Droga-trafiko: berrikuspenen arteko aldeak

[[2017|2017an]], 271 milioi pertsonak, hau da, 15 eta 64 urte bitarteko munduko biztanleen %5,5ek, [[Droga|drogak]] kontsumitu zituzten aurreko urtean. 2016ko estimazioak oso antzekoak badira ere, epe luzeagorako perspektiba batek erakusten du drogak kontsumitzen dituzten pertsonen kopuruak %30 egin duela gora [[2009]]. urtearekin alderatuta; izan ere, 210 milioi pertsonak kontsumitu zituzten [[Droga|drogak]] aurreko urtean.

Igoera hori, neurri batean, 15 eta 64 urte bitarteko adin-tartean munduko [[Biztanleria|populazioak]] izandako %10eko hazkundearen ondorio bada ere, egungo datuek erakusten dute [[Opioide|opioideen]] kontsumoaren prebalentziak gora egin duela [[Afrika|Afrikan]], [[Asia|Asian]], [[Europa|Europan]] eta [[Ipar Amerika|Ipar Amerikan]], eta [[Kalamu|kalamuaren]] kontsumoak [[Ipar Amerika|Ipar Amerikan]], [[Hego Amerika|Hego Amerikan]] eta [[Asia|Asian]]. Munduan gehien kontsumitzen den droga [[Kalamu|kalamua]] da oraindik (kalkulatzen da 188 milioi pertsonak kontsumitu zutela kalamua aurreko urtean). Azken hamar urteetan, [[Kalamu|kalamuaren]] kontsumoaren prebalentzia batez ere egonkorra izan da mundu mailan, nahiz eta Amerikan eta Asian goranzko joera izan.

[[2017|2017an]], munduko 53,4 milioi pertsonak kontsumitu zituzten [[Opioide|opioideak]] aurreko urtean, 2016an baino %56 gehiagok. Pertsona horietatik 29,2 milioik heroina eta opioa bezalako opiazeoak kontsumitu zituzten, hau da, 2016an baino %50 gehiago (19,4 milioi).

[[2017|2017an]] egindako kalkuluen igoeraren arrazoia da hobeto ezagutzen dela drogen kontsumoaren garrantzia, populazio handiko bi herrialdetan, [[India|Indian]] eta [[Nigeria|Nigerian]], egindako ikerketa berriei esker. [[Asia|Asian]], opioideen kontsumitzaileen kopurua 29,5 milioi eurokoa da azken urtean, aurreko kalkuluen aldean 13,6 milioi gehiago. [[Afrika|Afrikan]], [[Nigeria|Nigerian]] egindako ikerketa batetik lortutako datuen ondorioz, azken urtean opioideen kontsumitzaile kopuruaren estimazioak gorantz berrikusi ziren, 2,2 milioitik 6,1 milioira igo baitziren.

Oro har, [[Ipar Amerika|Ipar Amerikan]], non populazioaren %4,0k opioideak kontsumitzen dituen, substantzia horien kontsumoaren prebalentzia handiena duen azpi-eskualdea izaten jarraitzen du. Opiazeoen ([[Opio|opioa]], [[morfina]] eta [[heroina]]) kontsumoaren urteko prebalentzia handiena, biztanleriaren %1,6, Ekialde Hurbileko, Ekialde Ertaineko eta Hegoaldeko Asiako azpi-eskualdeetan dago. Hala ere, kontsumitzaileen kopuruaren ikuspegitik, opioideen kontsumitzaileen %35 eta opiazeoen kontsumitzaileen ia erdia [[Hegoaldeko Asia|Hegoaldeko Asian]] bizi dira.

[[India|Indiatik]] eta [[Nigeria|Nigeriatik]] datorren informazio berriaren arabera, gaur egun 35,3 milioi pertsonak uste dute drogen kontsumoak eragindako arazoak dituztela. Kopuru hori aurreko 30,5 milioiak baino %15 handiagoa da. "Drogen kontsumoak eragindako nahasmenduak dituzten pertsonak" terminoak drogen mendetasuna edo tratamendua behar izateraino kontsumo kaltegarria egiten duten pertsonak izendatzen ditu.

