Joan Mari Torrealdai: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t →‎Biografia: Atala wikitu
t Estiloa zuzentzen
2. lerroa:
'''Joan Mari Torrealdai Nabea''' ([[Forua]], [[Bizkaia]], [[1942]]ko [[azaroaren 24]]a - [[Usurbil]], [[Gipuzkoa]], [[2020]]ko [[uztailaren 31]]<ref>{{Erreferentzia|izena=Garikoitz|abizena=Goikoetxea|izenburua=Joan Mari Torrealdai hil da|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/185087/joan-mari-torrealdai-hil-da.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-07-31}}</ref>) [[euskal idazle]]a, [[euskaltzainen zerrenda|euskaltzaina]], kazetaria eta soziologoa izan zen, [[frantziskotar]]ra izandakoa. ''[[Jakin]]'' aldizkariko zuzendaria eta ''[[Euskaldunon Egunkaria]]''-ren Administrazio Kontseiluko kide eta lehendakaria izan zen. <ref>{{erreferentzia|egile1-lotura= Joxe Azurmendi|abizena1= Azurmendi |izena1= J. |urtea= 1997 |url= http://www.jakingunea.com/show/804a7b7d631bbf70d332b706d98b98d793270a51 |izenburua= Joan Mari Torrealdai: 25 urte "Jakin"-en zuzendari |aldizkaria= [[Jakin]]|alea= 102 |orrialdea= 85-109}}</ref><ref name=":0" />
 
BesteakIdazle besteoparoa izan zen, honako idazlan hauek idatziz, besteak beste: ''Iraultzaz'' (1973), ''Euskal idazleak gaur'' (1977), ''Euskal Telebista eta euskara'' (1985), ''XX. mendeko euskal liburuen katalogoa'' (1990-1992), ''Euskal kultura gaur''. Liburuaren mundua (1997), ''El libro negro del euskara'' (1998), ''Martin Ugalde'' (1998), ''La censura de Franco y el tema vasco'' (1999) eta ''Artaziak. Euskal liburuak eta Francoren zentsura, 1936-1983'' (2000) idatzi zituen.
 
Euskaltzale sutsua izan zen, eta behin baino gehiagotan salatu zituen diglosiak dakartzan kalteak:
13. lerroa:
[[1972]]an Teologiako ikasketak egin zituen [[Okzitaniako Tolosa]]n. [[1985]]. urtean Informazio Zientzietan lizentziatu zen [[Euskal Herriko Unibertsitatea]]n, euskaraz egindako lehen tesina aurkeztu zuen bertan, ''ETB eta euskaren arazoa'' izenburukoa. [[1991]]<nowiki/>an Soziologia eta Zientzia Politikoetan doktoregoa lortu zuen [[Deustuko Unibertsitatea]]n zentsura frankistaz (1936-1983).<ref name=":0">{{Erreferentzia|izenburua=Torrealdai, Joan Mari|hizkuntza=eu-es|url=https://www.euskaltzaindia.eus/euskaltzaindia/euskaltzainak/osoak/123-joan-mari-torrealdai-nabea|aldizkaria=www.euskaltzaindia.eus|sartze-data=2019-03-19}}</ref>
 
Urteetan aritu zen euskalgintzan eta kulturgintzan: ''Anaitasuna'' hamabostekariaren zuzendaria; [[Elkar (argitaletxea)|Elkar]] argitaletxearen sortzaileetako bat; Elkar Fundazioaren Patronatuko kidea; ''[[Jakin]]'' aldizkarian hasi zen [[1960]]<nowiki/>an, zuzendaritzan hasieratik eta zuzendari [[1964]]-[[1969]] eta [[1977]]-[[2002]] bitartean; [[Euskal Idazleen Elkartea|Euskal Idazleen Elkarteko]] idazkaria izan zen [[1969]]<nowiki/>tik [[1977]]<nowiki/>ra, eta Euskal Soziologoen Elkarteko idazkaria [[1979]]<nowiki/>tik [[1980]]<nowiki/>ra. ''[[Euskaldunon Egunkaria]]''ren Administrazio Kontseiluko kide eta lehendakaria izan zen, egunkariaren sorreratik bertatik.
 
 
Urteetan aritu zen euskalgintzan eta kulturgintzan: ''Anaitasuna'' hamabostekariaren zuzendaria; [[Elkar (argitaletxea)|Elkar]] argitaletxearen sortzaileetako bat; Elkar Fundazioaren Patronatuko kidea; ''[[Jakin]]'' aldizkarian hasi zen [[1960]]<nowiki/>an, zuzendaritzan hasieratik eta zuzendari [[1964]]-[[1969]] eta [[1977]]-[[2002]] bitartean; [[Euskal Idazleen Elkartea|Euskal Idazleen Elkarteko]] idazkaria izan zen [[1969]]<nowiki/>tik [[1977]]<nowiki/>ra, eta Euskal Soziologoen Elkarteko idazkaria [[1979]]<nowiki/>tik [[1980]]<nowiki/>ra. ''[[Euskaldunon Egunkaria]]''ren Administrazio Kontseiluko kide eta lehendakaria izan zen, egunkariaren sorreratik bertatik.
 
[[2015|2015tik]] [[2017|2017ra]] [[PuntuEUS Fundazioa|PuntuEUS Fundazioko]] lehendakaria izan zen. 2015ean [[Hezur-muin|hezur muineko]] [[Minbizi|minbizia]] zuela jakinarazi zuen, [[Euskaldunon Egunkariaren itxiera]] prozesuan atxilotzean jasan zituen torturekin lotzen zuen Torrealdaik gaixotasun hau.<ref>{{Erreferentzia|izena=Maddi Ane Txoperena|abizena=Iribarren|izenburua=Torturaren mina, muineraino|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/paperekoa/1953/010/001/2015-04-12/torturaren-mina-muineraino.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2020-07-31}}</ref>