Wikipedia

Lurretik gertuko objektu: berrikuspenen arteko aldeak

Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
5.772 edits
+zuz
Xabi22 (eztabaida | ekarpenak)
5.772 edits
+zuz
8. lerroa:
1998tik, [[Europar Batasuna]], [[Ameriketako Estatu Batuak|Estatu Batuak]] eta beste hainbat herrialde LGO gorputzen bila dabiltza, [[Spaceguard]] (Espazioko zaintza, zaintzailea) izeneko proiektu baten barnean.<ref name=":14">{{Erreferentzia|izenburua=NASA - NASA on the Prowl for Near-Earth Objects|hizkuntza=en|url=https://www.nasa.gov/vision/universe/watchtheskies/near_earth052104.html|aldizkaria=www.nasa.gov|sartze-data=2019-12-13}}</ref> [[Ameriketako Estatu Batuetako Kongresua|Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuak]] [[NASA|NASAri]] agindu zion [[kilometro]] bat baino [[diametro]] handiagoa zuten Lurretik gertuko objektuen, gutxienez, %90 katalogatzeko, halako gorputz baten [[Talka krater|talkak]] mundu mailako hondamendia sor dezakeelako, lan hori 2011ean burutu zen.<ref name=":17">{{Erreferentzia|izenburua=NASA - WISE Revises Numbers of Asteroids Near Earth|hizkuntza=en|url=https://www.nasa.gov/mission_pages/WISE/multimedia/gallery/neowise/pia14734.html|aldizkaria=www.nasa.gov|sartze-data=2019-12-13}}</ref> Hurrengo urteetan, hasierako proiektu hori zabaldu egin zen,<ref name=":18">"[https://www.govinfo.gov/content/pkg/PLAW-109publ155/pdf/PLAW-109publ155.pdf Public Law 109–155–DEC.30, 2005]" (PDF). 2017-12-01ko jatorrizkotik gordea. 2017-11-09an kontsultatua.</ref> hala, mota horretako argizagi txikiagoak ere katalogatzeko,<ref name=":19">{{Erreferentzia|izenburua=NASA is opening a new office for planetary defense - ExtremeTech|url=https://www.extremetech.com/extreme/220745-nasa-is-opening-a-new-office-for-planetary-defense|aldizkaria=www.extremetech.com|sartze-data=2019-12-13}}</ref> nahiz eta hauetako baten talkak ez lukeen mundu mailako hondamendirik eragingo.
 
