Sobieten Komite Exekutibo Zentrala: berrikuspenen arteko aldeak

'''Sobieten Komite Exekutibo Zentrala''' ({{lang-ru|Всероссийский Центральный Исполнительный Комитет|Vserossiysky Centralny Ispolnitelny Komitet}} ('''VTsIK''')) [[Errusia]] Osoko Langileen Sobieten Biltzarraren organo exekutiboa zen<ref name=''"aa''">[http://k17.eus/2017/07/21/vtsik-sobieten-komite-exekutibo-zentrala/ VTsIK (Sobieten Komite Exekutibo Zentrala)], ''[http://k17.eus/ K17]'', 2017-07-21. CC0 Domeinu Publikoa</ref>.

[[1917]]ko ekainean sortu zen, Errusia Osoko Sobieten Lehen Biltzarra egin zenean, Errusia-mailarako [[Sobiet]]en erakundea sortu zenean. Bere papera beraz, Ispolkom delakoak [[Petrograd]]eko Sobietarekin jokatzen zuen paper bera egitea zen<ref name=''"aa''"/>.

1917ko ekaineko Langile eta Soldaduen Sobieten I. Biltzar Nagusian sortu zen VTsIK, eta guztira 250 kide zituen. Biltzar Nagusi hartan [[mentxebike]]ak eta [[eseristak]] nagusi zirenez, VTsIK ere hauek dominatzen zuten; 104 kide mentxebikeak ziren, 100 eseristak, eta soilik 35 [[boltxebike]]ak. VTsIKek bere presidium bat aukeratu zuen, 8 kidez osatutakoa, [[Nikoloz Txkheidze]] mentxebikea lehendakari zelarik. VTsIKek ez zituen [[baserri]]tarrak ordezkatzen, nahiz eta Baserritarren Sobietarekin batera koordinazio erakunde bat adostu<ref name=''"aa''"/>.

Nahiz eta teorian Errusia Osoko Langile Sobieten ordezkaria izan, VTsIKek ez zuen erabateko autoritaterik; alde batetik tokiko [[Sobiet]]en eta VTsIKen arteko eskuduntzen mugaketa zehatzik ez zegoelako (hau gerta zitekeen tokiko Sobietak VTsIKen ildo berekoak ez baziren, kasurik nabarmenena [[Kronstadt]] zen), eta gainera, Petrogradeko Sobietarekin askotan eskuduntza-bikoizketa batean murgiltzen zelako. Hau geroz eta nabarmenagoa egin zen abuztu-irailean tokiko Sobietak (Petrogradekoak eta [[Mosku]]koak barne) boltxebikeen kontrolpera pasatu zirenean<ref name=''"aa''"/>.

Errusia Osoko Langileen Sobieten II. Biltzar Nagusian, gehiengoa [[boltxebike]]ek izan zuten, beraz, VTsIK berrian ere hala izan zen. VTsIK berria ere, asmoen arabera, proportzioan, alderdi guztietako kideekin sortu behar zen; baina [[mentxebike]]ek eta eskuineko eseristek, [[Urriko Iraultza]] arbuiatzen zutenez, ez zuten VTsIK berrian parte hartu nahi. 62 kide boltxebikeak ziren, 29 ezkerreko [[eseristak]] (jada alderdia bitan zatitua zegoen), 6 “batasunaren aldeko sozialdemokratak”, 3 [[ukrainar]] sozialistak eta maximalista bat. Gobernu Sobietarra, Herri Komisarioen Biltzarra ([[Sovnarkom]]), VTsIKek aukeratua zen, Sobietak baitziren Errepublika Sobietarrean subirautzaren iturri. [[Boltxebike]]en gehiengoarekin, VTsIK [[iraultza]]rako erakunde bihurtu zen, eta kontrairaultzan zeuden alderdiak erakunde honetatik kanporatuz joango ziren: [[1918]]ko ekainean [[mentxebike]]ak eta eskuineko [[eseristak]], eta uztailean ezkerreko eseristak<ref name=''"aa''"/>.

[[Urriko Iraultza]]ren ostean, Errusia Sobietarreko botere-organoak [[sobiet]]ak zirenez, VTsIKeko lehendakaria, Estatuburua izan zen. Hala, II. Biltzar Nagusian [[Kamenev]] izan zen kargu horretarako aukeratua (beraz Errepublika Sobietarreko lehen lehendakaria izan zen), baina hortik gutxira, [[1917]]ko [[azaroaren 21]]ean, dimititu behar izan zuen, ezen Alderdiaren konfidantza galdu zuen ([[eseristak]] eta [[mentxebike]]ak Gobernuan sartzearen alde egin baitzuen). Hurrengo lehendakari [[Jakov Sverdlov]] izan zen aukeratutakoa, [[1919]]ko martxoan hil egin zen arte. 1919ko martxoaren 16tik 30era lehendakaria [[Mikhail Vladimirski]] izan zen (behin-behinean) eta 1919ko martxoaren 31tik aurrera, [[Mikhail Kalinin]]. 1922ko abenduan [[SESB]] sortzearekin batera, VTsIKeko lehendakaria Sobietar Batasuneko lehendakaria izan zen. VTsIKek [[1918]]ra iraun zuen, garai horretan Sobieten Biltzar Nagusiak Sobiet Gorenaz ordeztuak izan baitziren, eta beraz VTsIK Sobiet Gorenaren Presidiumaz. Kalininek lehendakari izaten jarraitu zen 1947an hil zen arte<ref name=''"aa''"/>.

Boltxebikeen pe, [[1918]]ko urtarrilean egin zen Sobieten III. Biltzar Nagusian, Langileen eta Baserritarren Errusia Osoko Sobieten batuketa onartu zenez, data horretatik aurrera VTsIK baserritarrak ere ordezkatzera pasa zen<ref name=''"aa''"/>.