Hermann Hoth: berrikuspenen arteko aldeak

zuz. gramat.
t ({{Zuzendu}} = Ortografia eta gramatika akatsak zuzendu beharko)
(zuz. gramat.)
{{Biografia_infotaula_automatikoa}}
'''Hermann Hoth''' ([[Neuruppin]], [[1885]]eko [[apirilaren 12]]a - [[Goslar]], [[1971]]ko [[urtarrilaren 25]]a) [[Bigarren Mundu Gerra]]n parte hartu zuen [[alemania]]r jenerala izan zen. Zenbait garaipen lortu zituen, bai ekialdeko frontean, bai mendebaldekoan. Gerra krimenez akusaturik, [[Nurenbergeko epaiketak|Nurenbergen epaitu]] eta 15 urteko gartzela zigorra eman zioten<ref>[http://ww2db.com/person_bio.php?person_id=553 ''Hermann Hoth''] Ww2db.com</ref>.
{{Zuzendu}}
 
'''Hermann Hoth''' ([[Neuruppin]], [[1885]]eko [[apirilaren 12]]a - [[Goslar]], [[1971]]ko [[urtarrilaren 25]]a) [[Bigarren Mundu Gerra]]n parte hartu zuen [[alemania]]r jenerala izan zen. Zenbait garaipen lortu zituen, bai ekialdeko frontean, bai mendebaldekoan. Gerra krimenez akusaturik, [[Nurenbergeko epaiketak|Nurenbergen epaitu]] eta 15 urteko gartzela zigorra eman zioten<ref>[http://ww2db.com/person_bio.php?person_id=553 ''Hermann Hoth''] Ww2db.com</ref>.
Gatazkaren ondoren, [[Gerra krimen|gerra krimenak]] leporatu zizkioten, [[Nurenbergeko epaiketak|Nurenbergen epaitu]] eta 15 urteko gartzela zigorra eman zioten<ref>[http://ww2db.com/person_bio.php?person_id=553 ''Hermann Hoth''] Ww2db.com</ref>.
 
== Biografia ==
Hermann Hoth [[1885]]eko [[apirilaren 12]]an jaio zen Neuruppen hirian, [[Alemania]]ren ipar-ekialdean. Ofizial mediku baten seme eta militarrentradizio militar handiko familia baten ondorengoa zenez, Hoth [[Alemania|Alemaniar]]ren armadan sartu zen [[1904]]an eta [[Lehen Mundu Gerra]]n hartu zuen parte.
 
Gerra ondoren, Hermann Hoth [[WeimarWeimarko Errepublika|Weimarko errepublikako]]ko armadarenofizial ofizialenizan artean iraun zuenzen, nahiz[[Versaillesko etaItuna armada(1919)|Versaillesko hauitunaren]] urritutaondoren izanzeharo zenmurriztua osozegoen Versaillesko ituneanarmadan. Geroago, [[Hirugarren Reicha|Hirugarren Reichak]] egin zuen armadako berrantolaketaberrantolaketaren bitarteanondoren, Hoth DibisiokoDibisio JeneralaJeneral izendatu zuten [[1934|1934ko]]aren [[urri]]an. Zenbait hilabete pasa ondoren Leignitzko 18. Infanteria Divisioaren agintaritza eskuratu zuen.
 
=== Bigarren Mundu Gerra ===
[[Fitxategi:Bundesarchiv, Hermann Hoth.jpg|thumb|Hermann Hoth]]
[[1938]]ko [[azaroaren 1]]ean, Teniente Jeneraleraino aurreratua izan zen eta 15. Gudaroste Motorizatuaren agintaritzarekin egin zen. Honekin [[Polonia]]ren inbasioan parte hartu zuen.
 
