Wikipedia

Haize-sorgailu: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Assar (eztabaida | ekarpenak)
25.308 edits
t Kategoria:Errotak gehitua HotCat bitartez
No edit summary
1. lerroa:
{{zuzendu}}
{|align="right"
|[[Fitxategi:Windmills D1-D4 (Thornton Bank).jpg|thumb|''Offshore'' sorgailu eolikoak ([[Belgika]])]]
|[[Fitxategi:Windgen59.JPG|thumb|upright=1|Sorgailu eoliko indibiduala<br />(1,75 Kw, diametroa 2m), [[Donostiako udaletxea]]ren aurrean.]]
|}
'''Haize-sorgailuak''' edo '''aerosorgailuak''' (batzuetan '''sorgailu eolikoak''') haizearen energia zinetikoa energia elektriko bihurtzen duen gailuagailuak edo makinamakinak dadira. Funtsean, [[haize]]ak abiarazten duen [[turbina]] batek (turbina eolikoa) mugitzen duen [[sorgailu elektriko]] bat da. Kasu honetan, airearen mugimenduarenhaizearen [[energia zinetiko]]ak, errotore helize bati ematen dio energia, [[energia mekaniko]]a moduan, eta [[errotore]] horren transmisio sistema mekanikoaren bidez sorgailuaren errotorea biratu egiten da. Normalean, sorgailuak [[alternadore]] [[sistema trifasiko|trifasiko]] bat izaten dadu eta horrek, errotazio [[energia mekaniko]]a [[energia elektriko]]a bihurtzen du.
 
Aerosorgailu ezberdinakmota ugari existitzen dira: [[Potentzia (elektrizitatea)|potentziaren]] arabera, errotazio ardatzaren disposizioaren arabera, sorgailuaren arabera...
 
Aerosorgailuak bakarrikbakarka lan egin dezakete, modu isolatu batean, edo taldeetan lan egin dezaketetaldeka, parke eolikoetan edo generazio eolikoen plantetan, inpaktu anbientalaren arabera eta palen mugimenduak eragindako turbulentzien arabera.
 
[[Europa]]n bi eredu bereizten dira bereizikinagusiki:
# Europa erdialdeko eredua, nonzeinetan aerosorgailuak hirietatik gertu talde txikietan kokatzen direnbaitira ([[Alemania]]n, [[Danimarka]]n eta [[Herbehereak|Herbehereetan]], adibidez).
# Espainiako eredua, nonzeinetan aerosorgailuak hirietatik nahiko urrun egoten direnbaitira, mendialdean eta talde handietan.
 
== Energia eolikoa ==
[[Fitxategi:68718-Parke eolikoak Euskal Herrian.svg|thumb|440x440px|Parke eolikoak Euskal Herrian]]▼
 
[[Energia eoliko]]a haizeak aerosorgailuaren palak mugitzerakoan sortzen den energia da. Energia hauiturri honen ustiaketa, garapen prozesu bat jarraitzen hariprozesuan dena, [[kontsumo energetiko]]aren demandagatikeskaeragatik igotzen sortuaari da.
 
Normalean, haize zonalde onenak diren tokietan ezarri ohi dira haize-sorgailuak. Honakoak dira gune horiek:
 
* Kostaldea, lur eta itsasoaren arteko aire-korronte termikoak direla eta;
* Ordoki kontinental handietanhandiak, arrazoigune berdinengatikezberdinetako tenperatura ezberdintasunak aire-korronte egonkorrak sortzen baititu;
* Zonalde menditsuetanmenditsuak, gailurren inguruan haizeak habiadura altuagoa izaten baitu.
▲[[Fitxategi:68718-Parke eolikoak Euskal Herrian.svg|thumb|440x440px|Parke eolikoak Euskal Herrian]]
 
== Motak ==
=== Ardatz horizontalekoak ===
[[Fitxategi:Wind turbine int.svg|thumb|243x243px|Ardatz horizontaleko turbina baten eskema:1. Oinarria
 
