Cucurbita: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
tNo edit summary |
No edit summary |
||
18. lerroa:
''[[Cucurbita pepo|C. pepo]]''<br>
}}
'''Kuia''' ''[[Cucurbita]]'' [[genero (biologia)|generoko]] eta ''[[Cucurbitaceae]]'' [[familia (biologia)|familiako]] landare-espezieen multzo
==Deskribapena==
[[Irudi:Pumpkin stem.jpg|thumb|200px|left|Kuiaren zurtoina]]
Kuiaren jatorria ez da ezagutzen, baina uste da [[Iparramerika]]n sortu zirela. Kuia-[[hazi]] zaharrenak [[Mexiko]]n aurkitu izan dira, eta K. a. 7000 eta 5500 urteen artekoak omen dira.
Kuiaren fruituak 4-8 kilokoak izan ohi dira, eta handienak (''C. maxima'' espeziekoak) 34 kilo izatera irits daitezke. Kuien forma oso aldakorra da, esferikotik luzangaraino; azala leuna da eta [[zain]]duna izan daiteke. Kuia gehienak laranjak edo horiak dira, baina berde argiak, berde ilunak, zuriak, gorriak edo grisak ere izan daitezke. Mami hori-laranja kolorekoa dauka, trinkoa, ehundura sendokoa eta zapore gozokoa.
Kuia landare [[monoiko]]a da, hau da, [[lore]] arrak eta emeak ditu ale berean. Lore distiratsu eta koloretsuak dauzka, baina bizitza laburrekoak: zenbaitetan egun batez besterik ez dira irekitzen.
Kuiak [[pigmentu]] laranjei zor die bere kolorea. [[Luteina]]n aberatsak dira, bai eta alfa- eta beta-[[karoteno]]an ere.
==Taxonomia==
Kuia ekoizten duten espezieak ''[[Cucurbita pepo]]'' eta '' [[Cucurbita mixta]]'' dira. ''[[Cucurbita maxima]]'' eta ''[[Cucurbita moschata]]'' espezietako zenbait aldaeraren fruituei ere hala deitzen zaie.
{{biologia zirriborroa}}
| |||