==== Polonian eta Frantzian ====
Hurrengo urtean, [[Frantzia]]ko ofentsiban, bere 15. Panzer-korps, (5. eta 7. [[Panzer dibisio]]ez osatua zegoena, azken hau [[Erwin Rommel|Rommelen]] agintaritzapean), Ardenetatik [[Meuse|Mosa]] ibairaino aurrera egin zuen. Dinant herrian ibaia zeharkatu ondoren, Mantxako Kanalerantz abiatu zen, Corap jeneralaren IX. Armada suntsitzen eta [[Normandia Garaia]] eta [[Bretainia]] eskuratzen. Ofentsibaren bigarren atal batean alemaniarrak hegoaldera eragin zuten, [[Meuse|Mosa]] ibaian Weygan jeneralaren berregindako lerroen aurka egiteko. (Weygan, Maurice Gamelin jenerala ordeztu zuen Frantziako armaden buruan). [[Ekainaren 7]]an Hothen eta [[Erwin Rommel|Rommelen]] blindatuak Weygan lerroa apurtu zuten, eta Forges-les-Eux iritsi ziren.
[[Fitxategi:Bundesarchiv, Hermann Hoth.jpg|thumb|Hermann Hoth]]
[[1938]]ko [[azaroaren 1]]ean, Teniente JeneralerainoJeneral aurreratuapostura izangoratu zenzuten eta 15. Gudaroste Motorizatuaren agintaritzarekinagintaritza eginhartu zenzuen. Honekin1939ko irailean [[Polonia]]ren inbasioan parte hartu zuen.
 
Hurrengo urtean, [[Frantzia]]ko ofentsiban, bere 15. Panzer-korps-a, (5. eta 7. [[Panzer dibisio]]ez osatua zegoena, azken hau [[Erwin Rommel|Rommelen]] agintaritzapean), [[Ardenak|Ardenetatik]] Frantzian sartu [[MeuseMosa (ibaia)|Mosa ibairaino]] ibairaino aurrera egin zuen. [[Dinant]] herrian ibaia zeharkatu ondoren, [[Mantxako kanala|Mantxako Kanalerantz]] abiatu zen, Corap jeneralaren IX. Armada suntsitzensuntsitu eta [[Normandia Garaia]] eta [[Bretainia]] eskuratzenokupatuz. Ofentsibaren bigarren atal bateanatalean alemaniarrak hegoalderahegoalderantz eraginjo zuten, [[MeuseSomme ibaia|MosaSomme]] ibaian Weygan[[Maxime Weygand|Weygand]] jeneralaren berregindako lerroen aurka egiteko. (WeyganWeygandek, [[Maurice Gamelin]] jenerala ordeztu zuen Frantziako armaden buruan). [[Ekainaren 7]]an Hothen eta [[Erwin Rommel|Rommelen]] blindatuakblindatuek WeyganWeyganen lerroa apurtu zuten, eta [[Forges-les-Eaux|Forges-les-Eux]] herrira iritsi ziren.
[[Frantzia]]ko ofentsibetan arrakasta handiak izan zituelako, Hoth Infanteriako Jenerala izendatu zuten [[1940]] urteko [[uztailaren 19]]an.
 
[[Frantzia]]ko ofentsibetan arrakasta handiak izan zituelakozituenez, Hoth Infanteriako JeneralaJeneral izendatu zuten [[1940]] urteko [[uztailaren 19]]an.
Hurrengo urtearen ekainean, Alemaniak errusiarren aurka [[Bizargorri Operazioa]] jarri zuten martxan. Hermann Hoth, 3. Panzergruppearen agintaritza zituela, erdiko armada taldearen iparraldeko alobaren buruan egin zuen aurre. (erdiko armada taldeak Von Bock jenerala agintzen zuen). Hegoaldeko alboan, [[Heinz Guderian]] gauza bera egin zuen bere 2. Panzergruppearekin. Byalistok hirira iritsi zirenean, Hoth hegoaldera biratu zuen eta Heinz Guderian | Guderian]] Iparraldera. Itxitako poltsan Golubev jeneralaren 10. Armada Gorria iha osoa geratu zen harrapatuta. Operazio bera egin zuten geroago [[Minsk]]en eta Vitebsken.
 
