Wikipedia

«Izurde»: berrikuspenen arteko aldeak

Artikulua Eztabaida

Izurde (aldatu)

10:07, 22 otsaila 2020ko berrikusketa

299 bytes removed ,  Duela 2 urte
ez dago edizio laburpenik
t (Robota: Testu aldaketa automatikoa (-TaxoiDatubaseak +autoritate kontrola))
No edit summary
Etiketa: 2017 wikitestu editorearekin
[[Fitxategi:Dolphind.jpg|thumb|''[[Stenella frontalis]]'']]
{{taxotaula automatikoa
'''Izurde''' [[Cetacea]] [[itsas ugaztun]]en azpiordenaren barruko hainbat animaliren izen arrunta da. Normalki izurde izenarekin [[Delphinidae]] familiako ozeanoko izurdeak izendatzen dira, baina baita ere [[Platanistidae]] (Indiako ibaietako izurdeak), [[Iniidae]] (Mundu Berriko ibaietako izurdeak), [[Pontoporiidae]] (ur geldoetako izurdeak) eta desagertutako [[Lipotidae]] Txinako ibaietako izurdeak. Gaur egun 40 espezie ezagutzen dira.
| name = Izurdea
| fossil range = {{fosilaren garaia|Miozeno|gaur egun}}
| image = Bottlenose Dolphin KSC04pd0178.jpg
| image caption = ''[[Izurde handi|Tursiops truncatus]]''
| item = Q215760
| authority = [[John Edward Gray|Gray]], [[1821]]
| subdivision ranks = Generoak
| subdivision =
* ''[[Cephalorhynchus]]''
* ''[[Delphinus]]''
* ''[[Feresa attenuata|Feresa]]''
* ''[[Globicephala]]''
* ''[[Izurde muturmotz|Grampus]]''
* ''[[Lagenodelphis hosei|Lagenodelphis]]''
* ''[[Lagenorhynchus]]''
* ''[[Lissodelphis]]''
* ''[[Orcaella]]''
* ''[[Orka|Orcinus]]''
* ''[[Peponocephala electra|Peponocephala]]''
* ''[[Pseudorca crassidens|Pseudorca]]''
* ''[[Sotalia]]''
* ''[[Sousa]]''
* ''[[Izurde pikart|Stenella]]''
* ''[[Izurde muturluze|Steno]]''
* ''[[Tursiops]]''
}}
'''Izurdeak''' [[ugaztun]] itsastarrak dira eta guztiz moldatuak daude igeriketara. [[Zetazeo]] gehienek bezala [[soinu]]a erabiltzen dute komunikatzeko, orientatzeko eta ehizatzeko. Soinua [[radar]] baten antzera erabiltzen dute, [[ekolokalizazio]] metodoa erabilita.
 
== Etimologia ==
[[Fitxategi:NMMP dolphin with locator.jpeg|thumb|Izurde]]
Etimologiaren aldetik hitz elkartu bat da, [[Ur|IZ]] aurrizkiak ura esan nahi du (izotza: ur hotza) eta [[Txerri|URDE]] hitzak txerria edo urdea. Bizkaian '''izurda''' diote<ref>{{Erreferentzia|abizena=Sociedad de Estudios Vascos (San Sebastián). Jornadas (2002. Bermeo)|izenburua=La pesca y el mar : cambio sociocultural y económico = Arrantza eta itsasoa : aldaketa soziokulturala eta ekonomikoa = Le péche et la mer : changement socioculturel et économique|argitaletxea=Eusko Ikaskunza = Sociedad e Estudios Vascos|data=2003|url=https://www.worldcat.org/oclc/1025139777|isbn=84-8419-879-0|pmc=1025139777|sartze-data=2020-02-22}}</ref>.
Izurdeen [[mihi]]ak kanal bat du erdian eta horrela kumeek [[esne]]a har dezakete urik hartu gabe.
 
Etimologiaren aldetik hitz elkartu bat da, [[Ur|IZ]] aurrizkiak ura esan nahi du (izotza: ur hotza) eta [[Txerri|URDE]] hitzak txerria edo urdea.<ref name=":0" /> Bizkaian '''izurda''' diote<ref name=":0">{{Cite isbn/8484198790}}</ref>.
 
== Erreferentziak ==
{{erreferentzia zerrenda}}
 
== Kanpo estekak ==
{{wikiztegia|izurde}}
{{autoritate kontrola}}
 
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Berezi:MobileDiff/7745743"(e)tik eskuratuta