Fosforilazio: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
Xirkan (eztabaida | ekarpenak)
No edit summary
10. lerroa:
 
ADPa fosforilatzeko bide desberdinak daude:<ref>{{erreferentzia|egilea= Imarru |izenburua= Metabolismoa (I) | url=http://zientziajoleak.pbworks.com/w/page/124024251/Metabolismoa%20Katabolismoa | argitaletxea= zientziajoleak.pbworks.com| sartze-data= 2020ko ekainak 11}}</ref>
* [[Substratu mailako fosforilazio]]a: entzima disolbagarri batek katalizatutako erreakzioan askatzen den energia erabiltzen da [[ADP]]a edo [[Guanosina difosfato|GDPa]] fosforilatzeko.<ref name="zth">{{erreferentzia|izena=Nerea |abizena= Osinalde |izenburua= Adenosina trifosfato | url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/terminoa/eu/adenosina%20trifosfato | argitaletxea= ZTH zientzia eta teknologiaren hiztegi entziklopedikoa, CC BY-SA 4.0, zthiztegia.elhuyar.eus| sartze-data= 2020ko ekainak 12}}</ref> Hori gertatzen da [[glukolisi]]an:
{| style="margin:auto; padding:20px;"
|-align="center"
18. lerroa:
|}
 
* [[Fosforilazio oxidatibo]]a: [[elektroien garraio katea]]n [[Nikotinamida adenina dinukleotido|NADH]] eta FADH<sub>2</sub> molekulen elektroien transferentziaren ondorioz sortutako protoien gradientetik lortzen da ATParen sintesirako behar den energia. Protoiek gradientearen alde mugitzeko duten joeraz baliatzen da [[ATP sintasa]] konplexu entzimatikoa ATPa sintetizatzeko behar den energia lortzeko. NADH molekula bakoitzak eragiten duen protoi-mugimendua nahikoa da 3 ATP molekula sintetizatzeko, eta FADH<sub>2</sub> molekula bakoitza aski da 2 ATP sintetizatzeko. Fosforilazio-mota hau katalizatzen duen konplexu entzimatikoa zelula prokariotoen [[mintz plasmatiko]]an, [[zelula eukarioto]]en [[mitokondria|mitokondrietan]] eta landare-zelulen [[kloroplasto]]etan egoten da.<ref name="zth"/>
* [[Fosforilazio oxidatibo]]a
* [[Fotofosforilazio]]a
 
== Proteinen fosforilazioa ==
Fosforilazioa proteinen aldaketa itzulgarria da, haien egitura aldatzen duena; horren ondorioz, proteinaren aktibazioa edo desaktibazioa gertatzen ahal da, edo haren funtzioaren aldaketa. Funtsezko erreakzioa da funtzio zelularrak erregulatzeko. [[Proteina kinasa|Proteina kinasek]] katalizatzen dute proteinen fosforilazioa, eta [[fosfatasa|fosfatasek]] desfosforilazioa.<ref>{{erreferentzia|izena= |abizena= |izenburua= 1992ko Nobel sariak | url=https://aldizkaria.elhuyar.eus/erreportajeak/nobel-saria1/ | argitaletxea= ''Elhuyar'' aldizkaria, 66. zenbakia, 1992ko abenduak 1, aldizkaria.elhuyar.eus| sartze-data= 2020ko ekainak 12}}</ref>
 
 
== Erreferentziak ==
{{ lur | data=2020/6/11}}
{{erreferentzia_zerrenda|2}}
 
== Kanpo estekak ==