Mekanika klasiko: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Testua zuzentzen eta osatzen ari naiz. |
Testua osatzen ari nai, poliki-poliki. |
||
31. lerroa:
Lorpen horiek guztiak kontuan izanik, XVII. mendearen bukaerarako ezarrita geratu ziren mekanika klasikoaren oinarriak.
<br />
[[Fitxategi:Joseph Louis Lagrange.jpg|ezkerrera|thumb|151x151px|Joseph Louis Lagrange.]]
=== Mekanika klasikoaren garapena Newtonen ondoren ===
[[Fitxategi:William Rowan Hamilton painting.jpg|thumb|144x144px|William Rowan Hamilton.]]
Newton eta gero, mekanika klasikoa bai fisika eta bai matematikaren ere, garrantzitsuenetako bat bilakatu zen. Nolanahi ere, edukia eta printzipioak mantenduz, XVIII eta XIX. mendeetan zehar zenbait birformulazio berri egin ziren, hainbat motatako problema ebazteko bidea ireki zutenak. Horien artean bereziki aipagarriak dira honako biak: batetik, 1788an [[Joseph-Louis Lagrange|Joseph Louis Lagrange]]-k (1736-1813) eginikoa, zeina ''[[Mekanika lagrangear|mekanika lagrangearra]]'' deitu ohi den; hurrengo mendean, 1833an, hori ere beste era batera birformulatu zuen [[William Rowan Hamilton]]-ek (1805-1865) gaur egun ''mekanika hamiltondarra'' izenarekin ezagutzen dena. Nolabait esateko, horiekin osatuta geratu zen mekanika klasikoa analisi matematikoaren ikuspuntutik; horregatik arlo horri ''mekanika analitikoa'' ere baderitzo.
39 ⟶ 41 lerroa:
Hemeretzigarren menderako fisika modernoak bakarrik argitun zitekeen hainbat sailtazun aurkitu ziren. Mekanika klasikoa [[termodinamika]]rekin bateratu ezkero, [[Gibbsen paradoxa]]ra iristen gara [[estatistika mekaniko]]aren eremua, non [[entropia]] definigaitza den. Esperimentaketak atomiko mailara iritsi zirenerako mekanika klasikoa erabiliz [[atomo]]en neurria edo beren [[energia maila]]k azaltzea guztiz ezinezkoa bilakatu zen. Arazo hauei erantzun bat eman nahian sortu zen [[mekanika kuantiko]]a. Egoera berdina [[erlatibitatearen teoria|erlatibitate teoriaren]] beharra ere sortu zen, lehen aipatutako mekanika klasikoko erreferentzi sistemen transformaketa eta elektromagnetismo teoriak direla eta.
| |||