LGOek haien gainazalean [[grabitazio]] ahula eragiten dute eta gainera, gehienek [[Lurra|Lurraren]] antzeko orbitak dituzte, hori dela eta, [[Espazio ontzi|espazio ontziak]] bertara ahalegin handirik egin gabe irits daitezke.<ref name=":47">Dan Vergano (2007ko otsailaren 2). "[https://usatoday30.usatoday.com/tech/science/space/2007-02-12-asteroid_x.htm Near-Earth asteroids could be 'steppingstones to Mars]'". ''USA Today''. 2012-04-17an jatorrizkotik gordea. 2017-11-18an kontsultatua.</ref><ref name=":8">{{Erreferentzia|izena=David S. F.|abizena=Portree|izenburua=Earth-Approaching Asteroids as Targets for Exploration (1978)|data=2013-03-24|url=https://www.wired.com/2013/03/earth-approaching-asteroids-as-targets-for-exploration-1978/|aldizkaria=Wired|issn=1059-1028|sartze-data=2019-12-13}}</ref> 2019ko urtarrilerako, bost Lurretik gertuko kometak<ref name=":20">''[https://spaceguardcentre.com/wp-content/uploads/2014/04/full_report.pdf Report of the Task Force on potentially hazardous Near Earth Objects]'' (PDF). London: British National Space Centre. 2000ko iraila. 2018ko martxoaren 13an kontsultatua.</ref><ref name=":53">{{Erreferentzia|izenburua=Mr. Hartley's Amazing Comet|hizkuntza=en-US|data=2010-11-04|url=https://www.skyandtelescope.com/astronomy-news/mr-hartleys-amazing-comet/|aldizkaria=Sky & Telescope|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref name=":54">{{Erreferentzia|izena=Jacob|abizena=Aron|izenburua=Rosetta lands on 67P in grand finale to two year comet mission|hizkuntza=en-US|url=https://www.newscientist.com/article/2107585-rosetta-lands-on-67p-in-grand-finale-to-two-year-comet-mission/|aldizkaria=New Scientist|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|abizena=Berria|izenburua=Misioaren gakoak|hizkuntza=eu|url=https://www.berria.eus/albisteak/98362/misioaren-gakoak.htm|aldizkaria=Berria|sartze-data=2019-12-13}}</ref> eta beste hainbeste Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroidek jaso zuten espazio ontzi baten bisita.<ref name=":48">{{Erreferentzia|izenburua=NEAR Mission Completes Main Task, Now Will Go Where No Spacecraft Has Gone Before|url=https://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/news/near_descent_pr_20010131.html|aldizkaria=nssdc.gsfc.nasa.gov|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref name=":49">{{Erreferentzia|izenburua=Hayabusa (MUSES-C)|data=2005-09-05|url=https://web.archive.org/web/20050905132305/http://neo.jpl.nasa.gov/missions/hayabusa.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref name=":1">{{Erreferentzia|izena=Mike|abizena=Wall 2016-09-09T11:08:59Z|izenburua='Exactly Perfect'! NASA Hails Asteroid Sample-Return Mission's Launch|hizkuntza=en|url=https://www.space.com/34020-nasa-hails-osiris-rex-asteroid-mission-launch.html|aldizkaria=Space.com|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref name=":2">{{Erreferentzia|izena=Stephen|abizena=Clark|izenburua=Hayabusa 2 launches on audacious asteroid adventure – Spaceflight Now|hizkuntza=en-US|url=https://spaceflightnow.com/2014/12/03/hayabusa-2-launches-on-audacious-asteroid-adventure/|sartze-data=2019-12-13}}</ref> 2010ean burutu zen misio batek LGO batetik laginak ekarri zituen eta halako misioak errepikatu nahi dira.<ref name=":1" /><ref name=":2" /> Konpainia pribatuak [[Asteroide meatzaritza|asteroideen merkatal-meatzaritza]] gauzatzeko planen oinarriak ipintzen dihardute.
 
== Definizioa eta atzematea ==
[[Fitxategi:Potentially Hazardous Asteroids 2013.png|thumb|286x286px|Ezagutzen diren Objektu Bereziki Arriskutsuen (OBA edo PHO) orbiten laburpena. Datuak 2013koak dira. Bada honen antzeko irudi bat, [[:en:File:PIA17041-Orbits-PotentiallyHazardousAsteroids-Early2013.jpg|egin klik hemen]] ikusi nahi izanez gero.]]
Lurretik gertuko objektuen (LGO eta NEO ingelesez) definizio astronomiko nagusia hurrena da: Lur-hurrekoLurretik gertuko argizagiak Eguzkiaren inguruan 0.983 eta 1.3 unitate astronomiko bitarteko distantziara orbitatzen duten eguzki-sistemako gorputz txikiak dira. Hau da, haien gehienezko [[Perihelio|perihelioa]] 0.983 unitate astronomikokoa da eta gehienezko [[Afelio|afelioa]] 1.3 unitate astronomikokoa.<ref name=":26">Morbidelli, Alessandro; Bottke Jr., William F.; Froeschlé, Christiane; Michel, Patrick (2002ko urtarrila). W. F. Bottke Jr.; A. Cellino; P. Paolicchi; R. P. Binzel (eds.). "[https://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Morbidelli-etal_2002_AstIII_NEOs.pdf Origin and Evolution of Near-Earth Objects]" (PDF). ''Asteroids III'': 409–422. Bibcode:2002aste.book..409M. 2017ko azaroaren 9an kontsultatua.</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Adam|abizena=Waszczak|izenburua=Small Near-Earth Asteroids in the Palomar Transient Factory Survey: A Real-Time Streak-detection System|orrialdeak=034402|hizkuntza=en|abizena2=Prince|abizena3=Laher|abizena4=Masci|abizena5=Bue|abizena6=Rebbapragada|abizena7=Barlow|abizena8=Surace|abizena9=Helou|izena2=Thomas A.|izena3=Russ|izena4=Frank|izena5=Brian|izena6=Umaa|izena7=Tom|izena8=Jason|izena9=George|data=2017-02-06|url=https://iopscience.iop.org/article/10.1088/1538-3873/129/973/034402|aldizkaria=Publications of the Astronomical Society of the Pacific|alea=973|zenbakia=129|issn=0004-6280|doi=10.1088/1538-3873/129/973/034402|sartze-data=2019-12-13}}</ref> Beraz, Lurretik gertuko objektuek ez dute zertan Lurretik gertu egon, baina une jakin batean Lurretik oso hurbil igaro daitezke. Alabaina, argitu beharra dago termino hau modu zabalagoan ere erabiltzen dela, adibidez, Lurraren inguruko orbitak dituzten gorputzak edo [[Kuasisatelite|kuasisateliteak]] izendatzeko ere baliatzen da,<ref>{{Erreferentzia|izena=Daniel Stolte/University|abizena=Communications|izenburua=Earth's New Buddy Is Asteroid, Not Space Junk|hizkuntza=en|abizena2=Reddy/LPL|izena2=Vishnu|url=https://uanews.arizona.edu/story/earths-new-buddy-asteroid-not-space-junk|aldizkaria=UANews|sartze-data=2019-12-13}}</ref> nahiz eta azken hauek Lurrarekiko lotura orbital konplexuagoa eduki.
 
