Greziako Aro Iluna: berrikuspenen arteko aldeak

 

=== Itsasoko herrien tesia ===

Aro Ilunaren hasiera ere itsasoko herri batzuen inbasioekin lotu izan da. Egiptoko kostaldeko herrietan urte horietan horrelako inbasioen testigantzak daude eta, halaber, Mizenastar jauregien txikizioa, kronologikoki, antzeko urtetan dokumentatu dira. Testu batzuen interpretazioak dio, esaterako, [[Pilos]] hirian horrelako inbasioen beldur bizi zirela. Inbasio horiek [[Hititen Inperioa]]ren erorketarekin lotu izan dira: inperio horren amaierak [[Brontze Aroa]]<nowiki/>n bizi izandako oreka eta merkataritza sarea puskatu zuen. Ondorioz, nomada edo sasinomada ziren herri asko libre sentitu ziren horrelako ekintzak eta erasoak burutzeko.<ref>Sandars, N.K., ''The Sea Peoples: Warriors of the ancient Mediterranean 1250–1150 BC''. London: Thames and Hudson, c. 1978. ISBN 0-500-02085-X.</ref>