Pedagogia: berrikuspenen arteko aldeak

[[Fitxategi:FEMA - 21681 - Photograph by Robert Kaufmann taken on 01-16-2006 in Louisiana.jpg|thumb|300px|'''Pedagogia''' hezkuntzaren zientzia da. Irudian, haur zenbait euren eskolan ikasten ari direla, maistraren gidaritzapean. Egun, [[eskola]] da hezkuntza-gune nagusiena]]

[[Fitxategi:U11 ikasle greba 003.JPG|thumb|Ikasleak]]

'''Pedagogia''' edo '''hezkuntzaren zientzia''' [[hezkuntza]]ren teoria eta praktikaren jakintza da. Hezkuntza fenomeno konplexua izanik, pedagogiak ere maila eta ezagutza-arlo anitz bere baitan hartzen ditu. Horrela, banakoaren zein gizartearen ikuspegitik azter daiteke eta ondorioz, [[psikologia]]ren eta [[soziologia]]ren kontzeptu, teoria eta metodoak biltzen ditu bere baitan.

 

== Pedagogiaren paradigma ==

 

Pedagogia aurrerakoia, hezkuntza aurrerakoia bezala ere ezagutzen dena eta beste hainbat izendapen dituena (besteak beste, eskola berria, eskola aktiboa, hezkuntza berria, hezkuntza berria), mugimendu pedagogiko aurrerakoien mugimendu edo talde bat da, hezkuntza tradizionalarekin kritikoak direnak (formalismoa, autoritarismoa, lehiakortasuna sustatzea, eta memorizazioaren bidez ezagutzen transmisio hutsa izatea leporatzen diote, ikaslearentzat pasiboa eta bere interesetatik kanpokoa dena). Praktikoa, bizia, parte-hartzailea, demokratikoa, elkarlanekoa, aktiboa, motibatzailea), XIX. mendearen amaieran sortu zirenak, hurrengo mendean garatu zirenak, eta 1968ko iraultzaren testuinguru intelektualean planteatutako hezkuntza-erreformak izenekoetan nagusi bihurtu zirenak (pedagogia erreformista edo hezkuntza erreformista bezalako esamoldeak ere erabiltzen dira, eta izendapen horiek hezkuntza-erreformako legeriekin ez ezik, gizarte-erreformako proiektuekin ere lotzen dira. Hezkuntza aurrerakoiak aldi berean orokorra izateko erronka planteatzen du (hori, derrigorrezko irakaskuntzan, ongizatearen estatuaren oinarrietako bat bihurtu zen, eta integrazio mota ezberdinak suposatzen ditu) eta indibidualizatua (hau da, bakoitzaren behar espezifikoei erantzutea).

 

Pedagogia kritikoa korronte pedagogiko bat, hezkuntzaren filosofia bat eta mugimendu sozial bat da, Frankfurteko Eskolaren teoria kritikotik eta lotutako tradizioetatik zetozen kontzeptuak garatu eta aplikatu zituena, hezkuntzaren eta kulturaren azterketarantz.

 

<br />

 

Pedagogia zibernetikoa ikasleen prozesu kognitiboak kontrolatzean datza, irakasteko prozesuan. Hau zibernetikaren teorian oinarritzen da, baita matematikatik sortutako ideia eta kontzeptu batzuetan ere, Algoritmo eta Heuristika bezala ezagutzen direnak, eta arazoen konponbidean eta sormenean laguntzen duena.

 

== Ikuspegi pedagogikoak ==

 

Pedagogia kritikoa ikuspegi pedagogikoa zein gizarte-mugimendu zabalagoa da. Pedagogia kritikoak onartzen du historiak inpugnatu eta moldatzen dituela hezkuntza-praktikak, eskolak ez direla politikoki neutralak eta irakaskuntza politikoa dela. Ikasketa-planari, diziplina-praktikei, ikasleen probei, testuliburuen hautaketari, maisuak erabilitako hizkuntzari eta gehiagori buruzko erabakiek boterea ahaldundu edo kendu diezaiekete ikasleei. Onartzen du hezkuntza-praktikek ikasle batzuei laguntzen dietela beste batzuen aldean, eta praktika batzuek ikasle guztiei egiten dietela kalte. Onartzen du, halaber, hezkuntza-jardunbideek, askotan, ahots eta ikuspegi batzuk errazten dituztela, beste batzuk baztertzen edo baztertzen dituzten bitartean. Aztertutako beste alderdi bat irakasleak ikasleengan duen boterea eta honen inplikazioak dira. Helburua ikasleak herritar aktibo eta konprometitu bihur daitezen gaitzea da, beren bizitza eta komunitateak aktiboki hobetu ahal izan ditzaten.

 

[[Fitxategi:Educacio fp opt.jpg|thumb]]

 

Ikaskuntza dialogikoa elkarrizketaren bidez egiten den ikaskuntza da. Normalean berdintasunezko elkarrizketaren emaitza da; beste hitz batzuetan esanda, pertsona ezberdinek baliozkotasun-aldarrikapenetan oinarritutako argudioak ematen dituzten elkarrizketa baten ondorioa, eta ez botere-aldarrikapenetan oinarritutakoak.

 

=== Ikaslea ardatz duen ikaskuntza ===

Ikaslea ardatz duen ikaskuntzak, ikaslea ardatz duen hezkuntza gisa ere ezagutzen denak, irakaslearen eta ikaslearen arteko irakaskuntzaren ikuspegia aldatzen duten irakaskuntza-metodoak hartzen ditu. Jatorrizko erabileran, ikaslea ardatz duen ikaskuntzaren helburua ikaslearen autonomia eta independentzia garatzea da, ikaskuntza-ibilbidearen erantzukizuna ikasleen eskuetan jartzen baitu. Ikaslea ardatz duen irakaskuntzak etengabeko ikaskuntza eta arazoen konponbide independentea ahalbidetzen duten trebetasunak eta praktikak ditu ardatz.

== Pedagogo ospetsuak ==

* Ikus [[pedagogoen zerrenda]].

 

== Ikus, gainera ==

* [[Ikaskuntza dialogiko]].

* [[Konstruktibismo (pedagogia)|Konstruktibismo]].

 

== Kanpo estekak ==