Hipika Olinpiar Jokoetan: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
665. lerroa:
 
== Gaur egungo Olinpiar Jokoetako modalitateak ==
Gaur egun, Olinpiar Jokoetako kirol zerrendetan zaldiekin praktikatzen diren hiru modalitate ezberdin ikusi daitezke, eta modalitate bakoitza bi probatan banatubana daiteke, banakako eta taldekako proba hain zuzen ere.<ref name=":3" />
 
=== Doma klasikoa ===
[[Fitxategi:2018FEI-WORLD-CUP-DRESSAGE-Patrik-Kittel.jpg|link=https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:2018FEI-WORLD-CUP-DRESSAGE-Patrik-Kittel.jpg|thumb|318x318px|Patrik Kittel, Paris 2018, munduko txapelketan.]]
Modalitate hau lehen aldiz 1912an ikusi zen Olinpiar Jokoetan, kirol modalitate honek mende ugari dituen arren. Doma edo zaldi heziketa entrenamendu sistematikoan datza, non [[Zaldun|zaldunak]] zaldia erraztasunez eta graziaz eramaten ikasten duen. [[Txapelketa]] honek zaldiaren eta zaldunaren [[entrenamendu]] maila islatzen du, bertan bikotearen desplazatzeko gaitasun garatu eta zailenak erakusten dituzte. [[Proba (argipena)|Proban]] zehar zaldia modu, eritmo eta abiadura desbedinetan mugitzen zein desplazatzen ikusiikus daiteke, eta zaldiari mugimendu jariakortasuna eskatuko zaio, bertan mugimenduen edertasuna baloratzen delarik bikoteak egindako [[Koreografia|koreografiaren]] barruan. Alboko desplazamendua, desplazamendu diagonala eta lekuan bertan eginiko mugimenduak esaterako koreografiaren urrats batzuk izaten dira, eta hauek egoki konbinatuz [[dantza]] antzeko bat egiten dute.
 
Doma klasikoaren [[PuntuaketaPuntuazio|puntuaketaripuntuazioari]] dagokionez, [[:es:Federación_Ecuestre_Internacional|FEI]]-ko (Federación Ecuestre Internacional) bost epailek 0-tik 10-erako puntuaketapuntuazioa ematen diete zaldi eta zaldun bikoteari egindako mugimenduen zailtasun, zehaztasun eta [[edertasun]] [[Artistiko|artistikoaren]] arabera. Bost [[epaile]] horiek, [[Proba-toki|proba-tokiaren]] inguruan daude, posizio desberdinetan, angelu desberdinetatik baloratu ahal izateko.
 
=== Jauzi [[Lehiaketa (argipena)|lehiaketa]] ===
677. lerroa:
Disziplina hau Olinpiar Jokoetan lehen aldiz 1900. urtean ikusi genuen, beste modalitate batzuekin batera Olinpiar Jokoetako kirol zerrendetan sartzen zaldiarekin praktikatutako lehen kirolak izan ziren. Proba horretan zaldi-zaldun bikotearen gaitasuna neurtzen da hondarrezko proba-toki batean. Bertan bikoteak 10-16 oztopoz osaturiko [[zirkuitu]] bat bete behar du, eta oztopoen altuera zein zabalera bi metrokoa izango da gehienez. Zirkuitua norabide aldaketa bortitz eta oztopo koloretsuz osatua dago, bikotearen konpetentzia motor (fisiko) zein mentala behatzeko. Zirkuitua ahalik eta denbora laburrenean osatzea da helburua, bidean ahalik eta oztopo gutxien ukitu edo botaz.
 
PuntuaketaPuntuazioa hiru epaileren eskuetan dago, eta hauek dira [[Zigor|zigorrak]] edo penalizazioa jartzearen arduradunak (oraingoan hiru epaileak leku berean egongo dira). Zigor edo penalizazio horiek arrazoi ezberdinengatik izan daitezke: hesia botatzea, zalditik erortzea, lasterketa ibilbidea ez jarraitzea, proba egiteko denbora gainditzea (puntu bateko penalizazioa pasatutako 4 segundo bakoitzeko)... Beraz, modalitate honetan penalizazio gutxien jaso duen bikoteak irabaziko luke, bide garbi zein azkarrena egiten duenak alegia. Zaldunek proba eremua ikus dezakete lehiaketa aurretik, [[Lasterketa|lasterketaren]] nondik-norakoak jakin ahal izateko.
 
=== Hiru eguneko zaldi [[txapelketa]] ===
683. lerroa:
Izenak berak dioen bezala [[ekitaldi]] honek hiru eguneko iraupena du, eta egun horietako bakoitzean proba desberdin bat egiten da: lehenengo egunean doma klasikoa, bigarrenean oraindik azaltzeko dagoen [[zelai edo mendiko oztopo lasterketa]] eta azken egunean jauzi lehiaketa. Gainera, txapelketa guztietan zaldi-zaldun bikote berak lehiatzen du, beraz, ezinbestekoak eta erabakigarriak dira horien zalutasun, moldaerraztasun, kemen eta erresistentzia, proba luzea eta nekagarria baita.
 
Zelai edo mendiko oztopo lasterketari dagokionez, hau aurrez azaldutako jauzi lehiaketaren antzekoa da, baina bertako zenbait oztopo naturalak izango dira. Gainera, bidean 40 oztopo egon daitezke eta ibilbidearen luzera 6,5 kilometro ingurukoa da, 4 [[milia]] hain zuzen ere. Epaileek ezartzen dituzten zigorrak jauzi lehiaketarenlehiaketakoen antzerakoakantzekoak dira,; erorketak, oztopoak ez gainditzea, denbora gainditzea... izango dira penalizatuak. Beraz, helburua helmugara ahalik eta azkarren iristea izango da, oztopo guztiak modu egokian gaindituz. Esan beharra dago hiru probetan gogorrena hau dela, bere luzera eta oztopo kopurua dela eta bikoteak egoera ezinhobean egon behar baitu proba bukatzeko.
 
== Materiala ==