Mate: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
3. lerroa:
[[Fitxategi:Mate calabaza fondo blanco.jpg|thumb|150px|Matea [[kuia|kalabaza]] edukiontzian.]]
 
'''Matea''' izen bereko landareko ''([[Mate (landarea)|Ilex paraguariensis]])'' hosto lehorrekin eginiko [[Infusio|infusioainfusio]]a da, [[landare]] honek [[Paraná|Parana]], [[Paraguai (ibaia)|Paraguai]] eta [[Uruguai (ibaia)|Uruguaiko]] goi parteko ibaietako arroa du jatorri. [[Landare]] hau aurrez idortu, moztu eta ehotu egiten da zapore [[Mingots|mikatza]] lortuz. Zenbaitek [[Azukre|azukreazazukre]]az, [[Ezti|eztiazezti]]az edo steviaz gozatzen dute.
 
[[Hego Amerika|Hego Amerikan]]n aro aurre-kolonbinotik kontsumitzen da eta espainiar [[Kolonialismo|kolonizatzaile]]<nowiki/>ek azkar bereganatu zuten ohitura hau [[Argentina]], [[Uruguai]], Paraguai[[Brasil|, Brasil]] hegoaldea, [[Bolivia]] ekialdea eta [[Txile]] hegoaldeko ikur bilakatuz. Egun, munduko puntu ezberdinetan kontsumitzen da, baina [[Siria]] da inportatzaile nagusiena, [[Argentina]]<nowiki/>ra joan eta jatorrira itzulitako siriarrek eramanda.
 
Tea, [[kafe]]<nowiki/>a edota [[txokolate]]<nowiki/>aren antzera efektu bizigarria du; hau, duen [[kafeina]]<nowiki/>ren ondorio da. Honetaz gain, [[diuretiko]]<nowiki/>a ere bada, edaten den [[ur]] kantitate handiaren eraginez eta [[digestio]]<nowiki/>an ere laguntzen du. Aipatutako beste [[infusio]]<nowiki/>ek bezalaxe, [[Bihotzerre|bihotzerreabihotzerre]]a sor dezake eta honi aurre egiteko, askok beste zenbait belar gehitzen dizkio [[infusio]] honi.
 
Ohikoa da edari hau mate [[ontzi]]<nowiki/>tik tenperatura beroan edatea (ura 80 graduko tenperaturan) ''bombilla'' deituriko [[metal]]<nowiki/>ezko lastotxo baten bidez. Mate ontzi bezala [[Edankuia]] (''Lagenaria siceraria'') [[Fruitu|fruituafruitu]]a erabiltzen da, nahiz eta, [[zilar]]<nowiki/>rezko, [[metal]]<nowiki/>ezko, [[beira]]<nowiki/>zko eta gaur egun, [[plastiko]]<nowiki/>zkoak ere erabili.
 
''Chimarrão'' izena hartzen du [[Brasil]]en, eta ''[[terere]]'' infusioa hartzeko beste modu baten izena da, [[ur]] hotzarekin alegia.