Berreraikuntza eta Garapeneko Nazioarteko Bankua: berrikuspenen arteko aldeak

BIRD 1945eko abenduaren 27an jarri zen martxan formalki, 1944ko uztailaren 1etik 22ra bitartean [[Bretton Woodseko batzarra|Bretton Woodseko (Hampshire Berria) akordioak]] nazioartean berretsi ondoren.

Organismo hau, nagusiki, [[Europa]] eta [[Japonia]] berreraikitzeko mekanismo bezala ezarri zen Bigarren Mundu Gerraren ondoren, [[Afrika]], [[Asia]] eta Latinoamerikan[[Latinoamerika]]n [[garapen bidean dauden herrialdeetanherrialde]]etan hazkunde ekonomikoa sustatzeko agindu gehigarri batekin. Hasiera batean, bankuek epe luzeko azpiegitura proiektuei lehentasuna eman zieten: errepideak, aireportuak, eta zentral elektrikoak eraikitzea. Japonia eta bere bezero europarrak "graduatu" zirenez ([[per capita errenta]] maila jakin batzuk eskuratu zituzten), BIRD garapen bidean zeuden herrialdeetan zentratu zen erabat. 90eko hamarkadaren hasieratik, Europa Ekialdeko eta [[Sobietar Batasun]] zaharreko estatu post sozialistak ere finantzatu ditu.

Zuzendaritza-erakundeen prestakuntza eta erabakiak BIRDen hartzea, akzioen bidez egiten da, akzioen bidezko edozein sozietatetan bezala; akziodun nagusiek kontrolatzen dute erakundea. Boto kopurua banatzeko, [[Nazioarteko Diru FuntsekoFunts]]eko sistema bera jarraitzen da: 250 boto, sinatutako 100.000 dolarreko akzio bakoitzeko kide bat gehiago izateagatik. Izan ere, botoak banatzeko modu horrek, nahiz eta legez ez egon, AEBen beto-eskubidea eragiten du BIRDren erabakiak hartzerakoan, herrialde hori baita Bankuan kapital harpidetu gehien duena, nahiz eta zenbait herrialdek, hala nola Japoniak, behin eta berriz eskatu duten beren kuotaren igoera erlatiboa. BIRDen organigraman honako hauek nabarmentzen dira: Lehendakaritza, zuzendari exekutiboak, BIRD-NDFko urteko batzar bateratua eta sektore- eta eskualde-biltzarrak. BIRDeko lehendakaritza Gobernadoreen Batzarrari dagokio, normalean herrialde bakoitzeko banku jaulkitzaileetako gobernadoreak. BIRDeko herrialde akziodun nagusiek (AEB, Alemania, Frantzia, Japonia eta Erresuma Batua) zuzendari exekutibo bat izateko eskubidea dute, eta gainerako zuzendari exekutiboak, gaur egun 24raino, ordezkaritza izateko gutxieneko ehunekoa lortzen duten herrialdeen koalizioen bidez aukeratzen dira.

BIRDek maileguak ematen dizkie gobernuei eta enpresa publikoei, betiere dirua itzultzeko gobernu-berme (edo "subirano") batekin. Mailegu horietarako funtsak batez ere Munduko Bankuak kapital globalen merkatuetan jaulkitako bonuetatik datoz -normalean US [[$]]12 eta 15 bilioi urte artean-. [[Bonu]] horiek AAA gisa sailkatzen dira (ahalik eta kalifikazio altuena), estatu kideen zati baten kapitalak babesten dituelako, bai eta mailegu-hartzaileen berme subiranoek ere. Gainera, ordainduak diren maileguak birziklatu egiten dira.

Baliabide propioak [[kapital sozialazsozial]]az eta kapital-merkatuetan bonu-jaulkipenen bidez lortutakoez osatzen dira. Hala ere, Bankuak debekatuta dauka esku hartzea, baldin eta nazioarteko inbertitzaile pribaturik badago edo egon badaiteke finantzaketan interesatuta gobernu eskatzailearentzat onargarriak diren baldintzetan. Hau da, bere funtzioa kapital-merkatuen funtzio subsidiarioa baino ez da. Hasierako kapitala 1000010.000 milioi dolarrekoa izan zen, eta, ikus daitekeenez, ez zen nahikoa sortu zitzaion Europaren berreraikuntzaren finantzaketa-erronkei aurre egiteko. Herrialde bakoitzaren kuota NDFren (Nazioarteko diru-funtsa)  kapitalean duen partaidetzaren araberakoa da, baina harpidetutako kapitalaren ehuneko hogei baino ez da nahitaez ordaindu beharrekoa eta Bankuak libreki erabiltzekoa.