Wikipedia

Catania: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
303. lerroa:
=== Hiri zaharra ===
[[File:Catania - Teatro Romano 04.jpg|thumb|right|250px|<small><center>Cataniako erromatar antzokia</small></center>]]
KatanianCatanian, greziar garaiko aztarna askorik ez dadira geratzen, zenbait faktore naturalengatik (hiria hondatu zuten laba koladak eta lurrikarak), baita antropogenikoengatik ere, sarri, aurreko arkitekturak estaltzen zituzten berreraikuntzengatik. Gainera, ez dadira indusketa eta azterketa arkeologiko garrantzitsurik egin, berehurbileko historia hurbilekohistorian noizbehinkako kasuetan izan ezik. Hala ere, aditu batzuen arabera, gaur egun oraindik existitzen diren eraikin publiko eta pribatu batzuetako zokaloakoinarrietan greziar kolonizazioaren garai loratuarikolonizazioari egotz dakizkioke.
 
1978an, beneditar monasterio zaharraren barnean egindako indusketa arkeologikoek (eraikina udalak erosi eta berritu zuenean), eremu honen urbanizazio izugarri eta estratifikatu bat baieztatuaurkitu zuten [[Kalkolitoa|Eneolitoko]] garaitikgaraikoa: K.a. VI. eta K.a. -IV. mendeetako eraikinen egiturak aurkitu dira. Kaltzidiar koloniaren faserik antzinakoena da.
 
Zorte hobea izan dute erromatar garaiko monumentuek, hiriak antzinaroan izan zuen garrantziaren lekukotasuna emanten dutenak, gainera,. aurkikuntzaAurkikuntza ugari hiriko noizbehinkako indusketetatik datoz (hauetako gehienak, mosaikoak, estatuak eta baita historiatutako zutabe baten zatia ere, Ursino gazteluko Hiriko Museoan erakusten diradirenak).
 
==== Erromatar garriko monumentuak ====
Erromatar antzokia (II. mendekoa), [[Odeoi|odeona]] (III. mendea), erromatar anfiteatroa (II. mendea), ''Terme dell 'Indipendenza'' (piazza Curró-n), Terme della Rotonda, Terme Achilliane (katedraletik gertu, Piazza del Duomon), beste instalazio termal batzuk (Terme di Sant 'Antonio Abate izen bereko plazan, Terme Itria Piazza Santa Maria dell' Itrian, Terme dell 'Acropoli Piazza Dante Alighierin eta Beneditar Monasterioko patioan), akueduktu baten hondakinak Grassi bidetik gertu eta erromatar hilobi batzuk (II. mendeko Carmineko erromatar hilobia barne), erromatar Foroa (ziur asko gaur egun Cortile Hiru bide-ardatz (bi ortogonalki gurutzatzen dira Beneditarren Monasterioan, non oraindik galtzadarriak zeuden, gaur egun aurkitu direnak), bat Antzokitik gaur egungo Via dei Crociferiri zegokion Anfiteatrora zeraman bidea, gaur egun erromatar katana/"Catina" ren hondakin ikusgarri nagusiak dira.San Pantaleone dagoen tokian), domus erromatar baten mosaiko errepublikar berantiarrak (Siziliako II. mendeko eraikuntza jardueraren adibiderik esanguratsuenetako bat, Giza Zientzien Departamentuko lurpeko biltegian kokatua), Piazza Giuseppe Mazziniren zutabeak, Piazza Giuseppe Mazziniren zutabeak, [[Agata Cataniakoa|Santa Agataren]] estatua sostengatzen duena Piazza dei Martirin, hiru bide-ardatz (bi ortogonalki gurutzatzen dira Beneditarren Monasterioan, non oraindik galtzadarriak zeuden, gaur egun aurkituak), bat antzokitik gaur egungo Via dei Crociferi-ri zegokion anfiteatrorako antzinaroan egiten zuen bidea, gaur egun erromatar Catana/Catinaren arrasto ikusgarri nagusiak dira. Monumentu hauetako asko Cataniako Greko-erromatar parke arkeologikoaren zati dira 2008tik (Siziliar Eskualdeak ezarria)<ref>[http://www.regione.sicilia.it/beniculturali/dirbenicult/musei/cartedelleareearcheologiche/areaArcheoCatania.pdf Kontsultatu lekuen zerrenda.]</ref>, eta horietako batzuk, Erromatar Antzokia, Terme della Rotonda eta beste monumentu txiki batzuk bezala, zaharberrituak eta bisitariei irekiak izan dira. Anfiteatroaren hondakinak ere ikus daitezke 1903-1907 urteaz geroztik (indusketek iraun zuten urteak) Piazza Stesicoroko sarreratik eta Alessandro Manzoniren bidegurutzea den anfiteatro kaleko patiotik.
 
