Hizkuntz genozidio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
No edit summary
1. lerroa:
[[Fitxategi:SpeakFrenchBeClean.jpg|thumb|250px|eskuinera|"Garbia izan, mintza frantsesez" idatzita dago Frantzia hegoaldeko eskola bateko hormetan]]
 
'''Hizkuntz- genozidioa''' edo '''linguizidioa''' kultura menperatzaile batek komunitate baten hizkuntzaren gainean eragiten duen heriotza programatua da. Kasu gehienetan, kultura menperatzailea estatu menperatzaile batena da. HonekHorrek, eskura dituen tresnen bidez -eskola—eskola, armada, komunikabideak, eliza, eliteak...- hizkuntza menperatuaren desagerpenagalera bilatzen du, neurri politiko zorrotz eta eraginkorrak ezarriz.
 
Hizkuntz- genozidioa [[etnozidio]]aren mota bat da.
 
Genozidio linguistikoaren saiaketak ugariak izan dira historian zehar. Batzuk arrakastatsuak izan eta muturreraino iritsi dira (Amerikako eta Afrikako hizkuntza askoren desagerpena burutu baitute). Gugandik gertu, aipatzekoak dira [[Frantzia]]ko estatuak [[Frantziako iraultza]]tik<nowiki/>ren ondoren frantsesa ez diren gainontzeko hizkuntzak ([[euskara]], [[katalana]], [[bretoiera]], [[korsikera]]...) desagertarazteko martxan jarri dituen politikak <ref> Joan-Lluis Lluis: Nire zakurrarekin solasean Frantziaz eta frantsesetaz, Gatuzain, 2006 </ref>. [[Espainia]]ko estatuan, aldiz, [[Karlos III.a Espainiakoa|Karlos IIIren]] ondotik gaztelania ez diren penintsulako beste hizkuntzak debekatuak izan dira eremu formaletan, eta -garai—garai batzuetako salbuespenarekin-salbuespenarekin— euskarari jazarpen latza ezarri zaio, zigor fisikoak eta guzti (eraztunarena, adibidez) <ref> Joan Mari Torrealdai: El libro negro del euskera, Ttarttalo, 1998 </ref>.
 
== Ikus, gainera ==