2. Sare elektrikora lotura
 
3. Dorrea
 
4. Eskilara
 
5. Orientazio sistema
 
6. Gondola
 
7. Sorgailua
 
8. Anemometroa
 
9. Galgak edo balaztak
 
10. Transmisioa
 
11. Palak
 
12. Palen orientazio sistema
 
13. Abatza edo bujea]]
Aerosorgailu hauek, ekipoaren errotazio ardatza lurrarekiko paraleloa izaten dute.
 
Ardatz horizontalaren zati nagusiak eta hauen funtzioak honakoak dira:
# Errotorea: errotorearen palak, material konposatuekin eraikitzen dira batez ere, eta biratzean, momentu angeluar bat sortzen dute sorgailuaren ardatzean. Errotore modernoek 42m-tik 80m-ko diametroa eduki dezakete eta MW askoko [[Potentzia (elektrizitatea)|potentziak]] ekoitzi. Errotazioaren abiadura palaren puntako abiaduraren arabera mugatua da (palaren puntaren abiadura irizpide akustikoek mugatzen dute).▼
# Gondola edo ''nacelle''-a: bertan kokatzen dira aerosorgailuaren elementu mekaniko eta elektriko guztiak (biderkatzailea, sorgailua, kontrol armairua,...)▼
# Engranaje-kutxa: hauen funtzioa errotorearen ardatzaren biraketa abiadura txikia sorgailuaren ardatzaren abiadura handira transformatzea da. Zenbait modelok ez dute horrelakorik.▼
# Sorgailua: mota askotakoak izan daitezke, aerosorgailuaren diseinuaren araberakoak. Sinkrononoak ala asinkrononoak, [[urtxintxa-kaiola]]dunak edo bi aldiz elikatuak, [[Elektroiman|elektroimanekin]] edo [[iman]] permanenteekin izan daitezke. Beraz, sorgailuak energia elektrizitate bihurtzen du.▼
# Dorrea: sorgailua leku altuenean mantentzen du, bertan haizeak intentsitate handiagoa duelako eta horrela palak bira egin dezakete eta ekipoaren kargak lurrera transmititu ahal dira.▼
# Kontrol sistema: ekipoaren funtzionamenduaren segurtasunaz arduratzen da, gondolaren orientazioa, palen posizioa eta ekipoak emandako [[Potentzia (elektrizitatea)|potentzia]] totala kontrolatzen du.▼
 
▲#* Errotorea: errotorearen palak, material konposatuekin eraikitzen dira batez ere, eta biratzean, momentu angeluar bat sortzen dute sorgailuaren ardatzean. Errotore modernoek 42m-tik 80m-ko diametroa eduki dezakete eta MW askoko [[Potentzia (elektrizitatea)|potentziak]] ekoitzi. Errotazioaren abiadura palaren puntako abiaduraren arabera mugatua da (palaren puntaren abiadura irizpide akustikoek mugatzen dute). Haizearen abiaduraren arabera orientazio sistema baten bidez palen irekidura aldatuko da, abiadura gehiegi har ez dezaten.
=== Ardatz bertikalekoak ===▼
▲#* Gondola edo ''nacelle''-a: bertan kokatzen dira aerosorgailuaren elementu mekaniko eta elektriko guztiak (biderkatzailea, sorgailua, kontrol armairua,...)
▲#* Engranaje-kutxa: hauen funtzioa errotorearen ardatzaren biraketa abiadura txikia sorgailuaren ardatzaren abiadura handira transformatzea da. Zenbait modelok ez dute horrelakorik.
▲#* Sorgailua: mota askotakoak izan daitezke, aerosorgailuaren diseinuaren araberakoak. Sinkrononoak ala asinkrononoak, [[urtxintxa-kaiola]]dunak edo bi aldiz elikatuak, [[Elektroiman|elektroimanekin]] edo [[iman]] permanenteekin izan daitezke. Beraz, sorgailuak energia mekanikoa elektrizitate bihurtzen du.
▲#* Dorrea: sorgailua leku altuenean mantentzen du, bertan haizeak intentsitate handiagoa duelako eta horrela palakpalek bira egin dezakete eta ekipoaren kargak lurrera transmititu ahal dira.
▲#* Kontrol sistema: ekipoaren funtzionamenduaren segurtasunaz arduratzen da, gondolaren orientazioa, palen posizioa eta ekipoak emandako [[Potentzia (elektrizitatea)|potentzia]] totala kontrolatzen du.
 
▲=== Ardatz bertikalekoak ===
[[Fitxategi:Windgenerator antarktis hg.jpg|thumb|Darrieus motako ardatz bertikaleko haize-sorgailu bat, [[Antartika|antarktidan]].]]
Haize-sorgailu hauetan, errotazio ardatza lurrarekiko perpendikularra da.
:BereHauen abantailak honakoak dira:
 
#* Dorrerik ez duteladute behar, eta ondorioz, bere sistemen instalazioa eta mantentzea errazagoa da.
#* Orientazio mekanismorik ez dute behar.
:Bere desabantailak berriz, honakoak dira:▼
*Zarata gutxiago sortzen dute.
# Lurretik hurbilago daudenez, hartzen duten haizearen abiadura txikia da.▼
 
# Efizientzia txikiagoa dute.▼
▲:Bere desabantailakDesabantailak berriz, honakoak dira:
# Ez dira automatikoki abian jartzen, sarera konektatuta egon behar dira sorgailua motor bat bezala erabili eta abiarazi ahal izateko.▼
 
# Kable tentsoreak behar dituzte.▼
▲#* Lurretik hurbilago daudenez, hartzen duten haizearen abiadura txikia da.
▲#* Efizientzia txikiagoa dute.
▲#* Ez dira automatikoki abian jartzen, sarera konektatuta egon behar dira sorgailua motor bat bezala erabili eta abiarazi ahal izateko.
▲#* Kable tentsoreak behar dituzte.
 
== Ikus, gainera ==
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Haize-sorgailu"(e)tik eskuratuta