoa ibarrak|Ameskoa ibarretako]] ekintzetan izan zuen jokabidearen aitormenez. Azaroan, Lizarrako eta [[Jurramendiko gudua (1835)|Jurramendiko]] guduetan gailendu zen.<ref name="rah"/>
[[Lehen Karlistaldia|Karlistada]] piztean, laugarren Nafarroako batailoia zuzendu zuen. Horri esker, mariskal bilakatzeaz gain [[Nafarroako Erresumako Aldundia]]ren kidea izan zen.
 
[[1836]]ko otsailean, [[Gares]]ko guduan nabarmendu zen, eta martxoan Nafarroako komandante buru izendatu zuten. Udaberri horrean, [[Larrasoaña]]n, [[Tirapegiko gudua|Tirapegin]], Gendulainen eta, berriz ere, Larrasoañan garaitu zituen kristinatarrak. Uztailaren 19an, [[Luis Fernández de Córdova]] bentzutu zuen [[Muniain (Aberin)|Muniaingo]] zubian. Urrian [[Arroniz]]en menderatu bazuten ere, ordaina hartu zuen Lizarran abenduaren 8an; bi aste geroago, [[Frantziako Atzerritar Legioa|Frantziako Legioa]] azpiratu zuen [[Allo]]n.<ref name="rah"/>
 
[[Rafael Maroto]] buruzagi karlistaren aurkako azpijokoak egin zituenez, honek [[Lizarra]]n fusilarazi zuen.<ref>Pirala y Criado, Antonio. ''Vindicación del general Maroto y manifiesto razonado de las causas del Convenio de Vergara''. [[Iruñea]]: Urgoiti, [[2005]]. ISBN 84-933398-8-1</ref>