Tongera: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
→Tongera eta Euskal Herria: atala gehitu eta frantseseko bertsioko mapa txertatu |
idazkera eta ahoskera gehitu |
||
17. lerroa:
'''Tongera'''<ref>{{Web erref|izenburua=38. araua - Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0038.pdf|argitaletxea=[[Euskaltzaindia]]|sartze-data=2011-6-29}}</ref><ref>{{Web erref|izenburua=53. araua - Munduko estatuetako hizkuntza ofizialak|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0053.pdf|argitaletxea=[[Euskaltzaindia]]|sartze-data=2011-6-29}}</ref> (''lea faka-Tonga'') [[Tonga]]ko [[hizkuntza]] da, bertoko [[hizkuntza ofizial]]a dena.
== Deskribapen linguistikoa ==
== Zenbakiak ==▼
=== Idazkera eta ahoskera ===
Tongerak [[Latindar alfabetoa|idazkera latindarra]]<nowiki/>ren azpimultzo bat erabiltzen du. Alfabeto "misiolari" zaharrean hizkien ordena aldatuta zegon: bokalak jarri ziren lehenik eta ondoren kontsonanteak: a, e, i, o, u, etab. Alfabeto hori eta orden horrekin erabili zen tongera hizkuntzaren ortografiari buruzko 1943ko erabakia hartu zen arte. Hala ere, [[C. M. Churchward]]<nowiki/>en gramatikak eta hiztegiak [[alfabeto europar estandar]]<nowiki/>raren alde egin zuten, bere garaitik hona erabiltzen den bakarra:
{| class="wikitable"
|+Tongatar alfabetoa
! Hizkia
| '''a'''
| '''e'''
| '''f'''
| '''h'''
| '''i'''
| '''k'''
| '''l'''
| '''m'''
| '''n'''
| '''ng'''
| '''o'''
| '''p'''
| '''s'''
| '''t'''
| '''u'''
| '''v'''
| '''{{okina}}''' (''fakau{{okina}}a'')
|-
! Ahoskera
| {{IPA|/a/}}
| {{IPA|/e/}}
| {{IPA|/f/}}
| {{IPA|/h/}}
| {{IPA|/i/}}
| {{IPA|/k/}}
| {{IPA|/l/}}
| {{IPA|/m/}}
| {{IPA|/n/}}
| {{IPA|/ŋ/}}
| {{IPA|/o/}}
| {{IPA|/p/}}
| {{IPA|/s/}}
| {{IPA|/t/}}
| {{IPA|/u/}}
| {{IPA|/v/}}
| {{IPA|/ʔ/}}
|}
Kontuan izan goiko ordena jarraitzen dela hiztegietan. Beraz, ''ngatu'' hitza ''nusi'' hitzaren atzetik joango da, ''ʻa'' hitzak ''vunga'' jarraitzen du eta atzerriko hitzen bat gehitzekotan z hizkiaz hasita, horien atzetik joango dira ''ʻa'' bezalako hitzak. Bokal luzeak dituzten hitzak bokal laburrak dituztenen ondoren datoz.
▲=== Zenbakiak ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+ 0-9
|