* Erromatar antzokia (II. mendekoa),
Ziur asko, '''U liotru''<nowiki/>' ere, gaur egun Piazza del Duomoren erdian dagoen hiriaren ikurra, erromatarren garaian zizelkatua izan zen, lehenago ez bazen. Laba porotsuko harrizkoa da, elefante bat irudikatzen duena. Izena, ziuraski, [[Eliodoro (mago)|Eliodororen]] izenaren distortsiotik dator, erdielezaharretako azti bat, nigromantziaz salatua eta [[Leon Cataniakoa|Leon Taumaturgoa]] gotzainaren arerio handia zena, sutan erre arazi zuena. Elefantea, egiptoar obelisko<ref>SPINA, Santo Daniele: ''L'Obelisco "egittizzante" di Catania''</ref> batez koroatua dago, kronologia zalantzazkoa duena, ziur asko, lotutako [[Isis|Isisen]] gurtzarekin.▼
* [[Odeoi|Odeona]] (III. mendea), erromatar anfiteatroa (II. mendea),
* Termak: ''Terme dell 'Indipendenza'' (piazza Curró-n), ''Terme della Rotonda'', ''Terme Achilliane'' (katedraletik gertu, Piazza del Duomon), beste instalazio termal batzuk (''Terme di Sant 'Antonio'' Abate izen bereko plazan, ''Terme Itria Piazza'' Santa Maria dell' Itrian, ''Terme dell 'Acropoli'' Piazza Dante Alighierin eta Beneditar Monasterioko patioan),
* Akueduktu baten hondakinak Grassi bidetik gertu eta erromatar hilobi batzuk (K.o. II. mendeko Carmineko erromatar hilobia barne),
* Erromatar Foroa (ziur aski gaur egun Cortile San Pantaleone dagoen tokian)
* Mosaiko errepublikar berantiarrak dituen domus erromatar bat (Sizilian erromatarrek egindako eraikuntzaren adibide esanguratsuenetako bat, K.o. II. mendekoa, Giza Zientzien Sailaren lurpeko biltegian dago).
* Piazza Giuseppe Mazziniren zutabeak, Piazza Giuseppe Mazziniren zutabeak. Hauetariko batek [[Agata Cataniakoa|Santa Agataren]] estatua sostengatzen du Piazza dei Martirin-en.
* Hiru bide-ardatz (bi ortogonalki gurutzatzen dira Beneditarren Monasterioan, non oraindik galtzadarriak zeuden, gaur egun aurkituak), bat antzokitik gaur egungo Via dei Crociferi-ri zegokion anfiteatrorako antzinaroan egiten zuen bidea,
* gaur egun erromatar Catana/Catinaren arrasto ikusgarri nagusiak dira.
 
