10:04, 15 ekaina 2020ko berrikusketa aldatu 185.161.117.124 (eztabaida) Wikipediako beste sarrera baterako lotura gehitu dut Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		09:04, 16 ekaina 2020ko berrikusketa aldatu desegin 185.161.117.124 (eztabaida) Etimologia atala hobetu Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
18. lerroa: == Etimologia == Adituen ustez,<ref>{{erreferentzia\|izena=Joseba A.\|abizena=Lakarra\|urtea=2019\|izenburua=Euskal Hiztegi Historiko-Etimologikoa (EHHE-200)\|argitaletxea=Euskaltzaindia\|orrialdea=119.\|orrialdeak=\|ISBN=978-84-946477-8-9\|hizkuntza=eu\|egilea2=Manterola, Julen\|egilea3=Segurola, Iñaki}}</ref> ''bel'' 'beltz, ilun' erroa eta ''-tz'' atzizkia bereizi behar dira hitzaren osaeran. Erro bera ikus daiteke, gutxienez, ''[[arbel]]'' ('harri beltz'), ''[[goibel]]'' ('goi beltz'), ''[[orbel]]'' ('orri beltz') eta ''[[Ubel (argipena)\|ubel]]'' ('ur beltz') hitzetan, (baita ''[[gibel]]'' eta ''[[sabel]]''-en ere, ziurrenik),. ~~eta horietatik~~Horietatik ondoriozta daiteke erroak berak ~~zuela~~bazuela 'beltz, ilun' adiera~~. Nahiz eta [[akitaniera]]<nowiki/>zko ''belex''~~ (~~eta~~atzizkiaren ~~[[iberiera]]<nowiki/>zko~~funtzioa ~~''beles'')~~ezezaguna ikusi izan diren haren jatorrizko formatzat (''bele''-ren eratorritzat hartuta eta ezohiko sinkopa baten bidez, agian maiz hitz elkartuetako bigarren osagai izatearen ondorioz; baina orduan ''bele''-k berak *''bere'' beharko zukeen historikokida),. ~~hemen aipatutako beste hitz elkartuek erakusten dute bazela ''bel'' zahar bat.~~ Ikerlari batzuen ustez [[akitaniera]]<nowiki/>zko ''belex'' (ikus baita ere [[iberiera]]<nowiki/>zko ''beles'') zatekeen ''beltz''-en jatorrizko forma, ''bele'' hegazti-izenaren eratorritzat hartuta eta ezohiko sinkopa baten bidez eraldatua, agian maiz hitz elkartuetako bigarren osagaia izatearen ondorioz (''X-beletz'' > ''X-beltz''); alabaina, ustezko oinarriko ''bele'' hutsak (akitanierazko eta iberierazko idazkunetan <L> bakunaz idatzirik ageri dela kontuan hartuta) ''bere'' emango zukeen eta, beraz, ezin liteke egungo ''[[bele]]'' hitzarekin zuzenean lotu. Atzizkia, ordea, ''[[Bost\|bortz]]'' eta ''[[hortz]]'' hitzetan ere aurkitzen duguna omen da, nahiz eta haren esanahia ez den argitu (ikus baita ere ''ahuñe''/''[[ahuntz]]'', ''bera''/''beratz'' eta, beharbada, ''[[bele]]''/''[[belatz]]'' bikoteak).▼ Hala ere, gorago aipatutako hitz elkartuek erakusten dute izan bazela ''bel'' erro zahar bat. Nabarmentzekoa da, nolanahi ere, ''bel'' erroa litzatekeela, egungo [[aitzineuskara]]<nowiki/>ren berreraiketa estandarraren barruan, ondare zaharreko adjektibo bakun bakarretarikoa, eta kolore bati dagokion bakarra (ikus ''[[gorri]]'', ''[[hori]]'', ''[[urdin]]'', ''[[zuri]]'').▼ ▲~~Atzizkia~~Atzizkiari dagokionez, ~~ordea~~aldiz, ''[[Bost\|bortz]]'' eta ''[[hortz]]'' hitzetan ere aurkitzen duguna omen da, nahiz eta haren esanahia ez den argitu (ikus baita ere ''ahuñe''/''[[ahuntz]]'', ''bera''/''beratz'' 'bigun' eta, beharbada, ''[[bele]]''/''[[belatz]]'' bikoteak, halako atzizki bat bazela argiago erakuts lezaketenak). ▲Nabarmentzekoa da, ~~nolanahi ere~~bestalde, ''bel'' erroa litzatekeela, egungo [[aitzineuskara]]<nowiki/>ren berreraiketa estandarraren barruan, ondare zaharreko adjektibo bakun (ez eratorri eta ez konposatu) bakarretarikoa, eta kolore bati dagokion bakarra (ikus ''[[gorri]]'', ''[[hori]]'', ''[[urdin]]'', ''[[zuri]]''). == Erreferentziak ==

Beltz: berrikuspenen arteko aldeak