Zinismo (filosofia): berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary |
t Artikulua osatzen jarraitzen dut |
||
8. lerroa:
Zinismoa, pixkanaka, K. a. III. mendearen ondoren gutxitu egin zen. I. mendean, Erromatar Inperioaren sorrerarekin, zinikoak, eskean eta predikatzen aurki zitezkeen inperioko hiri guztietan. Bere ideia aszetiko eta erretorikoak kristautasun goiztiarrean agertu ziren. XIX. mendean, filosofia zinikoaren alderdi negatiboak azpimarratzeak zinismoaren ulermen modernoa ekarri zuen, sinesgaiztasuna giza motibo eta ekintzen zintzotasunean edo ontasunean antolatzera.
== '''"Ziniko" izenaren jatorria''' ==
"Kunikos" izen zinikoaren jatorria, "Txakur bat bezala" esan nahi duen hitz greko bat, arazotsua da. Bi istoriok azaltzen dute izenaren iturria Antistenesen irudia erabiliz (Diogenes Laerziok polemikoki jatorrizko ziniko bezala identifikatzen duena), eta hirugarren azalpen batek Sinopeko Diogenesen irudia erabiltzen du.
Lehenik eta behin, Antistenesek Cynosargesen irakatsi zuela esaten da, "Zakur Zuria", "Zakur azkarra" edo "zakur haragia" esan nahiko lukeen greziar hitz bat dela. Cynosarges, Atenasko nothoiarentzat, gimnasio eta tenplu bat da. "Nothoi", esklabo, atzerritar edo prostituta batengandik jaioa izateagatik atenastar hiritartasunik ez duen pertsona bat izendatzen duen termino bat da; bat nothoi ere izan daiteke, baten gurasoak hiritarrak baziren baina ez legez ezkonduak. Lehen azalpenaren arabera, Ziniko hitza, orduan, mugimenduaren sortzaileak irakasten zuen tokitik etorriko zen.
[[Fitxategi:Antisthenes the Cynic.jpg|thumb|Antistenes]]
Bigarren eratorpen posible bat Antistenes, Haplokuan, ustezko ezizenetik dator, ziuraski, txakur "garbi eta sinple" bat esan nahi duen hitz bat, eta, ziuraski, bere bizimoduari erreferentzia egiten dio. Antistenes, izen horretara eraman zezakeen zakartasun eta gordintasun bategatik ezaguna zen arren, eta ondorengo autoreek, kuana edo zakur bezala identifikatzen dute, bere garaikideek ez dute horrela etiketatzen.
Antistenes bere izenez lehen inikoa izan ez bazen, orduan, izenaren jatorria Diogenes Sinoperena da, txakurraren antzeko portaeragatik ezagutzen den pertsona bat. Izan ere, hitz hau irain bezala hasi zen Diogenesen bizimoduari erreferentzia eginez, bereziki bere jarduera guztiak jendaurrean egiteko duen joera.
== Erreferentziak ==
| |||