Lurretik gertuko objektu bat atzematen denean, eguzki-sistemako beste gorputz txikien aurkikuntzekin egiten den bezala, [[Nazioarteko Astronomia Elkartea|Nazioarteko Astronomia Elkartearen]] (IAU) parte den [[Planeta Txikien Zentroa|Planeta Txikien Zentroari]] (ingelesez MPC) aurkikuntzaren berri ematen zaio, hala, hark katalogatu dezan. MPCk egiaztatutako LGOen eta egiaztatu gabeko LGOen zerrendak ditu, banatuta.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=The NEO Confirmation Page|url=https://minorplanetcenter.net//iau/NEO/toconfirm_tabular.html|aldizkaria=minorplanetcenter.net|sartze-data=2019-12-13}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=B.G.|abizena=Marsden|izenburua=The NEO confirmation page|orrialdeak=299–302|hizkuntza=en|abizena2=Williams|izena2=G.V.|data=1998-02|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0032063396001535|aldizkaria=Planetary and Space Science|alea=2-3|zenbakia=46|doi=10.1016/S0032-0633(96)00153-5|sartze-data=2019-12-13}}</ref> Zenbait LGOk Lurraren orbita gurutzatzen dutenez, talka arriskua sortzen dute.<ref name=":4" /> Arestian esan dugun bezala, halako gorputz batek 140 metroko diametroa baino handiagoa badu, Objektu Bereziki Arriskutsu (OBA, ingelesez PHO) gisa sailkatuko da.<ref name=":27">{{Erreferentzia|izenburua=List Of Potentially Hazardous Minor Planets (by designation)|url=https://www.minorplanetcenter.net/iau/lists/t_phas.html|aldizkaria=www.minorplanetcenter.net|sartze-data=2019-12-13}}</ref> MPCk halako gorputzak beste zerrenda batean barneratuta ditu. Gainera, LGOk NASAn barneratuta dagoen [[Jet Propulsion Laboratory|JPLren]] bi unitate banatuk ere sailkatzen dituzte: [[Lur-HurrekoLuretik Gertuko Argizagien Ikerketarako Zentroa|Lur-hurrekoLurretik Gertuko Argizagien Ikerketarako Zentroak]] (CNEOS ingelesez)<ref name=":28">{{Erreferentzia|izenburua=Discovery Statistics|hizkuntza=en|url=https://cneos.jpl.nasa.gov/stats/|aldizkaria=cneos.jpl.nasa.gov|sartze-data=2019-12-13}}</ref> eta [[Eguzki-sistemako Dinamikaren Taldea|Eguzki-sistemako Dinamikaren Taldeak]].<ref name=":29">{{Erreferentzia|izenburua=JPL Small-Body Database Search Engine|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb_query.cgi?obj_group=neo;obj_kind=ast;obj_numbered=all;OBJ_field=0;ORB_field=0;table_format=HTML;max_rows=100;format_option=comp;c_fields=AcBhBgBjBiBnBsCkCqAi;.cgifields=format_option;.cgifields=ast_orbit_class;.cgifields=table_format;.cgifields=obj_kind;.cgifields=obj_group;.cgifields=obj_numbered;.cgifields=com_orbit_class&query=1&c_sort=AiD|aldizkaria=ssd.jpl.nasa.gov|sartze-data=2019-12-13}}</ref>
 
