Euskal herrizaletasun: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
'''Euskozaletasuna''',<ref name = "Joxe Azurmendi 1999">{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu&query=euskozaletasun | artikulua=euskozaletasun | entziklopedia=[[Orotariko Euskal Hiztegia]]}}</ref><ref>{{erreferentzia | izena = Joxe | abizena = Azurmendi | urtea = 1999 | izenburua = "La revelación que me fue la historia". Unamunoren ''Paz en la guerra''-z ohar batzuk | argitaletxea = Jakin | orrialdeak = 25-79 | hizkuntza = eu | aldizkaria = Enseiukarrean | zenbakia = 14 | url = https://www.jakin.eus/uploads/albisteak/dossierrak/unamuno/Enseiukarrean_14.pdf}}</ref>, '''euskalerrizaletasunaEuskal Herri zaletasuna'''<ref name = "Atarrabiako Oihua 2011">{{Erreferentzia | url = http://www.zabaltzen.net/wp-content/uploads/2011/11/OIHUA_api_2011.pdf | izenburua = Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa | argitaletxea = Zabaltzen.net | aldizkaria = Atarrabiako Oihua | data = 2011ko azaroa}}</ref> edo '''''baskismoa''''' (eskuarki gaitzesgarritzat erabilia, [[gaztelania]]zko ''{{lang|es|vasquismo}}'' hitzetik eratorria) [[Euskal Herria]]rekiko edo [[Euskal Autonomia Erkidegoa|Euskadirekiko]]rekiko nahiz [[euskal herritar]]eusko kulturarekiko zaletasun, maitasun edota atxikimendu sentipenari deritzo, ideia politikoak begiratu gabe.
 
Antzeko sentipena da [[euskaltzaletasun]]a. Euskaltzaletasunak [[euskara]]rekiko —eta, oro har, euskal kulturarekiko— konpromisoa eta zaletasuna adierazten ditu; baskismoak, ostera, euskararekiko eta euskal kulturarekiko zaletasunaz gainera, [[gaztelania]]rekiko eta Euskal Herriko gaztelaniazko kulturarekiko atxikimendua ere barne hartzen du.
 
Euskozaletasunaren aldekoari ''baskista''esanahi edoneutroarekin ''euskozale'' deritzo<ref>{{Erreferentzia|url=https://www. Eskuarki, ''baskista'' hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskal Herriarekiko edo Euskadirekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzekoeuskaltzaindia.eus/index.php?option=com_oehberria&task=bilaketa&Itemid=413&lang=eu&query=euskozale Esanahi| positiboarekin ''artikulua=euskozale'',<ref name| entziklopedia=[[Orotariko "Joxe Azurmendi 1999"Euskal Hiztegia]]}}</ref> ''Euskal Herriaren zale'' edo ''euskalerrizale'' erabiltzen dira.<ref>{{Erreferentzia|url=http://www.nafarroabai.org/noticias/noticia.php?id=40&idioma=eus | izenburua = Anaitasunan gaur ahotsa izanen dute hondarreko 25 urteotan izan ez dutenek | data = 2004-03-05 | aldizkaria = NafarroaBai.org | egilea = [[Nafarroa Bai]]}}</ref> deritzo. Bestalde, eskuarki, ''baskista'' hitza euskaraz gutxiesgarritzat erabiltzen da, Euskadirekiko atxikimendua agertu bai baina euskara eta euskal kultura bazterrean uzten dituztenak izendatzeko.
 
== Politikan ==
Euskozaletasuna [[eusko abertzaletasun|alderdi abertzale]] nahiz ez abertzaleek euren historian bere egin duten pentsamolde edo adar ideologikoa da; esate baterako, [[Euskal Autonomia Erkidegoa]]n [[Ezker Batua]], [[Ahal Dugu]] eta [[PSE]] alderdiek (azken honetan [[Jesus Egiguren]], [[Odon Elorza]] edo [[Gemma Zabaleta]] politikariak nabarmentzen dira).
 
Aldiz, [[Nafarroako Foru Erkidegoa]]n, [[PSN]]ek kontraesan garbian [[UPN]] eta [[Nafarroako Alderdi Popularra|NPPren]] [[nabarrismo|eskuindar nabarrismoaren]] eraginez edo presiopean [[1970eko hamarkada]]ko amaieran erakutsi zuen hasierako jarrera euskozaleari muzin egin dio. [[Geroa Bai]] ([[Nafarroa Bai]]), [[EH Bildu]], [[Eusko Alkartasuna]], [[EAJ]], [[Aralar (alderdia)|Aralar]], [[Batzarre]], [[Ahal Dugu]] edota [[Nafarroako Ezker Batua]] izan dira [[nafartasun|nafartasunnabarrismo]] nagusiki [[aurrerakoitasun|aurrerakoia]] eta euskaltzaletasunaeuskozaletasuna uztartu dituzten alderdiak,. Geroa Baik ''euskalerrizaletasunEuskal Herri zaletasun nafartarra''<ref groupname = "ohAtarrabiako Oihua 2011">Euskaltzaindiaren{{Erreferentzia arabera,| ''nafartarra''url hitza= ''nafarra''renhttp://www.zabaltzen.net/wp-content/uploads/2011/11/OIHUA_api_2011.pdf sinonimoa| daizenburua = Atarrabia Taldeak Uxue Barkosi (GEROA BAI) ematen dio bere babesa | argitaletxea = Zabaltzen.net Hala| ere,aldizkaria kasu= honetanAtarrabiako gaztelaniazkoOihua ''navarrista''ren| ordaintzatdata = 2011ko azaroa}}</ref> erabili da.izan ''Euskaltar''du: hitza"euskaltzale, ereNafarroako existitzennortasun daguztiekiko errespetua gordeko duena, bainaeta ezNafarroan dagoerrotutako jasotaplanteamendu politikoak mantenduko dituena"<ref group="oh">''vasquistaEuskal herrizaletasun nafartarra''ren esanahiarekingaztelaniazko itzulpena ''vasquismo navarrista'' da.</ref> jorratuz. Salbuespen gisa, [[CDN]] alderdia legoke, [[1990eko hamarkada]]n arrakasta handirik gabe [[nabarrismo]]aren eta euskaltzaletasunareneuskozaletasunaren artean kokatzen saiatu zen alderdia.
 
== Oharrak ==