|
[[Fitxategi:Aristotle Altemps Inv8575.jpg|thumb|[[Aristoteles]] (K.a. 384 - K.a. 322) izan zen [[Metodo zientifiko|metodo zientifikoaren]] garapena abiarazi zuten norbanakoetako bat. ]]
'''IkerketaIkerkuntza''' [[Ezagutza|jakintza]] berriak lortzea helburu duen ekintza bat da. Jakintza hau [[Zientzia|alor zientifikoko]] erantzunik gabeko galderak asetzeko edo jakintza teorikoei aplikazioa bilatzeko behar izaten da, besteak beste. [[IkerketaIkerkuntza zientifiko|Ikerketaikerkuntza zientifikoa]] da gaur egun ikerketaikerkuntza motarik emankorrenetarikoa, zeinak aurrerapen zientifikoak lortzeko [[Metodo zientifiko|metodo zientifikoa]] deritzon prozesu konplexu bat baliatzen duen, behaketek sortutako galderak azaltzeko jarraitu behar den bidea adierazten duena. Bestalde, [[IkerketaIkerkuntza teknologiko|ikerketaikerkuntza teknologikoak]] jakintza zientifikoa erabiltzen du teknologia bigun edo gogorrak garatzeko. Beste ikerketaikerkuntza mota batzuk ere badaude: [[ikerketaikerkuntza kulturala]], kultura aztertzea helburu duena; [[ikerketaikerkuntza tekniko-poliziala]], detektibe- eta polizia-ikerketaikerkuntza eta hezkuntza ikerketaikerkuntza.
== IkerketaIkerkuntza motak ==
=== Aztergaiaren arabera ===
* [[IkerketaIkerkuntza arrunta]]: funtsezko ikerketaikerkuntza edo ikerketaikerkuntza purua izenak ere jasotzen ditu. Ezagutza teorikoak eskuratzea du xede, haien aplikazio posibleei eta ondorio praktikoei gehiegi erreparatu gabe; ikerketaikerkuntza mota oso formala da, orokortasunak bilatzen ditu, hala, [[printzipio]] eta [[Lege (zientzia)|legeetan]] oinarritutako teoriak garatzeko.
* [[IkerketaIkerkuntza aplikatua]]: ezagutzen aplikazioak axola zaizkio, hala, ikerketaikerkuntza arruntaren bidez eskuraturiko jakintza teorikoak praktikoki erabili nahi ditu, kasu gehienetan, gizarteari onurak emateko. [[Medikuntza|Medikuntzako]] ikerketaikerkuntza adibide bat da.
* [[IkerketaIkerkuntza analitikoa]]: deskripzio bidezko ikerketakikerkuntzak baina prozedura zailagoak baliatzen ditu eta ikergai diren talde eta kontrol-taldeen arteko alderaketak egitea du helburu, hartarako zenbait aldagai erabiliz.
* [[Landa ikerketaikerkuntza]]: testuinguru jakin batean sortzen den arazo, egoera edo behar bati erantzuteko baliatzen den ikerketaikerkuntza mota praktikoa da. Ikerlariak ingurune naturalean lan egiten du, zeinetan aztergaiak egoera arruntean dauden eta erantzunak ateratzeko datuen bilketan eta kontsultatutako iturrietan oinarritzen da. Kanpo iturri horien bidez beste ikerketaikerkuntza mota batzuk erabiliz lortutako jakintzak bere egoeran aplikatzen saiatu liteke ikerlaria. Ikerketaikerkuntza mota hau, adibidez, [[psikologia]] bezalako alor zientifikoetan baliatzen da, zeinetan pertsonen jarrerak edo jokabideak aztertzeko baliagarria izan daitekeen.
=== IkerketarenIkerkuntzaren luzeraren arabera ===
* [[Zentsu-ikerketaikerkuntza]]: ikerlariak aztergai gisa norbanako talde handi bat duen ikerketaikerkuntza mota da.
* [[Kasu-ikerketaikerkuntza]]: ikerlariak aztergai gisa norbanako soil bat duen ikerketaikerkuntza mota da. Sarritan zentsu-ikerketakoikerkuntzako datuak eta beste hainbat iturritakoak baliatzen ditu ikerlariak, hauek norbanako horretan ere erantzuteko balio duten edo ez jakiteko.
=== Aldagaien arabera ===
* [[IkerketaIkerkuntza esperimentala]]: egiaztatuta ez dagoen aldagai bat maneiatzean oinarritzen den ikerketaikerkuntza mota da, hartarako, beste aldagaiek espero ez den inolako eraginik egiten ez dutela ziurtatu beharra dago, era horretan, ikertzen ari den egoera egiaztatu gabeko aldagaiak soilik eragiten duela ondorioztatzeko.
* IkerketaIkerkuntza kuasi-esperimentala: aztergaiak ausaz aukeratzen ez dituen ikerketaikerkuntza mota da, talde zehatzekin jarduten duena eta metodo zientifikoaren bidez eskuratutako lege eta printzipioetan oinarritzen dena.
* IkerketaIkerkuntza arrunta eta ikerketaikerkuntza konplexua.
[[Kategoria:Ikerkuntza]]
| 