Koine: berrikuspenen arteko aldeak

'''Koiné Koinea''' ([[greziera]]tik ἡ κοινὴ γλῶσσα ''hē koinḕ glṓssa'', 'hizkuntza arrunta', edo, sarriago, ἡ κοινὴ διάλεκτος ''hē koinē diálektos'', 'hizkera arrunta') [[garai helenistikoa|garai helenistikoko]] [[antzinako greziera]]ren hizkuntza-barietatea da, ''greziera helenistikoa'' eta ''alexandrotar dialektoa'' izenez ere ezaguna.

Hizkuntza-barietate hau [[Alexandro Handia]]ren konkisten ondorengoa da, K.a. 300 urtetik K.o. 300 urtera arte, gutxi gorabehera, eta hizkuntza grekoaren hirugarren garaiaren mugarria da. Garrantzitsua da [[greko demotikoa]]ren aurrekoa, eta grezieraren lehenengo [[dialekto]] arrunta izan zelako. Baina horretaz gain, bere garrantzia [[lingua franca]] gisa [[Mendebaldea (kultura)|mendebaldeko]] zibilizazioetan izandako eraginean datza. [[Kristautasun|Kristau]] [[Biblia]]ren [[Itun Berria]] koinézkoinez idatzi zen, eta hizkuntza hau erabili zen [[kristautasun]]a irakasteko eta transmititzeko.

KoinéKoinea, estraofizialki, [[Erromatar Inperioa|Erromatar Inperioko]] lehen edo bigarren hizkuntza izan zen.

Hizkuntza honek leku oso desberdinak hartzen ditu: [[Erroma]]tik [[Egipto]]ra, baita [[India]]ko hainbat gune ere. Eta ondorioz, bertako hainbat hizkuntzekin elkarrekin bizi izan zen: [[Siria]]n [[aramera]]rekin, [[Egipto]]n [[koptoera]]rekin edo [[Mendebaldea (kultura)|Mendebaldean]] [[latin]]arekin (azken hau [[Gudari|militarren]] eta funtzionarioen hizkuntza zen). Beraz, koinéakkoineak lurralde desberdinak elkartu egin zituen.

KoinéKoine hizkuntzan, atikoa da oinarrian dagoena, beste elementu batzuen eragina ere duelarik ([[joniera]], adibidez). KoinéKoine mota ezberdinak daude: koinékoine egiptoarra (Septuaginta edo grekerara itzulitako [[Itun Zaharra]]ren bertsioaren [[papiro]]en aurkikuntzari esker ezaguna) eta koinékoine literarioa ([[Polibio]] bezalako idazleek erabilia).