Zelula mintz: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
Gartxoak (eztabaida | ekarpenak)
55. lerroa:
=== Mintzaren bidezko garraioa ===
{{sakontzeko|Zelula mintzaren bidezko garraioa}}
Zelulek substantzien trukea egin behar dute kanpoaldearekin, hori mintz plasmatikoaren bidez egiten da. Kanpotik beharrezko molekula guztiak hartu eta aldi berean, ez diete sartzen utzi behar komenigarriak ez direnei. Horretarako mintz plasmatikoa modu selektiboan jarduten da.[[Fitxategi:2706 Facilitated Diffusion.jpg|thumb|[[Difusio erraztua]]: Proteina garraiatzaileak glukosa barneratzen.]]
==== Trasmintzaren garraioa ====
[[Fitxategi:2706 Facilitated Diffusion.jpg|thumb|[[Difusio erraztua]]: Proteina garraiatzaileak glukosa barneratzen.]]
Molekula txikiek zeharkatzen dute mintza. Hainbat eratara gertatzen da, molekularen izaeraren arabera eta gradientearen alde edo aurka egiten denaren arabera:
 
70 ⟶ 67 lerroa:
* [[Garraio aktibo]]a: Kontzentrazio gradientearen aurka garraiatzen ditu ioiak eta horretarako energia gastatu beharra dauka ([[ATP]]aren hidrolisiaren bidez)<ref name=":0" />, [[Sodio-potasio ponpa]] adibidez<ref>{{Erreferentzia|izenburua=ZT Hiztegi Berria|url=https://zthiztegia.elhuyar.eus/kontzeptua/132347|aldizkaria=zthiztegia.elhuyar.eus|sartze-data=2020-01-08}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Arkady S.|abizena=Pivovarov|izenburua=Na+/K+-pump and neurotransmitter membrane receptors|orrialdeak=1|hizkuntza=en|abizena2=Calahorro|abizena3=Walker|izena2=Fernando|izena3=Robert J.|data=2018-11-28|url=https://doi.org/10.1007/s10158-018-0221-7|aldizkaria=Invertebrate Neuroscience|alea=1|zenbakia=19|issn=1439-1104|pmid=30488358|pmc=PMC6267510|doi=10.1007/s10158-018-0221-7|sartze-data=2020-01-08}}</ref>. Ponpen jarduerak desoreka elektrikoa eragiten du eta [[mintz potentzial]]a sortzen da. Ponpa hauek beharrezkoak dira [[Bihotz|bihotzaren]] erritmoa markatzeko orduan, [[Muskulu|muskuluen]] kitzikaduran eta [[Neurona|neuronetako]] transmisio sinaptikoan.
 
==== Zelula mintza lekualdatzearen bidezko garraioa ====
 
Tamaina handiko molekulek eta partikula solidoek ezin dute mintza zeharkatu eta orduan mintza inbajinatu egiten da, hau da, forma aldatzen du.