Geolokalizazio: berrikuspenen arteko aldeak

'''Geolokalizazioa''' [[internet]]era konektaturik dagoen objektu baten ([[radar]]ra, [[telefono mugikor]]ra, [[ordenagailu]]a...) kokapena ezagutzeko gaitasuna duen sistema da. Geolokalizazioa kokapen bat aurkitzeko edo objektu baten kokapen erreala ezagutzeko erabil daiteke. Geolokalizazioa oso lotuta dago posizionatze sistemekin, hala ere, geolokalizazioa askoz zehatzagoa da kokapenak aurkitzen (karrikako helbide bat, adibidez) ez baita koordenatu geografiko multzo bat besterik ez. Informazio geografiko sistemek erabiltzen dute gehien bat prozesu hau, [[software]] nahiz [[hardware]] multzo antolatua, gehi datu geografikoekin. Datu geografiko hauek bereziki diseinaturik daude informazio geografikoa atzeman, manipulatu eta analizatzeko.

Geolokalizatzeileen positzonatze motorrek "[[Radio navigation]]" metodoa darabilte. Hala nola, Time Difference Of Arrival ([[Time_of_arrival|TDOA]]) prezisiorako. TDOA sistemek esleipen pantailak edo informazio geografikoa ematen duten sistemak erabiltzen dituzte. [[GPS]] seinalea eskuragarri ez dagoenean, aplikazio geolokalizatzaileek dorre telefonikoen infirmazioa erabil dezakete kokapenaren perimetroaren hurbilpen bat egiteko. Hala ere, ez da GPSak bezain zehatza. Hau, a

Hau, zaharragoak diren erradiolokalizazio sistemekin dago konparaketan, [[erradiogoniometria]] adibidez, non, errodamendu multzo bat lortzen diren transmisoreentzat prozesuaren parte gisa. [[Internet]] eta web moduko geolokalizazioa kokapen geografiko baten loturari esker egin daiteke, hala nola, [[IP helbide|IP helbidea]], [[MAC helbide|MAC]] helbidea, [[RFID]], fakturak, [[Wi-Fi|wifi]] bidezko posizionamendu sistema, oinatz digitala edo [[GPS]] gailu baten koordenadak. Orokorrean, [[:en:WHOIS|WHOIS]] zerbitzu batean automatikoki IP helbide bat ikuskatzen dabil geolokalizazioa.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

IP helbideetako kokapenek herrialdea, probintzia, hiria, [[Posta-kode|posta kodea,]] [[Koordenatu geografikoen sistema|latitudea]], ordutegia etab. neurtu dezakete. Horretaz gain, beste hainbat parametro zehaztu ditzake izen nagusia, konexioaren abiadura, [[ISP]]-a, hizkuntza, "[[Proxy|proxie]]"-ak, enpresaren izena, US DMA/MSA, NAICS kodeak eta negozioa edo etxea, bezala.

Batzuetan geolokalizazioa hezkuntzarako erabil daiteke, [[crowdsourcing]]-ek egin zuen bezala non [[Siriako Gerra Zibila|Siriako]] entrenamendu, konbate eta dekapitazio zelaiak bilatzeko eta kokapena aurkitzeko erabili zuen geolokalizazioa. Bideoan agertzen ziren ezaugarriak konparatuz eta [[Google Earth]]-en eskuragarri dauden oinarri kartografikoei esker lortu zuen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref>

GPS edo Kokapen Sistema Globala lurraren inguruan bueltaka dabiltzan [[Satelite artifizial|satelitez]] osatutako sare bat da, 30 gutxienez. Hauetako 4 behintzat momentu oromomentuoro telefono mugikorrarentzako ikusgai daude eta denbora gutxioro hauetako bakoitzak bere posizioari buruzko informazioa ematen duen seinale bat bidaltzen du. Latitudea, longitudea, altuera eta denbora kontutan hartuta kokapena kalkulatzen da. Zenbat eta satelite gehiagok parte hartu prozesu honetan, are eta hobeagoa izango da triangulazioa.

Mugikorren komunikaziorako Sistema Globala da [[Komunikazio Mugikorretako Sistema Orokorra|GSM]]-a, telefono mugikorren sarea erabiltzen duen sistema bat da. Gure geografiako hainbat tokitan mugikorrarentzako zerbitzua ematen diguten dorre edo antena ezberdinak daude; gure mugikorrak kobertura izan dezaten eta deitzeko gaitasunaren erantzuleak dira. Hiru gauza kontuan hartuta, dorreek elkarrekiko duten distantzia, dorre batetik bestera seinaleak heltzeko behar duen denbora eta seinalearen indarra kontuan hartuta, gure gailuaren kokapena kalkula liteke. Metodo hau ez da hain eraginkorra, 200 metrorainoko akatsa izan baitezake.

[[Biologia]] nahiz [[Ekologia|ekologian]] geolokalizazioa animalien [[Migrazio saldo|migrazioaren]] jarraipena egiteko erabiltzen da. Geolokalizazio estilo hau eguzki argian, uraren tenperatura, urtaroan, kliman, [[Ordu-eremu|ordu eremuan.]].. oinarritzen da. Bestetik animalia batzuei mikrotxipak jartzen zaizkie satelite bidezko jarraipena eta datu erregistroa ahalbidetzeko zientzialariei. <br />

Enpresa munduan geolokalizazioa kontsumitzaileen jarrera eta erlazioa analizatzeko erabiltzen da. En el campo de la empresa, la geolocalización es utilizada por compañías para entender el entorno "[[:en relación a sus puntos de venta y consumidores. "Spatal:Location_intelligence|Spatial intelligence]]"-arekin arazo partikularrak konpon daitezke eralzio eta harremanen ikuspegi orokorrak ematen baititu datu geoespazialei esker.<br />

Iberoamerikako[[Iberoamerika]]<nowiki/>ko Hezkuntza Gorenak geolokalizazioa ikaste sistema metodo gisa ezarri zuen [[Informe Horizon]] 2012-an, zetozen hiru urteetan ezartzeko asmoz. Izan ere, geroz eta gehiago erabiltzen da ikasgeletan teknologia e, elektronika eta beraz, telefono mugikorra. Bestalde, mugikorra ez da ezinbestekoa geolokalizaziorako. [[Ordenagailu|Ordenagailuek]] ere balio dute, eta hauetan, ikasleek [[Hodei konputazio|hodeia]] dute eskuragarri [[Mapa|mapak]], rutak eta beste hainbat intereseko gauza partekatzeko. Geolokalizazioarekin, ikaslearen proiektua eta bizi den ingurumena uztartu daiteke. Honek, ikasleaikasleari bizi den lekua hobe ezagutzen lagundu diezaioke.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izenburua=Geolocalización|hizkuntza=es|data=2020-05-05|url=https://es.wikipedia.org/w/index.php?title=Geolocalizaci%C3%B3n&oldid=125789605|sartze-data=2020-05-08|encyclopedia=Wikipedia, la enciclopedia libre}}</ref><br />

IP geolokalizazioaren ondorioz bisitarien kokapena jarraitu daiteke. [[Datu-base|IP datu basea]] edo [[API]] bat erabiliz. Bisitarien kokapena munduko edozein lekutan jakin daiteke.

IP helbidea, interneten erabiltzen den teknologia mota bat da, non, parametro ezberdinen bitartez IP helbide ezberdinak esleitzen diren, hala nola, kokapen geografikoa (herrialdea, hiria, kode postala...), konexio mota, internet zerbitzuen hornitzailea ([[ISP]]), proxie-n informazioa, besteak beste.