Karfania: berrikuspenen arteko aldeak

'''Karfania''' (latinez ''Gaia/Caia Afrania'') (K.a. I. mendea- K.a. 48) erromatar abokatua eta hizlari aitzindaria izan zen. Bera izan zen lehendabiziko emakume abokatua besteen interesak defendatzen, [[Pretore]]<nowiki/>aren aurrean abokaturik gabe bere burua defendatzeko ohitura zuen. Ordurarte emakumeengan ikusia ez zen izaera auzilari eta borrokalaria izatea nabarmentzen dute berari buruzko aipamena egiten duten historialariek.<ref>{{Erreferentzia|izena=Evelyn|abizena=Höbenreich|izenburua=Andróginas y monstruos. Mujeres que hablan en la antigua Roma|orrialdeak=173–182|data=2005|url=https://dialnet.unirioja.es/servlet/articulo?codigo=2123228|aldizkaria=Veleia: Revista de prehistoria, historia antigua, arqueología y filología clásicas|alea=22|issn=0213-2095|sartze-data=2020-03-19}}</ref><ref name=":0">{{Erreferentzia|izena=Joseph|abizena=Farrell|izenburua=Latin Language and Latin Culture: From Ancient to Modern Times|argitaletxea=Cambridge University Press|hizkuntza=en|abizena2=Farrell|izena2=Assistant Professor of Classics Joseph|data=2001-02-15|url=https://books.google.es/books?id=mFG1ms7GVCYC&pg=PA69&lpg=PA69&dq=gaia+afrania&source=bl&ots=30Z6DnD_84&sig=ACfU3U3iXfWA5G0TqVFNIeOINgNGi28_Bw&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjane34_aboAhWwx4UKHdC-DQYQ6AEwEXoECA4QAQ#v=onepage&q=gaia%20afrania&f=false|isbn=978-0-521-77663-9|sartze-data=2020-03-19}}</ref>

Karfania izena "''C. Afrania''" Caia Afraniaren ohiko laburdura erromatarraren transkripzio akats baten ondoriozkoa izan daiteke.<ref name=":3" /> Karfania erretoriko ugari izan zituen familia batetik zetorren. [[Luzio Kornelio Sila|Sila]]<nowiki/>ren garaiko Lizinio Buko (''Licinius Bucco'') senatariarekin ezkondu zen. Maila sozioekonomiko altuko matrona izan zen.<ref>{{Erreferentzia|izena=Matthew|abizena=Dillon|izenburua=Ancient Rome: From the Early Republic to the Assassination of Julius Caesar|argitaletxea=Taylor & Francis|hizkuntza=en|abizena2=Garland|izena2=Lynda|data=2005|url=https://books.google.es/books?id=wHEGcPZZmHwC&pg=PA384&lpg=PA384&dq=gaia+afrania&source=bl&ots=yskl3rRZ2y&sig=ACfU3U1-joglM1VgFj3o6KlqeU9-GFH53A&hl=es&sa=X&ved=2ahUKEwjane34_aboAhWwx4UKHdC-DQYQ6AEwD3oECAwQAQ#v=onepage&q=gaia%20afrania&f=false|isbn=978-0-415-22458-1|sartze-data=2020-03-19}}</ref><ref name=":0" /><ref name=":1">{{Erreferentzia|izenburua=Una voz femenina en el foro romano y un edicto mordaza|hizkuntza=es|url=https://libros-revistas-derecho.vlex.es/vid/voz-femenina-foro-romano-edicto-mordaza-378382170|aldizkaria=vLex|sartze-data=2020-03-19}}</ref><ref name=":2">{{Erreferentzia|izena=Elejalde|abizena=Martins|izenburua=La mujer en las profesiones jurídicas y la vida pública: de Roma a nuestros días|abizena2=María|izena2=Oriana|data=2017-06-21|url=https://addi.ehu.es/handle/10810/22634|doi=http://hdl.handle.net/10810/22634|sartze-data=2020-03-19}}</ref>

[[Justiniano I.a|Justiniano]] enperadorearen [[Digestu]]<nowiki/>an, Karfaniari buruzko pasarte bat erreproduzitzen da, Cneo Domicio Annio [[Ulpiano|Ulpianoren]] ''Ediktoaren gaineko'' lanaren VI liburutik hartu zena. Ediktuaren bigarren atalean judizialki beste batzuk ordezkatu ezin zituztenak zerrendatzen ziren eta Ulpianok esan zuen pretoreak, sexua dela-eta, emakumeei beste batzuk ordezkatzea debekatu egin ziela, eta debeku horretarako arrazoia beste batzuen kasuak oztopa zitzatela galaraztea zela, emakumeek beren sexuaren ezaugarria zen garbitasunaren kontrara jo ez zezaten. Murrizketa horren jatorria Karfania izeneko emakume lotsagabe baten kasua izan zela. Karfaniaren lotsagabekeriak, batetik, eta magistratuaren nekeak, bestetik, ediktu hura ahalbidetu zutela.<ref name=":3">{{Erreferentzia|izenburua=Mujer y abogacía en la Roma antigua: tres casos célebres - La Razón|url=https://www.la-razon.com/la_gaceta_juridica/Mujer-abogacia-Roma-antigua-celebres-gaceta_0_2122587822.html|aldizkaria=www.la-razon.com|sartze-data=2020-03-19}}</ref>