==== Ekialdeko frentean ====
[[1941]]eko urrian, Hermann Hothek [[Carl Heinrich Von Stülpnagel]] jenerala ordeztu zuen 17. [[Ukraina]]ren Armaden Talde buruan. [[1942]]ko [[urtarril]]ean errusiar erasoa atzera bota zion.
[[Fitxategi:Bundesarchiv Bild 101I-265-0024-21A, Russland, Generäle Guderian und Hoth.jpg|ezkerrera|thumb|Hoth (eskuinea) eta Guderian, 1941eko ekainaren 21ean.]]
Hurrengo urtearenurteko ekainean, Alemaniak errusiarren aurka [[Bizargorri Operazioa]] jarri zuten martxan. Hermann Hoth, 3. Panzergruppearen agintaritza zituelagidari, erdiko armada taldearenarmadaren iparraldeko alobaren buruanaldetik egin zuen aurre. (erdiko armadaarmadak taldeak[[Fredor Von Bock|Von Bock]] jenerala agintzen zuen buru). Hegoaldeko alboanHegoaldetik, [[Heinz Guderian|Heinz Guderianek]] gauza bera egin zuen bere 2. Panzergruppearekin. Byalistok[[Białystok|Bialystok]] hirira iritsi zirenean, HothHothek hegoaldera biratujo zuen, eta Heinz GuderianGuderianek |iparraldera. Guderian]] Iparraldera.Maniobra Itxitakohorren poltsanbidez Golubev jeneralaren 10. Armada Gorria ihaia osoaosorik geratu zen harrapatuta. Operazio bera egin zuten geroago [[Minsk]]en eta Vitebsken[[Vitsebsk|Vitsebsken]].
 
Urte[[1941]]eko horretanurrian, HothHermann errusiarrenHothek aurkako[[Carl ofentsibaHeinrich hasiVon Stülpnagel]] jenerala ordeztu zuen Ukraniako Armaden 17. Taldeko buru. [[1942]]ko [[urtarril]]ean errusiar kontraerasoak atzera eginarazi zion. Urte horretako kanpaina beste generaljeneral bat ordezkatuzordeztuz hasi zuen Hothek. Oraingoan [[Eric Hoepner]] izanordeztu zen.zuen, Hothek bereharen 4. Panzer Armadaren agintaritza hartu zuen eta Bryansk[[Briansk oblasta|Bryanskeko]] fronte aldera joan zen.
 
[[1942]] urteko azaroaren 19an, errusiarrek [[UranoUranus operazioa|Uranus Operazioa]] jarri zuten martxan. Bost egun geroago, [[Friedrich von Paulus]] jeneralaren VI. Armada osorik inguratu zuten Stalingradoko ''kessel'' (Kazolaboltsa) barruan. Hegoalderantza, [[Erich Von Manstein|Von Manstein]], A Armadetako Talde agintaria zelazena, Von Paulus laguntzealaguntzen nahisaiatu zuenzen. Horretarako errusiar armaden artean zulobide bat ireki behar zuen, handik VI. armada hornitzeko, edo gauzak okerrago jartzenokertzen baziren, armada guztia ebakuatzeko. Hermann Hoth eta bere 4. Panzer armada aukeratuak izan ziren aukeratuak erasoa burutzeko.
 
Abenduaren 12an, goizez, HothHothek bere 6. eta 23. Dibisio Korazatuak jaurtibidali zituen ipar-ekialdera; bere erasoa, [[Kotelnikovo]]tik [[Volgograd|Stalingradera]] zihoan trenbidearen sektore estu batean zentratu zen. Eskuin aldean 17. Panzer dibisioa zihoan, Hothen bi dibisioen alboak gordetzen. Ezker aldean, 4. Armada errumaniarrak gordetzen zuen Hothen aurrerakadaaurregoardia. Alemaniarren aurrean, errusiarren 126. eta 302. Infanteriako Dibisioak prestatu ziren erasoari aurre egiteko. Baina alemaniarrak [[hegazkin]] eta blindatu gehiago zituztela eta, zuloa irekitzen hazihasi ziren. Iluntzerakoan, Hothen 6. dibisioa Aksai ibaiaren hegoaldeko ertzera iritsitairitsia zen. 23.ak dibisioak, Nebikovo herria pasatu zuen eta zenbait kilometro iparralderantz zegoen. Hurrengo egunean, 6. PanzerdivisioaPanzerdivisioak ibaia zeharkatu zuen eta beste aldean indartsugotortu egin zen. 23. dibisioa ibaira iritsi zen eta Krugliakov hirian eta bai errepidea eta bai trenbidea moztuhartu zituen. Abenduaren 14an aurre egitenaurrera jarraitu zuten alemaniarrek, eta haienvon aurreanPaulusekin Mishkovaelkartzeko ibaiahaien azken oztopaoztopoa Mishkova ibaia izango zela ematen zuen. Baina hurrengo egunean, IV. Errusiar Armada Mekanizatuarekin topatu ziren eta, berriz ere, Aksai ibai alderantz atzeratu izanegin behar zirenizan zuten. Kesselera ailegatzeko 35 kilometro bakarrik falta zirenean, alemaniarrak defentsibara pasa ziren, errusiarrek galera asko eragin zizkietelako. [[Adolf Hitler]]ek, [[Friedrich von Paulus|von PaulusenPaulusi]] errusiar lerroak apurtzeko eta Hothekin aurkitzekoelkartzeko baimena eman ez zionez, emantenHothek Viking izendatutako [[Schutzstaffel|SS]] Divisio Motorizatuaren iritsiera itxaron zuen.
 
