Hipokrates Sirakusakoa: berrikuspenen arteko aldeak

'''Hipokrates''' ([[Kartago]], ...-[[Anapo]] ibaian K.a. 212) kartagotar militarra zen, [[Sirakusa]]ko tiranoa 214-212 bitartean, [[Epizide Sirakusakoa|Epizide]] anaiarekin.

Hipokratesen ama kartagotarra zen eta aita [[Agatokles Sirakusakoa|Agatoklesen]] agintaldian erbesteratutako sirakusarra. Bazuen beste anaia gazteago bat, Epizide izenekoa. Gaztetan, anaiarekin batera, [[Hanibal]]en armadan borroka egin zuen [[Hispania]]n eta Italian, non bere adorea frogatu zuen. [[Cannaeko gudua]]<nowiki/>ren ostean, [[Hieronimo Sirakusakoa]]k Hanibali enbaxadoreak bidali zizkion. Kartagotarrak, berriz, bi anaiak aukeratu zituen sirakusarrekin hitz egiteko K.a. 215ean<ref>Polibio, Historiak VIII. 2, 3.</ref>.

Hieronimoren erailketak, K.a. 214an,<ref>Polibio, VII, 7, 3.</ref> eta ondorengoko matxinadek, planak bertan behera utzi zituzten eta enbaxadoreak izutu ziren. Hauek ibiltzeko baimenakbaimena eskatu zituztenzuten Kartagora itzultzeko. Geroago, ulertu zuten onura atera lezaketela egoera horretatik. [[Adranodoro Sirakusakoa|Adranodororen]] hiltzailea botereaz jabetu zenean<ref>Livio, XXIV, 27.1-3.</ref>, Erromaren aldeko alderdiak berriro agindu zuen [[Sirakusa]]n eta,berriro ondoriozagintzean, bi anaiek [[Lentini]]n babesa bilatu zuten.<ref>Livio, XXIV, 29.6-11.</ref>.

Han egonda, [[Marko Klaudio Martzelo]]k eraso zituen.<ref>Livio, XXIV, 30.1-2.</ref>. Bitartean, sirakusarrek berriro etsaitu ziren erromatarrekin hauek hirihirian honetan egin zutenegindako sarraskiarengatik. Horren ostean, sirakusarrek Hipokrates eta Epizide tirano berriaktiranotzat aldarrikatu zituzten.<ref>Polibio, VIII, 3, 1</ref>;<ref>Livio, XXIV, 31-32.</ref>.

Martzelok Sirakusa setiatu zuen<ref>Livio , XXIV, 33.</ref> baina bi anaiek elkarrekin gogor defendatu zuten hiria., baina Geroagogeroago, bakarrik Epizidek, Hipokrates [[Agrigento]]ra joan zelako Himilkon laguntzera, zeina [[Heraklea Minoa]]n lehorreratu zen kartagotar armadarekin<ref>Livio, XXIV, 35.</ref>. HauArmada hori 25.000 soldadu, 3.000 zaldun eta 12 elefantez osatuta zegoen, [[Pachino]] muinoan izan zutena baino handiagoa.

Himilkon Herakleara heldu ondoren, Agrigento errenditu zuen eta, laster, Hipokratesekin elkartu zen. Honek 10.000 oinezkoz eta 50500 zaldunezko armada zekarren etabatekin, erabaki zuen [[Akrillai]]<nowiki/>ren ondoan kanpalekua jartzea<ref>Livio XXIV. 35,6,8.</ref>. Sirakusarrek haien eremua gotortzen zuten bitartean, Martzelo Agrigentotik itzuli zen, jadanik etsaiek okupatuta, eta ez zuen espero Sirakusako armada aurkitzea<ref>Livio XXIV. 35.9.</ref>. Himilkonen erasoaren beldur zenez, armada formazioan eraman zuen ustezko eraso bati aurre egiteko. Zuhurtasun horretaz baliatuz, sirakusarrak kontrolatu ahal zituen. Izan ere, sirakusarrak kanpaleku lanak prestatzen zituztenean, ustekabean harrapatuak izan ziren, gehienbat infanteria. Zalditeriari dagokionez, zenbait borrokatxoren ostean, Akrillaira alde egin zuen Hipokratesen kanpalekura<ref>Livio XXIV. 36,1</ref>. Gudu honi esker, Martzelok [[Epipolas]] kontrolatu zuen (Sirakusako giltza) eta sikuloar[[sikulo]] askok erromatarrekin jarraitzea erabaki zuten. Martzelo Sirakusaren aurreko kanpalekura itzuli zen.

Erromaterrek [[Enna]]n egindako sarraskiaren ondoren, Hipokrates eta Himilkon hiria laguntzera joan ziren, baina han egonda, konturatu ziren ezin zutela ezer egin. Horren ostean, Hipokratesek [[Morgantina|Murgantian]] bilatu zuen babesa eta Himilkonek, berriz, Agrigenton.

Jasoera hauek [[Sizilia|Siziliaren]] barruan gertatzen ziren bitartean, Martzelok ia Sirakusa guztia kontrolatu zuen (K.a. 212) [[Akradina]] eta [[Ortigia]] izan ezik<ref>Livio XXV. 25.</ref>. Hipokrates eta Himilkon, bestalde, alperrik saiatu ziren hiria salbatzen eta [[Anapo ibaia|Anapo ibaiaren]] eskualde [[zingira]]tsuan, hiritik 12 kilometrora, kanpaleku ezarri zuten<ref>Livio XXIV, 36, 2.</ref>. Osasun baldintzakbaldintza txarrak zirela medio, izurria agertu zen eta horren ondorioz Himilkon eta Hipokrates hil ziren. Epizidek zertxobait gehiago iraun zuen, baina azkenean Agrigentora erretiratu zen, non K.a. 210 arte egon baitzen.