Sistema eragile: berrikuspenen arteko aldeak

'''Sistema eragile''' bat ('''SE''' edolaburtuta askotan,eta '''OS''' –ingelesez: ''Operating System''– ingelesez) [[konputagailu]] baten [[software]] nagusia da. Software honek konputagailuko [[hardware]] baliabideak kudeatzen ditu eta beste software aplikazioei oinarrizko zerbitzuez hornitzeneskaintzen ditudie. Gainera, beste softwarek egitensoftwareak ez duten bezala, modu pribilegiatuan exekutatzen da, horrela, programek sistemaren baliabideak erabili nahi dituztenean, modu hori beharko dutenez SE erabili beharko dute.

Jende askok pentsatzen du sistema eragilearen tresna guztien multzo guztia sistema eragilea dela, baina hori akats oso komunaakatsa da. HauLeiho da, fitxategi esploratzaileasistema, [[web nabigatzaile]] eta horrelahorrelako bezalakooinarrizko lanabesak ez dira sistema eragilearen parte. Desberdintasun hau azaltzeko besteondoko adibideadibidea batdugu, [[Amiga|Amiga plataforma]] da. AmigaPlataforma plataformarenhorretan erabiltzaileerabiltzailearen ingurune grafikoa bananduta antolatzendago dasistematik (gaur egungo sistema gehienetan bezala). Horrela, [[Ingurune grafiko|ingurune grafikoa]] beste batez ordezka daiteke, Opus direktorioarendirektorioa kasuanjarriz bezalaesaterako. [[GNU/Linux]] eta [[Unix]] ere horrela daude egituratuta, funtsezkoena [[Nukleo (informatika)|nukleoan]] kokatuta eta bestelako elementuak nukleotik kanpo ordezkatu ahal izateko. Horrela, Linux izenak nukleoa izendatzen du eta GNU/Linux sistema osoa. TestuIldo beretik estu askotan, sistema eragilea muinnukleoarekin edo kernelarekin nahastenidentifikatzen da., Kernelbaina etabeti sistema eragilearen arteko ezberdintasuna kernela monolitikoa denean aplikagarriaez da bakarrikhorrela. Kernel[[Sistema monolitikoakeragileen osoarkitektura|Sistema komunakeragilearen zirenarkitekturaren]] lehenengoarabera sistemetan.da Bainahori, kernelabaina nukleoa monolitikoa ez bada, kernelarinukleoari sistema eragile deitzea akats handia da, gauza desberdinak dira eta.

''Kernela'' (nukleoa) oinarri duen sistema eragilearen helburuetako bat, hardwarearekikohardwarearen sarbideaatzipena babestean, eta hardwarearenbaliabideak lokalizazio([[Prozesatzeko baliabideakunitate zentral|prozesadorea]], [[Memoria (informatika)|memoria]], [[Disko gogor|disko gogorra]], komunikazioak eta [[Internet]]...) erabiltzaile eta [[Prozesu (informatika)|prozesuen]] artean modu ondoegokian kudeatzean datza. Honek [[Programatzaile|programatzaileak]] laguntzen ditu, zeren eta honi esker ez dira gauzaarazo horietaz arduratu behar. Ondo funtzionatzeko konputagailu eta programagarri diren gailu guztiek sistema eragile bat daukate ([[Smartphone|telefono mugikorrakadimendunak]], DVD eta CD unitateak, PCak, ''[[Bideratzaile|routerrak]]'', [[Tableta (ordenagailua)|tabletak]] eta abar). ErabilpenInterfazeari begira, erabilpen pertsonalerako dispositiboetan interfaze grafikoa baten bidez kudeatzen dira. Zerbitzarietan eta routerretanbideratzaileetan (''router''rak) [[Komando interpretatzaile|komando interpretatzailea]] (komandoen bidez) edo web nabigatzaile bat erabiltzen da.

PCetako sistema eragile erabiliena [[Microsoft Windows]] da, munduko merkatuan nagusitasun handizhandiarekin (%82,74), gero [[Apple Inc.|Apple]]-ko [[macOS]] (13.,23%), eta oso atzean GNU/Linux (1.,57%).<ref>{{Cite web|url=http://gs.statcounter.com/os-market-share/desktop/worldwide/#monthly-201711-201711-bar|title=Desktop Operating System Market Share Worldwide {{!}} StatCounter Global Stats|website=StatCounter Global Stats|language=en|access-date=2017-12-18}}</ref> Mugikorretan (telefono adimentsuak eta tabletak) [[Google|Googleko]] [[Android]] nagusia da alde handiz. 2016ko datuen arabera Androiden merkatu-kuota %87,5 da eta gora doa, eta Appleko [[iOS]] %12,1 beherako joerarekin. Linux banaketak nagusi dira [[zerbitzari]] eta [[Superkonputagailu|superkonputagailuen]]. Badaude hain ezezagunak ez diren segmentuak, [[Sistema txertatu|sistema txertatuena]] edo [[Denbora errealeko konputazio|denbora errealekoena]] batez ere.