Erasmus Darwin: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Robota: Aldaketa kosmetikoak |
|||
1. lerroa:
{{biografia infotaula automatikoa}}
'''Erasmus Darwin''' ([[1731]]ko [[abenduaren 12]]a - [[1802]]ko [[apirilaren 18]]a) giza lengoaiaren aztertzailea, [[
== lana ==
=== Hizkuntzalaritza ===
"Naturaren tenplua" obran giza gizartearen jatorria azaltzen saiatu zen, baita hizkuntzarena ere. Lan horrek hiztun baten azterketa fonetiko instrumental baten lehen adibide erregistratua hartzen du. Bokalen artikulazio-lekua zehazteko, ahoan zilindroak sartu zituen, bokal bakoitza ahoaren zein zatitan eratzen zen zehazteko. Giza soinu guztiak bereizten zituzten 13 ezaugarri proposatu zituen. <ref>{{Erreferentzia|egilea=Ohala|izenburua=The Relation between Phonetics and Phonology}}</ref>
=== Natur zientziak ===
Erasmus Darwinen lan zientifiko garrantzitsuena ''[[
Darwin-ek infekzioak eta minbizia lasaitzeko airea eta gasak erabiltzea esperimentatu zuen. Geroago, hodeien eraketari buruzko ikerketara bideratu zituen bere aurkikuntzak.
Darwinek [[
=== Poesia ===
Erasmus Darwinen poesia [[Samuel Taylor Coleridge|Coleridge-ek]] eta [[William Wordsworth|Wordsworth-ek]] goraipatu zuten. Bertan Darwinek bere interes zientifikoak islatzen zituen eta, izan ere, bere lanik ospetsuena The Botanic Garden (Lorategi botanikoa) da.
=== Asmakizunak ===
Darwin ere asmatzaile aparta izan zen, nahiz eta inoiz ez zuen patentatu inolako asmakizunik, horrek bere medikuaren ospea kaltetu zezakeela uste baitzuen.
== Zuhaitz genealogikoa ==
24. lerroa:
=== Erasmus Darwin fikzioan ===
Charles Sheffield idazleak'', Erasmus Darwin, Magister'' liburuan'','' ingeles zientzialari aipagarri honek izan zitzakeen "abentura batzuk" deskribatzen ditu.
== Erasmus Darwin eta kreazionismoa ==
Charles Darwinen aitonaren gutxi ezagutzen den alderdia Jainkoaren eta kreazionismoaren sinesmena da, eboluzioararen teoriaren aitzindaria izan arren. ''Zoonomia'' bere liburuko esaldi honek ez du zalantzarako lekurik, "lehenengo lotura Sortzaile Handiaren eskutik" datorrela esanez:
{{Aipua|As the effects produced in this moment of time become causes in the next, we may consider the progressive motions of objects as a chain of causes only; whole first link proceeded from the great Creator, and which have existed from the beginning of *he created universe , and are perpetually proceeding. (''Zoonomia'', orr. 531,532)}}
''Zoonomiaren'' hitzaurre berean aurkitu dezakegu paragrafo adierazgarri hau, zeinekin Darwinek kontatzen baitu gauza guztien Sortzaile Handiak bere eskuetako lanak infinituki dibertsifikatu dituela, baina aldi berean naturaren ezaugarrietan nolabaiteko antzekotasuna utzi duela. horrek aitaren (Jainkoa) familia handia dela erakusten digu.
{{Aipua|The great Creator of all things has infinitely diversified the works of his hands, but has at the same time stamped a certain similitude on the features of nature, that demonstrates to us, that the 'whole is one family of one parent. (''Zoonomia'', hitzaurrea)}}
72. lerroa:
{{bizialdia|1731ko|1802ko|Darwin, Erasmus}}
[[Kategoria:Nottinghamshire konderriko jendea]]
[[Kategoria:Ingalaterrako poetak]]
|