Asteroide Bereziki Arriskutsuak (ABA, ingelesez PHA) Lurrera hurbiltzeko duten gaitasunaren arabera sailkatzen dira hein handi batean.<ref name=":3" /> [[Gutxieneko intersekzio-distantzia]] 0.05 UA edo txikiagoa badu argizagi batek eta haren [[Magnitude absolutu|magnitude absolutua]] 22.0 edo distiratsuagoa bada (tamaina handiaren adierazle esanguratsua), Objektu Bereziki Arriskutsu gisa sailkatzen da. Haatik, argizagia Lurrera 0.05 UA baino gutxiago gerturatzen bada edo 140 metroko diametroa izatera heltzen ez bada, ez da Objektu Bereziki Arriskutsutzat hartzen.<ref group="oh">Zenbait gauza argitu behar dira:
83. lerroa:
|footer = Ikertalde bakoitzak urtero aurkitutako LHA kopurua: LHA guztiak (goian) eta >1 km-ko LHAk (behean).
}}
Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroideak aurkitzea helburu zuen lehen programa astronomikoa Palomar Asteroide Planeta-Gurutzatzaileen Ikerketa izan zen, 1973an hasia [[Eugene Shoemaker]] eta [[Eleanor F. Helin|Eleanor Helin]] astronomoei esker.<ref name=":8" /> Talka jazotzeko arriskua, eginbehar hartara espezializatutako teleskopioen beharra eta talkak saihesteko aukerak 1981ean ospatutako [[Snowmass Village (Colorado)|Snowmasseko]] ([[Colorado]]) diziplinarteko mintzaldian planteatu ziren lehen aldiz.<ref name=":9" /> Ostera, 1992an NASAk [[Spaceguard Survey]] izeneko ikerketa sakonagoa garatu zuen, Ameriketako Estatu Batuetako Kongresuak aginduta.<ref name=":15">''[http://spaceguard.rm.iasf.cnr.it/SGF/Vulcano/booklet.ps Vulcano Workshop. Beginning the Spaceguard Survey]''. Vulcano, Italy: IAU. 1995eko iraila. 2019ko abenduaren 19an kontsultatua.</ref><ref name=":16">{{Erreferentzia|izenburua=Clark R. Chapman: Congressional testimony, May 21, 1998|url=https://www.boulder.swri.edu/clark/hr.html|aldizkaria=www.boulder.swri.edu|sartze-data=2019-12-19}}</ref> Ikerketak nazioartera zabaltzeko asmoarekin, 1995ean [[Nazioarteko Astronomia Elkartea|Nazioarteko Astronomia Elkarteak]] (IAU) tailerrak antolatu zituen [[Vulcano|Vulcanon]], [[Sizilia|Sizilian]]<ref name=":15" /> eta hurrengo urtean Spaceguard Fundazioa martxan jarri zen herrialde berean.<ref name=":14" /> 1998an, Estatu Batuetako Kongresuak kilometro bat baino diametro handiagoa duten asteroideen %90a atzemateko agindu zion NASAri eta 2008an jarri zion epemuga.<ref name=":16" /><ref name=":21">{{Erreferentzia|izena=David|abizena=Shiga|izenburua=New telescope will hunt dangerous asteroids|hizkuntza=en-US|url=https://www.newscientist.com/article/dn9403-new-telescope-will-hunt-dangerous-asteroids/|aldizkaria=New Scientist|sartze-data=2019-12-19}}</ref> Tamaina horretako asteroideek mundu mailako hondamendia sor dezakete.
 