Gauzak horrela, [[abenduaren 24]]ean GuardiaGoardia Sobietarren 2. Armada eta 51. Errusiar Armada azaldu ziren eta alemaniarrei eraso zioten. 2.ak aurretik ekin zion Kotelnikovo bidean, eta 51.ak eskuinaldetik eraso zuen. Albo hau, 4. Armada [[Errumania]]rrak gordetzen zuelazuena, berehala desegin eta errusiarrak Verjne-Rubezhni-Tormosin-Gluboki lerrora ailegatu ziren. Hothek, bere armadak itxitakinguratuak izateko arriskuanarriskua ikusi zuenez, atzera egin zuen ihaia 240 kilometrokilometroz. Horrela, VI. Armada laguntzeko operazioak porrot egin zuen.
 
[[1943]]ko uztailean, Hothek [[Kurskeko gudua]]n hartu zuen parte bere 4. Panzer Armadarekin (orain bost Panzer dibisiok, motorizatutako dibisio batbatek eta infanteriako sei dibisiok osatzen zuten 4. Panzer Armada). Berriz ere Hoth [[Erich Von Manstein|Von Mansteinen]] agintaritzapean zegoen. Honek, Hothen eta Kempfen armadak batzeanbaturik alemaniar armaden artean inoiz ikusitako indar blindatuenablindatu handiena zeukan. Baina aurrean, [[Nikolai Vatutin|Vatutin]] errusiar jeneralak sei armada osorik zabaldu zituen eta 6/5 proportzioa lortu zuen bere alde. Hala ere, Hothen aurrerakadak arrakasta izan zuen lehen aldi bateanhasieran. Baina iparraldean alemaniarrekalemaniarrak galera asko izatensufritzen ari ziren. Gainera, ingelesek eta amerikarrek [[Sizilia]] eraso zuten eta, horrela, kurskoKursko bataila, aliatuen alde inklinatu zen. HothHothek berriro ere atzeratuatzera egin behar izan zen bere 4 Panzer Armadarekin berriro ere.
 
KurskKurskeko guduaren ondoren, Hoth zorigaiztu egin zen [[Adolf Hitler|Hitlerren]] aurrean. Honek, ahal izan zuen guztia ez egiteazegitea salatuleporatu zion, Hothek [[Kiev]] hiria berreskuratu ezin izan zuelako. Beraz, Hitlerrek Hermann Hoth bere FührerenFührerraren erreserban jarri zuen. Hala ere, [[Bigarren Mundu Gerra|gerraren]] azken egunetan, [[1945]] eko apirilean, Hoth deitu zuten, [[Harz]] mendien defentsa bururatu zezan deitu zuten. Han iraun zuen gerra bukatu arte.
 
=== Gerra ostea ===
Alemaniaren hondamendiaren ondoren, HothekHoth [[Nurenbergeko epaiketak|Nürembergen epaitu zuten]], gerrako krimenez salatuta. [[1948]]ko [[urriaren 27]]an, hamabost urtera zigortu zuten, baina sei urte geroago, [[Gerra Hotza]]ren erdian, Lansbergo kartzelatik atera zen.
 
Bere erretiroan, Hothek nahiko ospea edukihartu zuen historia militarrarenmilitarari idazleburuz bezalaidatziz. [[Goslar]] hirian hil zen [[1971]]ko [[urtarrilaren 26]]an, laurogei urte zituela.
 
== Erreferentziak ==
4.205

edits