16:42, 28 maiatza 2020ko berrikusketa aldatu Naroa Alijostes (eztabaida \| ekarpenak) 103 edits t →‎Ezpeta-lore Etiketa: Ikusizko edizioa ← Aurreko ezberdintasuna		16:58, 28 maiatza 2020ko berrikusketa aldatu desegin Naroa Alijostes (eztabaida \| ekarpenak) 103 edits No edit summary Etiketa: Ikusizko edizioa Hurrengo ezberdintasuna →
421. lerroa: [[Aerosol\|Aerosol-kopuru]] handia dagoenean (atmosfera-hautsa), egunsentiko eta ilunabarreko argia bereziki gorria da. Oro har, presio atmosferiko handiak daudenean gertatzen da (antizikloia), airean hauts-partikulen <ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Eguzki-erradiazio barreiatu\|hizkuntza=eu\|data=2020-05-05\|url=https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Eguzki-erradiazio_barreiatu&oldid=7869216\|sartze-data=2020-05-28\|encyclopedia=Wikipedia, entziklopedia askea.}}</ref>kontzentrazio handiagoa baitago presio handietan. Zerumuga zabala bada, itsasoan adibidez, egunsentia eta ilunabarak argiagoak izaten dira. === Itsaldi gorria === [[Fitxategi:La-Jolla-Red-Tide.780.jpg\|thumb\|246x246px\|Itsaldi gorria Kalifornian]] [[Itsasaldi gorri\|Itsasaldi gorria]] [[Itsaso\|itsasoaren]] kostaldean edota [[Estuario\|estuarioetan]] jazotako [[Mikroalga\|mikroalgen]] (zehazki [[Dinoflagelatu\|dinoflagelatuak]]) pilaketa da, [[Itsasaldi\|itsasaldiekin]] batera mota ezberdinetako [[alga]] kopuru handiaren etorreraren ondorioz sortua (milimetro kubiko bakoitzek milaka eta miloika [[zelula]]). Itsasaldi gorria itsas [[Ingurune\|ingurunean]] sortutako hainbat baldintzen ondorioz, tartean [[Alga gorri\|alga gorriak]], [[Ur\|ura]] gorritzen duen fenomenoa da, eta [[toxina]] kopuru handien pilatzea ere eragiten du.<ref>{{Erreferentzia\|izena=Larry\|abizena=West\|izenburua=The Causes and Effects of Red Tides\|hizkuntza=en\|url=https://www.thoughtco.com/what-causes-red-tides-1204160\|aldizkaria=ThoughtCo\|sartze-data=2020-05-28}}</ref> "Itsaldi gorria", kasu batzuetan, algen ugaritze bat eragiten duelako deitzen da horrela, urak tonalitate gorrixka batez tindatzea lortzen duena, mikroorganismo hauetako batzuek dituzten pigmentuen ondorioz. Hala ere, gertaera hauei, alga loratze kaltegarriak (FANs) deitzen zaie, askotan, ez baitute koloraziorik uren aurrean. Uretako ingurunean sortzen diren ingurumen-faktoreen kopuru altu baten ondorioz, gertaera horiek askotan kaltegarriak izaten dira beste organismo batzuentzat, baita gizakiarentzat ere. Batzuetan, termino hau modu okerrean erabiltzen da mikroalgen edozein ugalketa masiborako.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Redtide – Red Tide Algae – Red Tide Effects {{!}} START\|url=https://start1.org/red-tide/effects/\|aldizkaria=start1.org\|sartze-data=2020-05-28}}</ref> [[Fitxategi:Red tide＿2017.jpg\|ezkerrera\|thumb\|249x249px\|Itsaldi gorria Japonen]] [[Mikroorganismo]] [[planktoniko]] hauen kontzentrazio altuak, [[Toxina\|toxinak]] sortzen dituztenak, galera ekonomikoak eragiten ditu akuikulturarentzat. Izan ere, toxina horiek animalia-baliabideetan (adibidez, organismo iragazleetan) duten bioakumulazioa maila aski altuetara irits daiteke, gizakiek irensten dituztenean kaltegarriak izan baitaitezke, eta, horrela, arazo ekonomikoak, ekologikoak eta sozialak sortzen dira arrantza-eremuan.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Red Tide FAQ\|url=https://tpwd.texas.gov/landwater/water/environconcerns/hab/redtide/faq.phtml#q9\|aldizkaria=tpwd.texas.gov\|sartze-data=2020-05-28}}</ref> Itsaldi gorriek ondorio garrantzitsuak dituzte itsas inguruneetan, askatzen dituzten toxinen kontzentrazio handia dela eta. [[Alga]] hauetan aurkitutako toxina talde garrantzitsuenak honako hauek dira: toxina [[Amnesia\|amnesikoak]], toxina paralizatzaileak eta toxina [[Urdail\|gastrikoak]].<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=What forms of nutrients can Karenia brevis use to grow and bloom?\|hizkuntza=en\|url=http://myfwc.com/research/redtide/research/current/richardson/\|aldizkaria=Florida Fish And Wildlife Conservation Commission\|sartze-data=2020-05-28}}</ref> Itsaldi gorria fenomeno natural bat da, planktonaren zenbait osagairen kontzentrazioa handitzeagatik bereizten dena. Ingurumen-baldintza jakin batzuen pean, organismo fitoplanktonikoen gehikuntza gehiegizkoa gertatzen da (bereziki [[Dinoflagelatu\|dinoflagelatuak]]), loraldia, alga-loratzeak edo "Bloom" bezala ezagutzen dena, uraren kolorazioan aldaketa handiak eraginez, eguzkiaren argia harrapatzen duten pigmentuak dituztelako. Pigmentu horiek kolore gorri, hori, berde, kafe edo konbinaziokoak izan daitezke, ohikoena kolore gorrixka delarik, hortik datorkio deitura.<ref>{{Erreferentzia\|izenburua=Red tide warning - General - New Straits Times\|data=2013-01-07\|url=https://web.archive.org/web/20130107005300/http://www.nst.com.my/nation/general/red-tide-warning-1.196724\|aldizkaria=web.archive.org\|sartze-data=2020-05-28}}</ref> === Laserrak ===

Gorri: berrikuspenen arteko aldeak