Itzulpen ikasketak: berrikuspenen arteko aldeak

Itzulpen ikasketak terminoa [[James S. Holmes]] ikertzaile amerikarrak sortu zuen “The name and nature of translation studies” lanean. Lan huradisziplinaren oinarritzat jotzen da.

Historikoki, itzulpen ikasketak “normatiboak” ziren (hots, itzultzaileei nola itzuli behar zuten esaten zitzaien); [[itzulpengintza]]<nowiki/>ri buruzko eztabaida ez-normatiboak itzulpengintzakoak zirenik ere ez zen onartzen. Itzulpen ikasketetako historialariek itzulpengintzari buruzko mendebaldeko pentsamenduaren lehen pausoen berri ematen dutenean, adibidez, [[Zizeron|Zizero]]<nowiki/>nenen oharrak harzten dituzte abiapuntutzat, zeinetan bere oratoria trebatzeko grekotik latinerako itzulpenak erabiltzen zituela adierazten duen —San Jeronimok geroago ad sensum itzulpena izendatu zuen hura—. Egiptoko interpreteen inguruko historia deskribatzailea, zenbait mende lehenago [[Herodoto]]<nowiki/>ren eskutik emandakoa, ez da traduktologiaren partetzat hartzen (beharbada ez zielako itzultzaileei esaten nola itzuli behar duten). Txinan, itzultzeko moduari buruzko eztabaida, Zhouren dinastian, sutra budisten iztulpenarekin hasi zen.

Pedagogiaren arloan itzulpengintzari buruzko hainbat ikerketa egin ziren.Ikerketa horiek itzulpengintzak hizkuntzak ikasteko tresna gisa izan zezakeen erabileran oinarritu ziren. Literatura konparatiboaren barruan, 60ko hamarkadan, itzulpengintza tailerrak sustatu ziren Amerikako hainbat unibertsitatetan, hala nola Iowako eta [[Princetongo Unibertsitatea|Princetongo Unibertsitateetan]]. 1950eko eta 1960ko hamarkadetan hizkuntzalaritzara zuzendutako ikasketa sistematikoak sortzen hasi ziren. 1958. urtean [[Jean Paul Vinay]]<nowiki/>k eta Jean Darbelnetek frantsesaren eta ingelesaren arteko konparazio kontrastiboa egin zuten Quebecen. 1964an, Eugene Nidak Toward a Science of Translating argitaratu zuen, Bibliaren itzulpenetarako eskuliburu bat, Chomskyren gramatika sortzaileak eraginda. 1965ean, John “Ian” Catfordek itzulpengintzaren teoria bat mugarritu zuen hizkuntzalaritzaren ikuspegitik. 1960ko eta 1970eko hamarkadetan, [[Jiří Levý]] akademiko txekiarrek Anton Popovič eta František Miko akademiko esloveniarrekin batera, itzulpengintza literarioaren estilistiken inguruan ikerketak egin zituzten. Itzulpengintza literarioaren ikerketarako lehenengo pauso horiek [[James HolmesenS. Holmes|James Holmes]]<nowiki/>en artikuluan batu ziren, 1972. urtean Copenhagueko Hizkuntzalaritza Aplikatuaren Nazioarteko Hirugarren Batzarreab. “The Name and Nature of Translation Studies” artikuluan, Holmesek diziplina alderatu bat indartzeko beharra aipatu zuen eta alorreko sailkapen bat proposatu zuen. 1995. urtean, [[Gideon TourykToury]]<nowiki/>k, Holmesen proposamenaren “mapa” bisuala aurkeztu zuen bere liburuan, “Descriptive Translation Studies and Beyond”.