Igeltsulan: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea |
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:View through windows at Nasrid Palaces over Granada 2014.jpg|thumb|240px|Barneko igeltsulana, leiho eta hormak apaintzeko, [[Alhambra]]n ([[Granada]], [[Espainia]])]]
[[
'''Igeltsulana'''<ref>Zehazki hiztegia</ref> [[igeltsu]]zko eraikuntza edo dekorazioa da, barneko edo kanpoko [[horma]]-[[sabai]]ak eraikitzeko edo apaintzeko. Kultura askotan ohiko teknika izan da, batez ere barnealdeak apaintzeko, harrizko dekorazioa egiteko baino moldagarriagoa eta errazagoa baita, eta hortaz merkeagoa. Garrantzi handiko teknika izan da bai [[Hispano-arabiar artea|hispano-arabiar]] eta [[mudejar artea]]n, bai [[Barroko]]an dekorazio eta moldura txit landuetan.
7. lerroa:
Egun, [[eskaiola]] erabili ohi da igeltsulan ekonomikoa egiteko, motiboak edo eskulturak zizelkatu ordez, moldeetan isuri eta pieza apaingarriak erras lortzen baitira.
== Hispano-arabiar eta mudejar artean ==
Igeltsua lantzeko, zizelkatzeko eta koloreztatzeko teknika asko garatu zen [[Al-Andalus]]eko musulmanen garaian eta [[Errekonkista]] osteko arkitektura [[mudejar]]rean<ref
|izenburua= Decorated wooden ceilings in Spain
|abizena= Byne
21. lerroa:
|orrialdea= 32
|pages=
|url= https://books.google.com/books?id=c9gDAAAAYAAJ&pg=PA32&dq=Yeseria&hl=en&ei=1_54TN-iPIT58AbEvc3HBg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CCsQ6AEwAQ#v=onepage&q=Yeseria&f=false }}</ref>. Igeltsua zizlkatzeko, eragin [[islam]]ikoko irudi geometrikoak erabiltzen ziren sarritan, baita ere kristauen erresumetan ere.
[[Hispano-arabiar artea]] ikonoklasta zenez, ezin zuten pertsona edo animaliarik irudikatu. Horregatik, landare edo geometria oinarriko apaindura konplexua garatu zuten, gehien bat igeltsua egina:
31. lerroa:
Teknika hauek oso estimatuak ziren eta errekonkista ostean, [[igeltsero]] eta artisau musulmanek lanean jarraitu zuten kristauentzat, apainduren motiboak gutxinaka eraaldatuz. Igeltsulangintza XVI. mendea arte luzatu zen, [[Pizkunde]]aren bihotzeraino.
=== Euskal Herrian ===
Euskal Herrian oso adibide gutxi daude, batez ere Nafarroako hegoaldean, musulmanen eragina jaso eta eraikin mudejar bakan batzuk dauden lurraldean. Aipatzekoak dira [[Erriberriko Errege Jauregia]]n dagoen "Igeltsulanen ganbera" edo "Ganbera mudejarra", non igeltsuzko hamar panel apaindu dauden. Jatorrizko apainketa (partzialki) mantendu duen gela bakarra da: [[Erribera]]ko maisu [[mudejar]]rek<ref>{{erreferentzia|izena=Juan José|abizena=Martinena Ruiz|urtea=1980|orrialdeak=70-73|nombre= Juan José |editorea= Nafarroako Aurrezki Kutxa |argitaletxea= Salvat S.A. de Ediciones |lekua=Lizarra |isbn= 84-7137-604-0}}</ref> egindako 10 panel daude bertan. Marrazki geometrikoak, [[begizta]]k, ikur [[heraldiko]]ak eta [[gaztainondo]] hostoak irudikatzen dituzte besteak beste.
51. lerroa:
{{erreferentzia_zerrenda}}
== Ikus, gainera ==
* [[Mukarna]]
* [[Iztuku]]a
== Kanpo estekak ==
| |||