Spaceguarden lanak oinarritzat harturik jaio dira beste hainbat proiektu, haien artean ditugu Lincoln Lur-hurreko Asteroide Ikerketa (LINEAR), Spacewatch, Lur-hurrekoLurretik Gertuko Asteroideen Atzematea (NEAT), Lowell Lur-hurrekoLurretik Gertuko Objektuen Bilaketarako Behatokia (LONEOS), Catalina Zeru Ikerketa (CSS), Campo Imperatore Lur-hurreko Objektuen Ikerketa (CINEOS), Japoniar Spaceguard Elkartea, Asiago-DLR Asteroide Ikerketa (ADAS) eta WISE Lur-hurrekoLurretik Gertuko Objektuak (NEOWISE). Hori dela eta, egun kilometro bateko diametroa baino handiagoa duten Lur-hurreko gorputz ezagunen kopurua oso altua da, %93koa zen 2011an, urteetako lanari esker: 1998an %20a ezagutzen zen, 2004an %65a eta 2006an %80.<ref name=":14" /><ref name=":21" /> Beraz, Spaceguarden hasierako helburua epemuga baino hiru urte beranduago bete zen.<ref name=":17" /><ref name=":30">{{Erreferentzia|izena=A.|abizena=Mainzer|izenburua=NEOWISE Observations of Near-Earth Objects: Preliminary Results|orrialdeak=156|abizena2=Grav|abizena3=Bauer|abizena4=Masiero|abizena5=McMillan|abizena6=Cutri|abizena7=Walker|abizena8=Wright|abizena9=Eisenhardt|izena2=T.|izena3=J.|izena4=J.|izena5=R. S.|izena6=R. M.|izena7=R.|izena8=E.|izena9=P.|data=2011-12-20|url=http://arxiv.org/abs/1109.6400|aldizkaria=The Astrophysical Journal|alea=2|zenbakia=743|issn=0004-637X|doi=10.1088/0004-637X/743/2/156|sartze-data=2019-12-20}}</ref> 2018ko ekainaren 12an, kilometro bat baino handiagoak ziren 893 LGO ezagutzen ziren eta hurbilketa zehatzenen arabera guztira 920 daude, hau da, %97a ezagutzen ditugu.<ref name=":31">{{Erreferentzia|izena=Matt|abizena=Williams|izenburua=Good News Everyone! There are Fewer Deadly Undiscovered Asteroids than we Thought|hizkuntza=en-US|data=2017-10-20|url=https://www.universetoday.com/137583/good-news-everyone-less-deadly-undiscovered-asteroids-thought/|aldizkaria=Universe Today|sartze-data=2019-12-20}}</ref>
 
2005ean AEBen Spaceguarden hasierako helburuak zabaldu egin ziren [[George E. Brown|George E. Browni]] esker. Astronomo honek zuzenduriko taldeak NASAri agindu zion 140 metroko diametroa baino handiagoa zuten LGOen %90a aurkitzeko eta hartarako, 2020a jarri zuen epemugatzat.<ref name=":18" /> 2016ko urtarrilean, NASAk Defentsa Planetarioaren Koordinaziorako Bulegoaren (PDCO) sorrera iragarri zuen eta haren helburuak finkatu zituen: 30-50 metro arteko diametroa zuten LGOk atzeman eta jarraipen zehatza egitea eta beharrezkoa balitz, halako eragileek sortu ditzaketen kalteak arintzea.<ref name=":19" /><ref>{{Erreferentzia|izena=Tricia|abizena=Talbert|izenburua=Planetary Defense Coordination Office|data=2015-12-22|url=http://www.nasa.gov/planetarydefense/overview|aldizkaria=NASA|sartze-data=2019-12-20}}</ref>
109. lerroa:
Behaketa isurien adibide gisa esan dezakegu, errazago atzematen direla objektuak gaua den Lurraren aldean. [[Ilunabar|Ilunabarraren]] soinua baxuagoa da, eta behalariak asteroideen alde argitura begiratuko du. Egun-argitan aldiz, behalariak asteroideen alde iluna baino ezingo du ikusi (adibidez, [[Ilargiaren aldi|Ilargi Betea]] denean alde argitua ikusten dugu, [[Ilargiaren aldi|Ilargi Berria]] denean alde iluna). Orobat, [[Oposizioaren efektu (astronomia)|oposizioaren efektuak]] aipatutako gorputzak are distiratsuagoak bihurtzen ditu Lurra eguzki-argiaren ardatzean zehar kokatzen denean. Hori gutxi balitz bezala, goizeko zeruan Eguzkiaren inguruko eremua behatzea oso zaila da, [[Izar|izarraren]] distira ikaragarria dela eta.<ref name=":23" /> Eguzki-argiak asteroidearen alde bat erabat argitzen duenean, "asteroide betea" gertatu dela esan ohi da, "ilargi betea" terminoan oinarrituta. Asteroidea edo Ilargia egoera horretan dagoenean behaketa isuri onuragarri bat gertatzen da, izan ere, beste egoera batean ikusteko ezinezkoak izan daitezkeen xehetasunak ikusgarri bilakatzen dira.<ref name=":23" />
 
