Egipto: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
58. lerroa:
* [[Mendebaldeko basamortua (Egipto)|Mendebaldeko basamortua]], Libiako basamortua ere deitua, mendebaldean. Egiptoko lurraldearen bi heren hartzen ditu eta 300–400 metroko altuera duten [[duna|dunek]] osatzen dute. Basamortu hau ''lurralde gorria'' izenarekin ezagutzen zuten Antzinako Egipton, eta mendebaldeko mehatxuetatik babesten zuten faraoien erresuma babesten zuten. Oso lehorra bada ere, baditu oasiak: [[Bahariya]], [[Dakhla (Egipto)|Dakhla]], [[Farafra]], [[Kharga]] eta [[Siwa]].
* Niloren harana, erdialdean; 1.500 kilometro da luze eta kilometro batetik hogeira bitarte zabal. Iparretik hegoaldera gurutzatzen du Egipto, Niloren bigarren ur-jauzitik Kairoraino ([[Egipto Garaia]]). Kairoko iparraldean adar ugarietan banatzen da Nilo ibaia ([[Damieta]], [[Rosetta]]) eta aintziraz inguraturiko [[Niloren delta|delta]] eratzen du ([[Egipto Beherea]]).
* [[Arabiako basamortua]],
=== Hidrografia ===
Nilo ibaia da Egiptoren bihotza. 1.550 kilometroz zeharkatzen du herrialdea, Sudango mugatik ([[Wadi Halfa]]) Mediterraneoraino. Munduko [[Niloren delta|delta]] handienetako bat eratzen du ahoan: 36.500 kilometro koadro.<ref>{{erreferentzia |izena= |abizena=|url=https://www.researchgate.net/publication/319351572_Environmental_and_Coastal_Processes_along_the_Nile_Delta_Coast_Egypt_in_Twenty-Five_Years | izenburua=Environmental and Coastal Processes along the Nile Delta Coast, Egypt in Twenty-Five Years |sartze-data=2020-4-2 |argitaletxea=researchgate.net}}</ref> Ibar honetara egokitu ziren zibilizazioek etekin handiak atera zizkioten laborantzari uholdeei neurria hartzeko modua aurkitu zutenean. Gorabehera horien arabera antolatu behar izan zuten, bestalde, gizartearen egitura. Batez ere [[XX. mende]]az gero lan handiak egin dira urtegien bidez ura ubideen hasierako mailaraino altxatzeko, ur eutsien bidez ura lehorraldietarako gorde ahal izateko etab. Horietan ezagunena [[Aswango presa]] da, Nasserren aintzira deitua, [[1971]]n inauguratu zena. 700.000 [[hektarea]] labore-sail ureztatzen da aintzira horretako urari esker.<ref>{{erreferentzia |izena=|abizena=|url=http://www.euskara.euskadi.eus/r59-lurcontd/eu/contenidos/termino/_c04421/eu_n_0824/n0824.html | izenburua=Nilo |sartze-data=2020-4-2 |argitaletxea=Lur Hiztegi Entziklopedikoa, euskara.euskadi.eus}}</ref>
=== Klima ===
| |||