Zazpiak Bat: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
Etiketak: Mugikor edizioa Mugikor web edizioa Advanced mobile edit
t Robota: Testu aldaketa automatikoa (-Cite web +erreferentzia)
13. lerroa:
==== Goiburua ====
[[Fitxategi:Donibane Lohitzuneko Lore Jokoak 1892.jpg|thumb|230 px|Armarria eta goiburua elkarrekin lehen aldiz, 1892ko ''Congrès et Fêtes...'' ospakizunerako.]]
Goiburu edo leloaren jatorri zehatza zaila da argitzea, baina badakigu [[Agosti Xaho|Agosti Xahok]] bere ''Etudes grammaticales sur la langue euskarienne'' liburua "Zazpi Uskal Herrietako Uskalduner" eskeini ziela 1836an. Bestalde, [[Lucien Bonaparte|Lucien Bonapartek]] bere [[Euskalki|euskalkien]] mapa aurkeztu zuenean honela izendatu zuen: ''Carte des Sept Provinces Vasques'' (Zazpi euskal probintzien mapa). Itsasoaz bestaldean, 1889an, "Euskaldunak Bat" goiburu bezala erabili izan zen<ref name=":4">{{Cite weberreferentzia|url=http://aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus/artikuluak/artikulua.php?id=eu&ar=146820|izenburua=Zazpiak Bat|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=Auñamendi Entziklopedia|aldizkaria=|abizena=Urkizu Sarasua|izena=Patricio|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
 
1891ean [[Felipe Casal|Felipe Casalen]] poema batean (Ama euskarari akrostikoa: zazpiak beti bat) aurki dezakegu behin betiko formara hurbilpena. Hurrengo urtean, [[Anton Abadia|Anton Abadiak]] 1892ko ''Congrès et Fêtes de la tradition Basque'' ospakizunari "Biba Zazpiak Bat" ohiukatuz eman zion amaiera<ref name=":4" />, eta [[Euskal Lore Jokoak|Lore Joko]] anitzetan erabili<ref>{{Cite weberreferentzia|url=https://rhpst.huma-num.fr/items/show/171|izenburua=Papiers d'Antoine-Th. d'Abbadie (1810-1897)|sartze-data=2019-11-0|egunkaria=RHPST|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=fr|formatua=}}</ref><ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://www.archives-abbadia.fr/notice_document_172.htm|izenburua=Affiche illustrée des fêtes internationales de Saint-Jean-de-Luz (1892)|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=Chateau Abbadia Obserbatoire|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=fr|formatua=}}</ref>. Bestalde, 1877an Nafarroako Euskal Elkargoak goiburu bezala erabili zuen<ref name=":1">{{Cite book|hizkuntza=es|izenburua=Navarra: historia del euskera|urtea=1997|abizena=Jimeno Jurio|izena=Jose Maria|orrialdeak=|orrialdea=|argitaletxea=Txalaparta|ISBN=}}</ref><ref name=":2">{{Cite weberreferentzia|url=https://www.yumpu.com/es/document/read/23187396/zazpiak-bat-jakin|izenburua=Zazpiak Bat|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=|aldizkaria=|abizena=Zabaltza|izena=Xabier|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
 
1893an, [[Grazian Adema|Grazian Adema ''Zaldubi'']] Lapurtarrak "[[Zazpi euskal herriek bat egin dezagun]]" bertsoa kantatu zuen [[Azpeitia|Azpeitiako]] Euskal Jaietan, hau ere azkar zabaldu zelarik<ref name=":2" /><ref name=":4" />.
41. lerroa:
Goiburuaren arrakasta ia berehalakoa izan zen. Azken forman bota eta berehala hasi zen agertzen euskaldunen ekitaldi kultural zein politikoetan. Kantugintza eta hitzaldietan ere maiz ageri zen.
 
[[Sabin Arana]]k Donibaneko jaialdiaren eskuorrietan ikusi zituen bai goiburua baita armarria ere. Honela zioen [[Euskalzale]] aldizkarian, 1897an argitaraturiko artikulu batean<ref>{{Cite weberreferentzia|url=http://www.bizkaia.eus/fitxategiak/04/Euskara/euskalzale/pdf/18970819.pdf?hash=fb5e11ebcb04211e593d31847ae9b3e4|izenburua=Zazpirak bat|sartze-data=2019-11-10|egunkaria=Euskaltzale|aldizkaria=|abizena=Arana|izena=Sabin|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref><ref name=":2" />:
 
{{aipu|Lengo egunean ''Donibaneko iaialdia'' deritson irakurkizuna eginda gero, Donibanetik bertatik onetarako bialdu euskuen liburuan irakurri genduan gaurko irakurburu au: "'Zazpiak Bat'". Lapurtarren arteko 'zazpiak'-en ordez guk 'zazpirak' esaten dogu.|Sabin Arana}}
70. lerroa:
Zazpiak Bat armarria alderdi eta elkarte abertzale ugarik erabili dute eta oraindik erabiltzen dihardute, besteak beste, euskal abertzaletasunaren helburu nagusienetako bat ordezkatzen duelako; zazpi euskal herrialdeak batzea, hain zuzen.
 
Esan bezala, Nafarroako Euskal Elkargoak armarria ez baina goiburua erabili zuen. Gaur egun, [[Udalbiltza|Udalbiltzak]] armarria erabiltzen du, goiburuarekin batera<ref>{{Cite weberreferentzia|url=https://www.udalbiltza.eus/eu|izenburua=Udalbiltzaren webgunea|sartze-data=201-11-10|egunkaria=Udalbiltza.eus|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=|formatua=}}</ref>.
 
Aipatzekoa da munduan zehar dauden hainbat [[euskal etxeak|euskal]] [[euskal etxeak|etxeren]] izena ere badela Zazpiak Bat<ref name=":4" />.