Nafarroako konkista: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
56. lerroa:
=== Mobilizazio militar eta diplomatikoa ===
[[Fitxategi:CoA_Pontifical_States_02.svg|120px|ezkerrera|thumb|[[Aita Santuen Lurraldea|Elizaren Estatuaren]] armarria.]]
[[1512]]ko [[apiril]]ean [[Ravenako gudua]]n Nafarroako erregenahiaerrege-nahia zen [[Gaston Foixkoa (Nemoursko dukea)|Gaston Foixkoa]] oinordekorik gabe hil zen. Arreba [[Fernando II.a Aragoikoa|Fernando Katolikoaren]] bigarren emaztea zen [[Germana Foixkoa]] zuenez, Fernandok [[Luis XII.a Frantziakoa|Louis XII.a Frantziakoarekin]] negoziatu zituen emaztearen eskubideak. [[Frantzia]] behartzeko asmotan, Fernandok iparraldetik ''[[landsknecht]]'' [[alemania]]rrei eraso eragin eta hegoaldetik, bere suhia zen [[Henrike VIII.a Ingalaterrakoa]]ren laguntzari esker, [[Guyana|Guiana]] eta [[Baiona]] erasotzeko mehatxua egin zion<ref name= Esarte />
 
[[Apiril]]ean gaztelarrek inbasioa prestatu zuten, soldaduak errekrutatuz eta hornidurak prestatuz. [[Burgos]]en Fernando Katolikoa [[Petri I.a Santxez|Petri Nafarroakoa]] eta beste nafar buruzagiekin batzartu zen. Bilera hartan, [[Gaztelako Erresuma]]k [[Frantzia]] erasotzeko bidea izatea eskatu arren, nafarrek [[Italia]]n borrokatzeko 100 [[lantza]]ri eskaini zituzten. Guda saihesteko asmotan, [[ekain]]aren bukaeran [[Petri I.a Santxez|Petri Nafarroakoa]] mariskalak eta Erret-kontseiluaren presidentea zen [[Joanes Jatsu]]koak Fernando II.ari Nafarroatik [[Espainia]] erasotzera zihoazen armaden bidea gelditzearen [[Nafarroako Gorteak|Nafarroako Gorteen]] hitza eskaini zioten. Nafarroako gotorlekuen alkateak aukeratzekotan Gaztelaren baimena ere eskaini zioten.<ref name= Esarte />
 
Aldiz, [[maiatz]]aren bukaeran, borrokan izan ziren [[Sause]]n eta [[Zangoza]]n, mugako gotorlekuak<ref name= Esarte /> Era berean, [[Nafarroako errege-erreginen zerrenda|Nafarroako erregea]] [[ekain]]ean [[Blois]]era joan zen [[Bearno]]rentzat [[1510]]ean sinatutakoa bezalako ituna lortzera. Horrela [[Bloisko ituna]] sinatu zuten. [[Uztailaren 10]]ean eta ituna sinatu baino lehen, [[Gaztelako Erresuma]]ko armadak [[Goizueta]] inbaditu zuen. [[Uztailaren 12]]an Fernando II.ak Bloisko itun faltsua aurkeztu zuen, Gaztelako erasotzeko ituna zena. [[Uztailaren 17]]an [[Petri I.a Santxez|Petri Nafarroakoak]] azken saiakera diplomatikoak egin zituen<ref name= "Esarte" />.
Baina [[maiatz]]aren bukaeran mugetan zeuden [[Sause]]n eta [[Zangoza]]n borrokak izan ziren<ref name= Esarte />
 
[[Fernando II.a Aragoikoa|Fernando Katolikoak]] [[uztail]]ean [[Aragoi]]ko Gorteei eta [[Zaragoza]] hiriari inbasioa hasteko baimena eskatu zien. Erantzuteko [[irail]]era arte itxaron zutenez, jadanik {{lang|la|''[[Pastor Ille Caelestis]]''}} bulda argitaratua eta inbasioa bukatuta zegoen. Hala ere [[Zaragoza]]ko artzapezpikua eta Fernando Katolikoaren semea zen [[Alonso Aragoikoa]]k 3.000 oinezko eta 400 zaldun bidali zituen [[Nafarroako Erresuma]]ren aurkako “guda santura”. [[1512]]ko [[uztailaren 18]]an benetako [[Bloisko ituna]] sinatu zen, elkarrekiko laguntza militarra finkatzen zuena. Historialari batzuen arabera<ref name="bazan">(Bazán 2006:232)</ref>, ituna Katalina eta Joanesen akats politiko nabarmena izan zen, Louis XII.-ak - errege zismatiko bihurtuta<ref>[[Julio II.a]]k V. Laterango Kontzilioan</ref> - ''de iure'' ez zituen eskubiderik eta, bide batez, ofizialki [[uztailaren 19]]an inbasioa hasteko aitzakia zelako<ref name="Esarte" />.
Era berean, [[Nafarroako errege-erreginen zerrenda|Nafarroako erregea]] [[ekain]]ean [[Blois]]era joan zen [[Bearno]]rentzat [[1510]]ean sinatutakoa bezalako ituna lortzera. Horrela [[Bloisko ituna]] sinatu zuten. [[Uztailaren 10]]ean eta ituna sinatu baino lehen, [[Gaztelako Erresuma]]ko armadak [[Goizueta]] inbaditu zuen. [[Uztailaren 12]]an Fernando II.ak Bloisko itun faltsua aurkeztu zuen, Gaztelako erasotzeko ituna zena. [[Uztailaren 17]]an [[Petri I.a Santxez|Petri Nafarroakoak]] azken saiakera diplomatikoak egin zituen<ref name= Esarte />.
 
[[Fernando II.a Aragoikoa|Fernando Katolikoak]] [[uztail]]ean [[Aragoi]]ko Gorteei eta [[Zaragoza]] hiriari inbasioa hasteko baimena eskatu zien. Erantzuteko [[irail]]era arte itxaron zutenez, jadanik {{lang|la|''[[Pastor Ille Caelestis]]''}} bulda argitaratua eta inbasioa bukatuta zegoen. Hala ere [[Zaragoza]]ko artzapezpikua eta Fernando Katolikoaren semea zen [[Alonso Aragoikoa]]k 3.000 oinezko eta 400 zaldun bidali zituen [[Nafarroako Erresuma]]ren aurkako “guda santura”.
 
[[1512]]ko [[uztailaren 18]]an benetako [[Bloisko ituna]] sinatu zen, elkarrekiko laguntza militarra finkatzen zuena. Historialari batzuen arabera<ref name=bazan>(Bazán 2006:232)</ref>, ituna Katalina eta Joanesen akats politiko nabarmena izan zen, Louis XII.-ak - errege zismatiko bihurtuta<ref>[[Julio II.a]]k V. Laterango Kontzilioan</ref> - ''de iure'' ez zituen eskubiderik eta, bide batez, ofizialki [[uztailaren 19]]an inbasioa hasteko aitzakia zelako<ref name= Esarte />.
 
=== Inbasioa ===