Girgilu: berrikuspenen arteko aldeak

'''Girgilu''' edo '''grilloa'''<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Euskaltzaindiaren Hiztegia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=grillo&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&Itemid=410&lang=eu&bila=bai|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2019-08-15}}</ref> [[U|U letraren]] itxura duen [[Metal|metalezkometal]]ezko lotura-pieza bat da. Bi muturrak zulatuak ditu, eta zulo horietatik [[Kabila (tresna)|kabila]] bat sartzen da, pieza ixteko<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.euskara.euskadi.eus/q91EusTermWar/kontsultaJSP/q91aBilaketaAction.do|aldizkaria=www.euskara.euskadi.eus|sartze-data=2019-08-15}}</ref>. Antzeko tresna bat [[eslinga]] dela esan daiteke.

[[Zigor]] eta [[tortura]] tresna gisa ere erabiltzen dira girgiluak, pertsona baten mugikortasuna ebitatzeko, eta ibilera edo mugimenduak kontrolatzeko. Presoen eskuak edo oinak estekatzeko erabiltzen den burdinazko lotura, esku edo oinetan ezartzen diren eta [[kate]] batek lotzen dituen uztai moduko bi atalez osatua izaten da girgilu mota hau<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Euskaltzaindiaren Hiztegia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=girgilu&antzekoak=ez&option=com_hiztegianbilatu&view=frontpage&layout=aurreratua&Itemid=410&lang=eu&bila=bai|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2019-08-15}}</ref>. [[Lepo|Lepoa]]a eta bi eskuak lotu zitzakeen girgilua ezartzen zitzaien [[Esklabotza|esklaboei]], adibidez. Eta oinetako girgiluak badira, 21. mendean ere legalki erabiliak, [[Eskuburdinak|eskuburdinen]] antzekoak baina [[Orkatila|orkatilakorkatila]]k lotzen dituztenak tarteko kate batekin.

[[Garrote|Garrotea]]a deritzon [[Heriotza zigor|exekuzio]] eta tortura metodoaren osagarri bat da halaber lepoan ezartzen den girgilu moduko bat.

Girgiluaren euskarazko beste sinonimo bat '''bilurra''' da<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=bilur - Orotariko Euskal Hiztegia bilaketa|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?sarrera=bilur&option=com_oeh&view=frontpage&Itemid=413&lang=eu&bila=bai|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2019-08-15}}</ref>. Kasu honetan, lepoa edo beste gorputz atal batzuk lotzeko edo estutzeko tresna izan daiteke, [[Soka|sokazsoka]]z edo [[Zur|zurezzur]]ez egindakoa ere, ez metalikoa bakarrik. [[Urkamendi|Urkamendian]]an kondenatuari lepoan ezartzen zaion [[Korapilo|korapiloarikorapilo]]ari '''urka bilurra''' esan izan zaio, adibidez<ref name=":0" />. Adar malguekin egindako zurezko bilurretan egon daiteke hitzaren [[etimologia]], bil-, bildu, forma eta hur/[[hurritz]] zuhaitzaren izena elkartzetik eratortzen baita etimologia probablea<ref name=":0" />.