Monumentu hauetako asko Cataniako Greko-erromatar parke arkeologikoaren atalak dira 2008tik (Siziliar Eskualdeak ezarria)<ref>[http://www.regione.sicilia.it/beniculturali/dirbenicult/musei/cartedelleareearcheologiche/areaArcheoCatania.pdf Kontsultatu lekuen zerrenda.]</ref>, eta horietako batzuk, Erromatar Antzokia, Terme della Rotonda eta beste monumentu txiki batzuk bezala, zaharberrituak eta bisitariei irekiak izan dira. Anfiteatroaren hondakinak ere ikus daitezke 1903-1907 urteaz geroztik (indusketek iraun zuten urteak) Piazza Stesicoroko sarreratik eta Alessandro Manzoniren bidegurutzea den anfiteatro kaleko patiotik.
Erdigune historikoaren iparraldean eta ekialdean dauden hilobiratze kristauen hondarrak, antzinate berantiarretik kontserbatzen dira, ''Villa Modicako mausoleo zirkularra'' (Viale Regina Margheritan kokatua), ''[[Hipogeo|Ipogèo]] karratua'' (Gaetano Sanfilippo bidean kokatua, Ipogèo bideko bidegurutzea, aldi berean aipaturiko Viale Regina Margheritaren gurutzea), eta zati ugari, hilarriak (Iulia Florentinaren epigrafea barne, Louvreko Museoan dagoena), edo ''cippo Carcaci''a, hau ere Ursino gazteluko Museo Zibikoan dagoena.▼
 
▲Ziur asko, '''U liotru''<nowiki/>' ere, gaur egun Piazza del Duomoren erdian dagoen hiriaren ikurra, erromatarren garaian zizelkatua izan zen, lehenago ez bazen. Laba porotsuko harrizkoa da, elefante bat irudikatzen duena. Izena, ziuraski, [[Eliodoro (mago)|Eliodororen]] izenaren distortsiotik dator, erdielezaharretako azti bat, nigromantziaz salatua eta [[Leon Cataniakoa|Leon Taumaturgoa]] gotzainaren arerio handia zenazenez, sutan erre arazi zuena. Elefantea, egiptoar obelisko<ref>SPINA, Santo Daniele: ''L'Obelisco "egittizzante" di Catania''</ref> batez koroatua dago, haren kronologia zalantzazkoa duenada, ziur asko, lotutako [[Isis|Isisen]] gurtzarekin loturik.
Sant 'Euplioko kriptak, Santa Maria di Betlemme, ''Txiroen aterpetxeko kapera'' (''Santa Maria della Mecca''ri eskainia, orain Giuseppe Garibaldi-Erdialdeko Ospitalean) eta Santo Spirito, baita Sacro Carcere deituaren eta Sant' Agata la Vetere antzinako katedralaren arteko inguruneak ere, Santuari eskainitako munduko lehen eliza, 1933tik aurrera, gorputz moral batek kudeatua.▼
 
▲Erdigune historikoaren iparraldean eta ekialdean dauden hilobiratze kristauen hondarrak, antzinate berantiarretik kontserbatzenberantiarrekoak dira, ''Villa Modicako mausoleo zirkularra'' (Viale Regina Margheritan kokatua), ''[[Hipogeo|Ipogèo]] karratua'' (Gaetano Sanfilippo bidean kokatua, Ipogèo bideko bidegurutzea, aldi berean aipaturiko Viale Regina Margheritaren gurutzea), eta zati ugari, hilarriak (Iulia Florentinaren epigrafea barne, Louvreko Museoan dagoena), edo ''cippo Carcaci''a, hau ere Ursino gazteluko Museo Zibikoan dagoenadago.
 
▲SantSan 'Euplioko kriptak, Santa Maria di Betlemme, ''Txiroen aterpetxeko kapera'' (''Santa Maria della Mecca''riMeccari eskainia, orain Giuseppe Garibaldi-Erdialdeko Ospitalean) eta Santo Spirito, baita Sacro Carcere deituaren eta ''Sant' Agata la Vetere'' antzinako katedralaren arteko inguruneak ere, Santuari eskainitako munduko lehen eliza, 1933tik aurrera, gorputz moral batek kudeatua.
 
=== Erdi Aroko hiria ===
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Catania"(e)tik eskuratuta