Determinismo: berrikuspenen arteko aldeak

 

Aditu askok deterministatzat hartzen duten beste kontzeptu [[Budismo|budista]] bat “ez izatearen” ideia da, edo ''anatta''. [[Budismo|Budismoan]], argiztapena lortzeak esan nahi du gizakiengan "[[arima]]" dei daitekeen izateko funtsezko nukleorik ez dagoela ohartzea, eta gizakiak etengabe aldatzen ari diren hainbat faktorez eginak daudela onartzea, ''Samsāra''ren zikloarekin lotzen dituztenak. Aditu batzuek diote niaren existentzia baztertzeak nahitaez ezeztatzen dituela hautamen askearen eta erruduntasun [[Moral|moralaren]] ideiak. Ikuspegi horretatik, “[[ni]]” [[Autonomia (argipena)|autonomorik]] ez badago, eta gertaera guztiak nahitaez beste faktore batzuek eragindakoak badira, orduan ezin da esan autonomiarik dagoenik. Beste ikerlari batzuk, ordea, ez daude ados, unibertsoaren kontzepzio [[Budismo|budistak]] bateragarritasun modu bat ahalbidetzen duela argudiatuta. [[Budismo|Budismoak]] bi maila ezberdinetan gertatzen den errealitatea ulertzen du, argiztatuek soilik benetan uler dezaketen azken errealitatea, eta errealitate material faltsu eta ilusiozkoa. Beraz, [[Budismo|budismoak]] [[Erabakimen aske|erabakimen askea]] errealitate materialari dagokion nozio bat bezala hautematen du; jatorri ez-propio eta dependentzia bezalako kontzeptuak, ordea, azken errealitateari dagozkio. Bion arteko trantsizioa benetan uler dezake, budistek diotenez, argiztapena lortu duen norbaitek.

 

== Ikus, gainera ==

* [[Indeterminismo|Indeterminismo.]]

* [[Erabakimen aske|Erabakimen aske.]]

* [[Askatasun|Askatasun.]]

* [[Erantzukizun morala.]]

 

== Kanpo estekak ==

 

[[Kategoria:Filosofia]]