Wikipedia

James Watt: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
He añadido fluidez al texto sin cambiar el contenido del mismo.
No edit summary
1. lerroa:
{{erreferentzia_falta}}
{{Wikipedia1000}}
{{biografia infotaula automatikoa}}
 
'''James Watt''' ([[Greenock]], [[Eskozia]], [[1736]]eko [[urtarrilaren 30]]a<sup>[[Gregoriotar egutegia|greg.]]</sup>/urtarrilaren 19a<sup>[[juliotar egutegi|jul.]]</sup> - [[Handsworth (West Midlands)|Handsworth]], [[Ingalaterra]], [[1819]]ko [[abuztuaren 25]]a) asmatzailea, [[matematikariingeniaritza|ingeniari]] mekanikoa eta kimikaria izan zen. [[ingeniaritza|ingeniariThomas Newcomen]]en [[eskozialurrun makina]]rra hobetuta, Watt lurrun makina sortu zuen 1776an; Watten lurrun makina funtsezkoa izan zen, [[Industria Iraultza]]k ekarriko zituen aldaketetarako, hala [[Britainia Handia]]n bertan nola mundu zabalean.
 
== Bizitza ==
[[GreenockEskoziar]]enra jaiotzez, [[EskoziaBirmingham]]n, jaio(Ingalaterra) zenizan bainazuen [[Birmingham]]en bizibizileku eta lan egin zuenlantoki. ''[[Lunar Society]]''ko elkarteko kidea izan zen. Berak idatzitako dokumentu asko "Birmingham Central" liburutegian daude.
 
WattekTxikitan, lurrunaitaren makinakeraikuntza lantegian egin zuen lan. 19 urte zituela, tresna mekaniko asko egin zituen. Wattek gogoko zituen, horregaitiklurrun makinak; horregatik, lurrinaren[[lurrin]]aren ezaugarriak aztertzeari ekin zion;: dentsitateadentsitatearen, tenperaturatenperaturaren eta presioaren arteko erlazioa, aztertuzbereziki. Lurrun makinarentzakomakinarako kondentsazio ganbaraganbera bat ere diseinatu zuen, lurrun galerak ekiditeko. Bere lehenengo patentea asmakuntza hauhori izan zen,. horrezHorrez gain, beste hobekuntza batzuk egin zizkion 1769an.▼
Txikitan bere aitaren eraikuntza tailerrean egin zuen lan. 19 urte zituenean, tresna mekaniko asko eraiki zituen.
▲Wattek lurrun makinak gogoko zituen, horregaitik, lurrinaren ezaugarriak aztertzeari ekin zion; dentsitatea, tenperatura eta presioaren arteko erlazioa aztertuz. Lurrun makinarentzako kondentsazio ganbara bat ere diseinatu zuen lurrun galerak ekiditeko. Bere lehenengo patentea asmakuntza hau izan zen, horrez gain, beste hobekuntza batzuk egin zizkion 1769an.
 
[[John Roebuck]] britainiar asmatzailearen kidea izan zen, eta honek Watten ikerkuntzakRoebuckek finantzatu zituen Watten ikerkuntzak. 1775an1775ean, lurrun makinak eraikitzenegiten hasi ziren, eta beste asmakizun batzuk garatu zituen; adibidez, mota askotako makinetarako aplikagarria zen motor bikoitza. 1800ean, enpresa ontzi eta ikerkuntzan sartu zen makinaren potentziala erakusteko helburuarekin.
 
Jon Wattek lurrun makina asmatu zuela esaten da, baina ez da horrela: beraklurrun makina hobetzeko asmakizun ugari egin baitzituen lurrun makina hobetzekozituen. Potentziaren unitateari bere izena jarri zaio, gerora elektrizitatearen potentzian ere erabili dena,: [[watt]]-a edounitatea, ''vatioa''alegia.
 
1785, Watt Londresko [[Royal SocietykoSociety]]ko kide izendatu zuten; eta, 1814an, [[Frantziako ZientziaZientzien akademiakoaAkademia]]koa. 1806an, GlasgowekoGlasgowko unibertsitateakUnibertsitateak “doctor[[doctor honoris causa”causa]] izendatu zuen. 1819ko abuztuaren 19an, HeathfieldenHeathfield (Ingalaterran)Hall etxean hil zen, [[Handsworth (West Midlands)|Handsworth]] hirian, Ingalaterran.
 
== Bizitzaren Kronologia ==
* [[1736]]: [[Greenock]]en, ([[Eskozia]]n,) jaio zen.
* [[1754]]: instrumentu [[Matematika|matematikoen]] merkataritzako funtzionamendua ikasi zuen.
* [[1756]]-[[1763]]: [[Glasgow]]koGlasgowko Unibertsitateko instrumentu matematikoak sortu zituen.
* [[1763]]-[[1764]]: Thomas Newcomek sorturiko ''Newcomen makina'' konpondu zuen. Ordutik aurrera makina hori hobetzeko ideiak proposatu eta aplikatu zituen.
* [[1765]]-[[1770]]: Newcomen makinak eraikiegin zituen.
* [[1767]]: "Forth and Clyde" katea ikuskatu zuen.
* [[1774]]: Sohon negozio bat ireki zuen.
* [[1784]]: bere lurrun makina patentatu zuen.
* [[1800]]: [[Heathfield Hall]]era etxera erretiratu zen, [[Birmingham]]dik hurbil.
 
{{commonskat}}
"https://eu.wikipedia.org/wiki/James_Watt"(e)tik eskuratuta