Lankide:Txikillana/Tangart: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
«Tankard» orriaren itzulpena eginez sortua
(Ez dago alderik)

17:08, 13 iraila 2020ko berrikusketa

Zurezko tangarra, XVI. mendeko Mary Rose karrakan aurkitutakoa.

Tangart-a (tangarra)[1] edo tanga (tangia)[2] landa-eremuan erabili izandako ontzi mota bat da, helduleku bakarrarekin.

Erabilpenak

Edatekoa denean, orokorrean handia eta zilindro forma zakarrekoa, normalean metalezkoa izan da (zilarra, peltrea) baina beste materialak ere arruntak izan dira, hala nola zura, zeramika edo larrua.[3] Tangarrak estalki bat ere izan dezakete, eta beirazko hondoak dituztenak ere nahiko arruntak dira.

Itsasoan, tangarrak ontzien barrena urez hustutzeko erabili ohi izan dira, tradizionalki egurrezkoak[4] baina XX. mende erditik aurrera, plastiko birziklatuzkoak (leungarri ontzi erdibitu bat, adibidez).[5]

Egurrezko tangak

Tangarra ("tankard" hitzetik, "tanke" hitzaren jatorri berarekin) jatorriz egurrezko edozein ontziri esaten zitzaion (XIII. Mendean). Geroago hartu zuen edateko ontziaren esanahia. [3] Lehen tangak zurez eginak ziren, upelaren antzekoak, eta ez zuten estalkirik. Galesen, 2000 urteko zurezko tangart baten aztarnak aurkitu dira. [6] [7]

Metalezko ontziak beirazko hondoarekin etorri ohi dira. Kondairak dioenez, beirazko hondoa, erregearen txelina ukatzeko modu gisa garatu zen, hau da, armada britainiarrean edo armadan sartzeko agindua hartzea. Edaleak txanpona edalontziaren beheko aldean ikus zezakeen eta edariari uko egin zezakeen, horrela, soldadutza saihestuz. Hala ere, litekeena da hori mito bat izatea, Armadak indarrez sakatu baitezake, engainua alferrikakoa izan dadin. [8]

Adibideak

Erreferentziak

[[Kategoria:Edalontziak]]

  1. ZULUAGA, Domingo, 2009. Ibarrangelu, kantu eta kontu. Labayru Ikastegia, Ibarrangeluko Udala, Bilbao Bizkaia Kutxa, Bilbao. p.272 https://argitalpenak.labayru.eus/fso/item/document/43/Ibarrangelu%20kantu%20eta%20kontu.pdf
  2. Orotariko Euskal Hiztegia (15. lib.: subaga-usuztatu) p.149 https://www.euskaltzaindia.eus/dok/oeh/15lib_subaga-usuztatu.pdf
  3. a b .
  4. «Gerardo López de la Monjaren zenbait argazki santurtziar (1855-1945)» Bolintxi 2019-10-30 (Noiz kontsultatua: 2020-09-13).
  5. Barrutia, Eneko. (2016-08-28). «arrantzalien fonotekie: Bizkaiko arrantzaleen hiztegia S-Z» arrantzalien fonotekie (Noiz kontsultatua: 2020-09-13).
  6. Tankard Blog
  7. Langstone tankard
  8. .