Kemi: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
36. lerroa:
Kemi [[Finlandia]] iparraldeko [[Lappi]] eskualdearen hego-mendebaldean dago, [[Itsas Lappi]] izenaz ezaguna den lurraldean. Hain zuzen ere, hiria izena zor dion [[Kemi (ibaia)|Kemijoki]] edo Kemi ibaiaren itsasadarrean eraiki zuten, hau da, ibaiak bere urak [[Botniako golkoa|Botniako golko]]ra isurtzen dituen eremuan. Beraz, Kemi itsasertzean dagoen eskualdeko lau udalerrietako bat da eta, [[Simo]] bizilagunarekin batera, hegoalderen dagoena. Ondoko udalerriak Simo ekialdean, [[Keminmaa]] iparraldean, eta [[Tornio]] hiria mendebaldean dira; horiekin eta [[Tervola]] udalerriarekin batera, Kemik [[Kemi-Tornio|Kemi-Tornio Ardatza]] izenaz ezaguna den azpieskualdea osatzen du, Lappiren erdigune ekonomiko eta industriala den azpieskualdea. [[Suedia]]r muga, bestalde, 20 km ekialdera dago. Hiriak gaur egun 747,44 km²-ko azalera du, dena den, %87,2 [[Botniako badia]]ko ur-eremu gazia da; lur-eremuak 95,27 km² baino ez du hartzen. Hala, Kemi eskualdeko udalerri txikiena da. Industriak eta orokorrean eraikitako lurzoruak azalera ehuneko handiena bereganatu duen Lappiko udalerria den arren, eskualdeari ospea eman dion [[taiga]]k edo baso borealak ere bere lekua du hirian eta baso mota hau osatzen duten [[haltz]]adiak, [[izei]]diak, [[makal]]diak, [[pinu]]diak, [[sahats|sahastiak]] eta [[urki]]diak ipar-mendebaldean, eta hegoalde-mendebaldean dauden uharte handi eta zaharrenetan hazten dira<ref>[http://www.napsu.fi/matkailu/maailman-saa/1434 Kunnan ilmasto] Kemin matkailu. 2010.12.17</ref>.
Hiria [[zirkulu polar artikoa]]ren azpian dago, 120 bat km hegoaldera baina
{{Kemiko klimograma}}
[[Botniako golkoa|Botaniako golkokoaz]] gain, gainontzeko ur-eremua aintzira txiki eta ibaiek osatzen dute. Guztira, tamaina txikiko hiru aintzira daude udalerrian, Ahvenjärvet aintzira-multzoa, Takalahti txikia eta izen bereko auzoaren bihotza den [[Takajärvi aintzira (Kemi)|Takajärvi]] ospetsua. Azken hau, udako egun epel eta gozoetan, kemitarren egonleku maiteena izaten zen eta gaur egun oraindik, [[Botniako badia]]ko ura zikina izaten jarraitzen ez duen arren, egun atseginetan ertzetako hareatzak herritarrez betetzen dira. Hiria zeharkatzen duten ibaiak, bestalde, Vähä Ruonaoja meharra, eta [[Lappi]] ipar-ekialdetik hego-mendebaldera bitan zatitzen duen [[Kemi (ibaia)|Kemijoki]] ospetsua dira. [[Kemi (ibaia)|Kemi]] ibaia [[Errusia]]ren mugan dagoen [[Urho Kekkonengo Parke Nazionala|Urho Kekkonen Parke Nazionalean]] sortu, [[Rovaniemi]] hiriburutik igaro eta [[Botniako golkoa|Botniako golkoraino]] doa; guztira, 552 km-ko ibilbidea du. Historian zehar, eskualde guztia zeharkatzeagatik eta [[Ekialdeko Lappi]]ko baso hostotsu, sakon eta ilunetatik enborrak garraiatzeko duen erraztasunagatik [[Finlandia]] osoko ibai garrantzitsuenetako bat izan da. Hiriak ere, bere izena ibaiari zor dio eta ez dago [[Kemi (ibaia)|Kemijoki]] gabeko Kemirik ulertzerik, ibaia hiriaren biziraupenerako ezinbestekoa izan baita.
|