Cardo: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
[[IrudiImage:ApameaJerusalem Cardocardo.jpg|300px|thumb|300px|[[ApameaJerusalem]]koeko kardoacardoaren aztarnak.]]
'''Cardo''' (edo ''Cardus''), [[hirigintza erromatar]]rean, kanpamendu militar edo kolonia bateko ipar-hego [[kale]]a zen. Cardo nagusia ''Cardo Maximusa'' da, perpendikularki, [[Decumanus Maximus]]arekin gurutzatzen dena, beste kale nagusia. Forua, jatorrian, hau da, lehen hiri erromatarretan, hiritik kanpo aurkitzen zen arren (hortik bere izena, alegia, ''forum'') eta merkataritza lanetarako erabiltzen ziren arren (azokak eta feriak), denborarekin, aktibitate politiko eta administratiboetarako erabiltzen hasi zen, eta horregatik erromatar hiri berrienak, plaza publikoak sortzen hasi ziren ''Cardo Maximus'' kalea ''Decumanus Maximus'' kalearekin topo egiten zuen tokian.
 
'''Cardo''', [[hirigintza erromatar]]rean, kanpamendu militar edo kolonia bateko ipar-hego [[kale]]a zen. Cardo nagusia ''Cardo Maximusa'' da, perpendikularki, [[Decumanus Maximus]]arekin gurutzatzen dena, beste kale nagusia. Forua, jatorrian, hau da, lehen hiri erromatarretan, hiritik kanpo aurkitzen zen arren (hortik bere izena, alegia, ''forum'') eta merkataritza lanetarako erabiltzen ziren arren (azokak eta feriak), denborarekin, aktibitate politiko eta administratiboetarako erabiltzen hasi zen, eta horregatik erromatar hiri berrienak, plaza publikoak sortzen hasi ziren ''Cardo Maximus'' kalea ''Decumanus Maximus'' kalearekin topo egiten zuen tokian.
 
Hitzak, bere jatorria, [[augure]]ek euren iragarpenak egiten zituztenean iparraldetik hegoaldera egiten zuten lerroan aurkitzen da. Aldi berean, kardo hitz honetatik [[puntu kardinal]] hitza dator, orientazio geografikoan, iparrorratzetan, haize-orratzetan... erabiltzen dena.
 
==Ameriketan==
Ideia orokor hau, gero, [[XVI. mende]]an, [[FelipeFilipe II.a Espainiakoa]]ren ordenantzekin hartua izan zen espainiarrek[[espainia]]rrek Amerikan sortu zituzten 40.000 hirietako gehienen sorrera hiri antolakuntzarako.
 
== Ikus, gainera ==