[[Europa|Europan]], drogen kontsumoak iraganean baino substantzia gehiago hartzen ditu. Polikontsumoa ohikoa da droga-kontsumitzaileen artean, eta banakako jarraibideak kontsumo esperimentaletik hasi eta kontsumo erregularra eta mendekoa dira. [[Cannabis|Cannabisa]] da gehien kontsumitzen den droga. Eta bere prebalentzia beste substantzia batzuena baino bost aldiz handiagoa da gutxi gorabehera. [[Heroina]] eta beste opioide batzuen kontsumoa oraindik ere nahiko urria den arren, drogak dira gehien lotzen direnak kontsumitzeko modurik kaltegarrienekin, droga bide parenteraletik kontsumitzearekin barne. Estimulatzaileen kontsumoaren irismena eta mota ohikoenak aldatu egiten dira herrialdeen arabera, eta handitu egiten dira bide parenteraletik kontsumitzen ari direla adierazten duten datuak. Droga guztien kontsumoa, oro har, handiagoa da gizonen artean, eta alde hori areagotu egiten da kontsumo-eredu bizienetan. <ref>https://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11364/20191724_TDAT19001ESN_PDF.pdf</ref>

Drogen kontsumoa nerabezaroan edo gaztaroan hasi ohi da, eta hori kezka sozial nabaria bihurtu da azken urteetan. [[Erresuma Batua|Erresuma Batuko]] [[Office for National Statistics erakundea|Office for National Statistics erakundeak]] adierazi duenez, 11 eta 15 urte bitarteko ikasleen %12ak drogak kontsumitu zituen iaz. [[Marihuana]] izan zen erabiliena eta gazte horien herenari baino gehiagori (%35) droga mota bat edo gehiago eskaini zieten.

[[Europar Batasuna|Europar Batasunak]] babestutako txosten baten arabera, jende gaztearen artean gero eta ohikoagoa da mozkortzea. Hainbat txostenetan adierazi den bezala, alkoholismoak ondorio kaltegarriak ditu epe laburrean, hala nola, istripuak, indarkeria eta pozoitzea, baita gizarte eta garapen arazoak ere. [[Japonia|Japonian]] egindako ikerketa baten arabera, "Nerabeek gehien erabiltzen dituzten drogak disolbatzaile organikoak dira, beste substantzia batzuen erabilera eragin dezaketenak".

Guztira, [[2012|2012. urterako]] 12-65 urteko 28 milioi edale zeudela adierazten da; horietatik, kontsumitzaileen% 53 gizonak dira eta %47 emakumeak. Gainera, %25ek tabakoaren mendekotzat jo zuen bere burua: %69 gizonak ziren eta %31 emakumeak. Erretzaileen %72k adierazi du 18 urte bete baino lehen hasi zela; gaur egun, berriz, erretzaileen %9 adingabeak dira. Bildutako zifra horiek tabakoa edo alkohola bezalako drogen kontsumitzaileen okupazio nagusia erabiltzen dela erakusten dute. Droga indartsuagoei dagokienez, biztanleen %7k onartzen dute droga kimikoak maiz kontsumitzen dituztela, eta %63k, aldiz, onartzen dute ez dituztela inoiz probatu.

Aipatutakoa ikusita, [[Kofi Annan]] [[Nazio Batuen Erakundea|Nazio Batuen Erakundeko]] idazkari nagusi ohiak honako hau adierazi zuen: "Drogak gizartea suntsitzen du, delitua sustatzen du, hiesa bezalako gaixotasunak zabaltzen ditu eta gure gazteekin eta gure etorkizunarekin amaitzen du". Askotan, toxikomanoek estupefazienteen trafikoan eta hilketetan parte hartzen dute. Era berean, indarkeriaren biktima dira edo planifikatu gabeko sexu-harreman arriskutsuak eragiten dituzte. [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuetako]] gobernuaren txosten baten arabera, "Drogazaletasuna ez da pobreen, gutxiengoen edo auzo baxuen arazoa bakarrik. Gizarte-maila guztietako eta herrialde osoko pertsonei eragiten die.

[[Familia-Terapia Funtzionala]] (FFT) epe laburreko esku-hartzea da, eta eskuliburuak erabiltzen ditu inplementatzeko. Horrelako esku-hartzeak ingurune anbulatorioetan egiten dira, eta familiako kideen arteko interakzioak aldatzea du helburu, gazteen portaera hobetzeko. Gazteen kasuan kalamua, anfetaminak, estasia edo kokaina kontsumitzeko tratamendu gisa terapia horien eraginkortasuna zein den erakutsi du.

