Borroka (kirola): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
No edit summary |
||
1. lerroa:
[[Fitxategi:Xwres8.jpg|thumb|300px|Borrokalariak [[Uffizi Galeria]]n, [[Florentzia]]n.]]
'''Borroka''' arau zehatz batzuk jarraituz, pertsona batek beste bat lurrera botatzean datzan kirola da.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Harluxet Hiztegi Entziklopedikoa|url=http://www1.euskadi.net/harluxet/indice_e.htm|aldizkaria=www1.euskadi.net|sartze-data=2020-03-30}}</ref>
== Historia ==
[[Fitxategi:Jacob Wrestling with the Angel.jpg|ezkerrera|thumb|214x214px|[[Jakob]] [[Aingeru]] batekin borrokan.]]
Borrokaren
[[Erdi Aroa|Erdi
[[1896]]. urtean,
[[Fitxategi:Lucha_leonesa_-_2.jpg|link=https://eu.wikipedia.org/wiki/Fitxategi:Lucha_leonesa_-_2.jpg|thumb|[[Leondar borroka]]]]
[[1900eko Udako Olinpiar Jokoak|1901eko Pariseko Olinpiar Jokoetan]] [[Borroka libre|borroka librea]] onartua izan zen modalitate olinpiko bezala. [[Olinpiar Jokoak|Olinpiar Jokoetako]] ofizialek modalitate hau onartzea erabaki zuten mundu osoan zehar gero eta ospetsuagoa bilakatzen ari zelako, batez ere [[Britainia Handia|Britainia Handian]] eta [[Ameriketako Estatu Batuak|Ameriketako Estatu Batuetan]].
[[1912]]. urtean, [[Suedia|Suedian]] [[United World Wrestling|''United World Wrestling'']] (UWW) sortu zuten kirol honetako modalitate guztiak zuzentzeko
[[1972]]. urtetik aurrera hamar pisu kategoria ezberdin ezarri zituzten baina [[2004]]. urtean, 10 kategoria horiek 8 izatera pasatu ziren.
Gaur egun ehundaka borroka estilo ezberdin daude munduan eta hainbat herrialdek tokian tokiko estiloak dituzte. Adibidez, [[Espainia|Espainiaren]] kasuan [[leondar borroka]] eta [[kanariar borroka]]. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=DISPOSICIÓN EN HTML BOCYL-D-03072017-22{{!}} BOLETÍN OFICIAL DE CASTILLA Y LEÓN|url=http://bocyl.jcyl.es/html/2017/07/03/html/BOCYL-D-03072017-22.do|aldizkaria=bocyl.jcyl.es|sartze-data=2020-05-12}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=La Lucha Canaria, Deporte y Cultura {{!}} Guía de Viajes a Canarias|url=http://www.canarias.com/blog/lucha-canaria/|aldizkaria=www.canarias.com|sartze-data=2020-05-12}}</ref>▼
▲Gaur egun ehundaka borroka estilo ezberdin daude munduan eta hainbat herrialdek tokian tokiko estiloak dituzte. Adibidez, [[Espainia|Espainiaren]] kasuan [[leondar borroka]] eta [[kanariar borroka]].
Euskal Herrian ere izan zen borroka estilo bat, hain zuzen ere [[Euskal borroka (kirola)|euskal borroka]]. Euskal Herrian XX. mende hasiera arte praktikatzen zen baina gaur egun, 2009an hasita, Lapurdin, ''Borroka 64'' taldearen eskutik, berreskuratzeko saiakerak egiten ari dira. <ref>{{Erreferentzia|izenburua=La lutte basque s’invite aux Fêtes|hizkuntza=fr-FR|url=https://www.sudouest.fr/2011/07/26/la-lutte-basque-s-invite-aux-fetes-460300-719.php|aldizkaria=SudOuest.fr|sartze-data=2020-05-12}}</ref>▼
▲Euskal Herrian ere izan zen borroka estilo bat, hain zuzen ere [[Euskal borroka (kirola)|euskal borroka]]. Euskal Herrian XX. mende hasiera arte praktikatzen zen baina gaur egun, 2009an hasita, [[Lapurdi|Lapurdin]], ''Borroka 64'' taldearen eskutik, berreskuratzeko saiakerak egiten ari dira.
== Nazioarteko modalitateak ==
=== Grekoerromatar borroka ===
Grekoerromatar borroka nazioarteko modalitatea eta kirol olinpikoa da. Grekoerromatar estiloan galarazita dago aurkariari gerritik behera eustea, ondorioz soilik gerritik burura bitartean heldu daiteke. Aurkaria zoruan finkatzea irabazteko modu bat da.
[[Fitxategi:Greco-Roman wrestling competition at the 1984 Summer Olympics.JPEG|erdian|thumb|206x206px|Grekoerromatar borroka [[1984ko Udako Olinpiar Jokoak|1984ko Olinpiar Jokoetan]].]]
=== Borroka librea ===
Grekoerromatar borroka bezala,
[[Fitxategi:Unda v Ochirbat (8374054690).jpg|erdian|thumb|301x301px|[[Maider Unda]] euskalduna borrokan.]]
=== Pankration amateurra ===
Pankration amateurrak [[borroka-arte]] ezberdinak hartzen ditu barnean, ondorioz borrokan euste teknika eta kolpaketa teknikak
[[Fitxategi:USMC-080726-M-6603L-096.jpg|erdian|thumb|Pankration amateur borroka bat.]]
=== Hondartza borroka ===
[[Fitxategi:Anthony Gallton (left) vs Robert Teet (right) during USA Wrestling's 2010 World Team Trials for beach wrestling.jpg|erdian|thumb|Anthony Gallton eta Robert Teet borrokan.]]
== Euskal borrokalari ospetsuak ==
46 ⟶ 48 lerroa:
* 10 aldiz [[Espainia|Espainiako]] txapelduna.
* [[2007|2007ko]] Munduko Txapelketan bosgarrena.
* 72 [[Kilogramo|kilo]] azpiko kategorian [[2009|2009an]] brontzezko domina lortu zuen [[Herning|Herningeko]] ([[Danimarka]]) munduko txapelketan.
* [[2012ko Udako Olinpiar Jokoak|2012ko Olinpiar Jokoetan]] brontzezko domina irabazi zuen 72 kiloko borroka librean.<br />
|