Eros: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Makeip (eztabaida | ekarpenak)
t Erreferentzia errepikatuak, bateratu.
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
6. lerroa:
Erromatar mitologian, Erosen baliokidea [[Kupido]] zen.
 
[[Eratostenes]]en tradizioaren arabera, Eros [[pederastia]]ren patroia zen, gizonen arteko maitasunaren patroia, eta Afrodita, berriz, gizonen eta emakumeen arteko maitasunaren patroia. Erosen estatua palestretan egoten zen, borroka-eskoletan, han elkartzen baitziren gizonak beren gizon maitaleekin, eta Erosi egiten zizkioten eskaintzak [[esparta]]rrek guduaren aurretik.
 
== Erosen kontzeptuak ==
[[Grezia klasikoa|Greziar]] pentsamenduan bi alderdi daude [[Eros|Erosen]]en kontzepzioan. Lehenengoan, jatorrizko jainkosa bat da, maitasun erotikoaren indarra ez ezik, beti loratzen den izaeraren, jatorrizko argiaren, sormenaren bultzada ere irudikatzen duena, kosmoseko gauza guztien sorkuntzaren eta ordenaren arduraduna dena. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Erotikon : essays on Eros, ancient and modern|argitaletxea=University of Chicago Press|data=2005|url=https://www.worldcat.org/oclc/56685267|isbn=0-226-03838-6|pmc=56685267|sartze-data=2020-04-02}}</ref> [[Hesiodo]]<nowiki/>ren [[Teogonia]]<nowiki/>n, greziar sortze mitoetan ospetsuena, jatorrizko [[Kaos (mitologia)|kaosa]]<nowiki/>ren ondoren sortu zen Eros; [[Gaia (jainkoa)|Gea]], [[Lurra]], [[Tartaro (mitologia)|Tartaro]] eta [[Inframundua|Inframundoa]]<nowiki/>rekin batera. [[Aristofanes]]<nowiki/>en lanaren arabera, Eros Gauak ([[Nix]]) jarritako arrautza batetik sortu zen, iluntasunarekin ([[Erebo|Ereboa]]a) sortu zuena. [[Eleusis|Eleusiar]] misterioetan [[Protogono]] (Πρωτόγονος) bezala gurtua izan zen, “jaiotzen lehena”. Ondoren bertsio alternatiboa sortzen da, non Eros [[Afrodita]] eta [[Ares]]<nowiki/>en, edo [[Hermes]]<nowiki/>en, edo [[Hefesto]]<nowiki/>ren semea da, edota Poros eta [[Penia]]<nowiki/>rena, edota [[Iris (mitologia)|Iris]] eta [[Zefiro]]<nowiki/>rena ere. Eros hau Afroditaren laguntzailea zen, maitasunaren indar nagusia zuzentzen zuena eta hilkorrei eramaten ziena. <ref>{{Erreferentzia|izena=Hubert|abizena=Martin|izenburua=Amatorius, 756 E-F: Plutarch's Citation of Parmenides and Hesiod|orrialdeak=183|data=1969-04|url=http://dx.doi.org/10.2307/293426|aldizkaria=The American Journal of Philology|alea=2|zenbakia=90|issn=0002-9475|doi=10.2307/293426|sartze-data=2020-04-02}}</ref> <ref>{{Erreferentzia|abizena=Carson, Anne, 1950-|izenburua=Eros the bittersweet : an essay|argitaletxea=Princeton University Press|data=1986|url=https://www.worldcat.org/oclc/13011363|isbn=0-691-06681-7|pmc=13011363|sartze-data=2020-04-02}}</ref>
 
Beste bertsio batzuetan, bi anaia zituen, alde batetik [[Anteros]] (maitasun erantzukidearen pertsonifikazioa) eta bestetik [[Himero]] (desira sexualarena). <ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Anders|abizena=Nygren|izenburua=Éros et agapè|orrialdeak=165|data=2008|url=http://dx.doi.org/10.3917/rdm.032.0165|aldizkaria=Revue du MAUSS|alea=2|zenbakia=32|issn=1247-4819|doi=10.3917/rdm.032.0165|sartze-data=2020-04-02}}</ref>