Lantarongo Konderria: berrikuspenen arteko aldeak

* [[Alvaro Herrameliz]], [[929]]

* [[Errando Ontzaluitz Gaztelakoa]], [[935]] <ref>E. Ugarte Lz. de Arkaute.- ''Lantarongo gaztelu zaharra agerian. Tupustean agertu da gaztelua'' Alea, ISSN 2386-8961; 192 zk. 2019ko maiatzaren 11an, 18-19

XI. mendean zehar garrantzia galtzen joan zen [[Santa_Gadea_del_Cid|Santa Gadearen]] alde (Termino gaztelua buru zuela), musulmanen arriskua urruntzearekin batera. Halere, aipamen dokumentalak ugaritzen dira, [[Gaztelako Erresuma|Gaztelako]] eta [[Nafarroako erresuma]]k sortuak. Izan ere, [[Gartzea IV.a Remiritz]] Berrezarlearen erregealdian konderria berriz [[Nafarroako erresuma|Nafarroako]] eremura itzuli zen, epe motzean izan bazen ere. Horrela, [[Alfontso VIII.a Gaztelakoa]]ren esku zegoela aipatzen da, 1177. urteko [[Londres]]eko laudorako agirietan, errege nafarrak erreklamatutakoen artean baitzegoen <ref>{{es}}Urzainqui Mina, Tomás.- ‘’La Navarra marítima’’. ISBN 84-7681-293-0 orr. 133 </ref>. Lantaron tokiko aipamenak jarraituko dira agertzen XIV. mendera arte, poliki-poliki gaztelua eta hirigune nagusiaren kokapen zehatza herri memoriatik desagertu arte. Egungo [[Lantaron]] arabar udalerriak, zenbait herri biltzean sortua, izena berreskuratu zuen nahiz eta zerikusirik ez izan iraganeko konderriarekin.