[[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetan]] egindako bi azterlanen berrikuspen sistematikoak frogatu zuen esku-hartzeak kalamuaren kontsumoa epe laburrean (lau hilabete) murriztu zuela, eta ondorio hori desagertu egin zen epe luzean. Azterlan horietako batek bakarrik eman zituen drogen kontsumoarekin lotutako emaitzak 11 eta 21 urte bitarteko gazteen artean. Terapia hauen eraginkortasunari buruzko ebidentzia eskasa dela eta, ezinezkoa da ondorio zorrotzak ateratzea eta, beraz, terapia hauek zuhurtziaz erabili behar dira gazteen drogen kontsumora zuzentzen direnean. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=Droga|hizkuntza=es|data=2020-05-12|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Droga&oldid=126005341|sartze-data=2020-05-29|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

Kalkuluen arabera, [[Europar Batasuna|Europar Batasunean]] bizi diren helduen %29 edo 96 milioi inguruk legez kanpoko drogak probatu dituzte beren bizitzako uneren batean. Gizon gehiagok diote drogen kontsumoa jasan dutela (57,8 milioi) emakumeek baino (38,3 milioi). Gehien probatzen den droga [[Kalamu|kalamua]] da (55,4 milioi gizon eta 36,1 milioi emakume), eta ondoren [[kokaina]]. (12,4 milioi gizon eta 5,7 milioi emakume), [[MDMA]] (9,3 milioi gizon eta 4,6 milioi emakume) eta [[anfetamina]] (8,3 milioi gizon) eta 4,1 milioi emakume). Kalamuaren kontsumo-mailak asko aldatzen dira herrialde batetik bestera, [[Malta|Maltako]] helduen% 4tik [[Frantzia|Frantziako]] %45era. Azken urteko drogen kontsumoa duela gutxiko kontsumoaren adierazle ona da, eta nagusiki heldu gazteengan kontzentratzen da. Kalkulatzen da 19,1 milioi heldu gaztek (15-34 urte) kontsumitu dituzte drogak azken urtean (% 16), eta gizonen kopurua (%20) emakumeena (% 11).

Substantzien kontsumoa gazteekin lotu ohi da, baina arazo horrek ez du adin-mugarik. Adinekoei buruzko gaur egungo datuak urriak dira, eta horrek zaildu egiten du arazoaren garrantziaren eta ondorioen zenbatespen zehatza. Hala ere, datozen urteetarako aurreikuspenak kezkagarriak dira, eta litekeena da adineko helduen substantzien kontsumoa ahaztutako arazo bihurtzea ahaztutako herritar batzuengan.

[[Europa]] biztanleriaren zahartze nabarmena jasaten ari da. [[XX. mendea|XX. mendean]], 65 urte edo gehiagoko europarren kopurua hirukoiztu egin da eta bizi-itxaropena bikoiztu egin da. [[2028|2028an]], [[Europa|Europako]] biztanleriaren laurdenak baino gehiagok 65 urte edo gehiago izango ditu. Kalkuluen arabera, substantzien kontsumo-arazoak dituzten edo asaldura erlazionaturen batengatik tratamendua behar duten adinekoen kopurua bikoiztu egingo da. Horri zor zaio, neurri batean, "[[Baby boom]]" kohortearen tamaina (1946 eta 1964 artean jaiotakoak) eta talde horretan substantzien kontsumo-tasarik altuena. <ref>https://www.emcdda.europa.eu/system/files/publications/11364/20191724_TDAT19001ESN_PDF.pdf</ref>

Droga ez-zilegien kontsumoa helduagoetan gazteagoetan baino txikiagoa bada ere, prebalentzia handitzen ari da. Aisialdirako drogen kontsumitzaileak gero eta gehiago dira, eta, mantentze-programek paziente gehiago tratamenduan dituztenez, adineko pazienteen kopurua gero eta handiagoa da. Zifrek adierazten dute adineko helduek edariarekin arazoak izateko arrisku handi samarra dutela. [[Alkohol|Alkoholaren]] eta beste droga batzuen erabilera konbinatuak arazo sozial, psikologiko eta fisikoen arriskua areagotzen du, eta zailtasunak eragin ditzake alkoholaren kontsumoa arina edo moderatua denean ere.

Zahartzeak arazo psikologikoak, sozialak eta osasun-arazoak eragin ditzake, eta arazo horiek arrisku-faktore gisa jokatzen dute substantzien abusuan, baina areagotu ere egin daitezke substantzien kontsumoarekin. Osasun fisikoko eta mentaleko arazoak nagusitzen dira substantzien kontsumitzaile nagusietan; hala ere, adineko heldu gehienek harreman erregularra dute lehen mailako arreta-zerbitzuekin edo beste osasun-zerbitzu batzuekin. Adineko helduengan substantzien kontsumoak duen tratamenduari buruz gutxi dakigu. Hala ere, adineko pazienteek serio hartzen dituzte programa terapeutikoak, eta emaitza onak lor ditzakete tratamenduarekin. <ref>https://www.emcdda.europa.eu/attachements.cfm/att_50566_ES_TDAD08001ESC_web.pdf</ref>