2000. urtean, gutxienez kilometro bateko diametroa duten 900 Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroide zeudela aurreikusi zen, garaiko behaketa isuriak aintzakotzat hartuta.<ref name=":22" /> Asteroide populazioei buruzko ikerketak, ahalik eta baieztapen zehatzenak egiteko asmoarekin, behaketa hautapen isuriak aintzakotzat hartzen saiatzen dira.<ref name=":24">{{Cite web|url=https://www.cambridge.org/core/services/aop-cambridge-core/content/view/473193E5630087D10679A2A1037493EE/S0252921100070093a.pdf/div-class-title-2-asteroid-compositional-types-and-their-distributions-div.pdf|izenburua=Asteroid compositional types and their distributions|sartze-data=2019-12-21|egunkaria=cambridge.org|aldizkaria=|abizena=E. Bowell|izena=B. Zellner|egile-lotura=|hizkuntza=en|formatua=PDF}}</ref> Behaketa isuriak aurkitzea oso lagungarria da LGO kopurua zehazterakoan, adibidez, ikerketa batek argi utzi zuen Lurraren orbita gurutzatzen duten eta eszentrikotasun txikia duten gorputzak aurkitzea errazagoa dela, hortaz, Aten motako argizagiak atzematea errazagoa da Apolo motakoak aurkitzea baino.<ref>{{Cite web|url=https://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Bottke_1996_Icarus_122_406_Origin_Spacewatch_NEOs.pdf|izenburua=Origin of the Spacewatch Small Earth-Approaching Asteroids|sartze-data=2019-12-21|egunkaria=boulder.swri.edu|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=en|formatua=PDF}}</ref>
 
Normala den bezala, aurkitu ziren lehenengo LGOen artean [[433 Eros]] eta [[1036 Ganymed]] ditugu, mota honetako gorputzik handienak.<ref name=":25">{{Erreferentzia|izena=Malcolm W.|abizena=Browne|izenburua=Mathematicians Say Asteroid May Hit Earth in a Million Years|hizkuntza=en-US|data=1996-04-25|url=https://www.nytimes.com/1996/04/25/us/mathematicians-say-asteroid-may-hit-earth-in-a-million-years.html|aldizkaria=The New York Times|issn=0362-4331|sartze-data=2019-12-21}}</ref> 1036 Ganymedek hogeita hamabost kilometroko diametroa du gutxi gorabehera.<ref name=":25" /> Asteroidea zenbat eta handiagoa izan, orduan eta argi gehiago islatuko du, hori dela eta, errazagoa izango da atzematea.<ref name=":24" /> Behaketa isuri hau saihesteko modu bat [[Infragorri|teleskopio infragorri]] termikoak erabiltzea da, gorputzen [[bero]]-igorpenak behatzeko gaitasuna ematen digutelako.<ref name=":24" />
116. lerroa:
[[Fitxategi:Positions of Near Earth Asteroids at time of discovery.png|erdian|thumb|711x711px|<center>Lurraren eta Eguzkiaren kokapen erlatiboari loturiko isuriak, Lurretik gertuko objektuen aurkikuntzetan.</center>]]
 
=== Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroideak ===
[[Fitxategi:ESO-Asteroid-Toutatis-phot-28c-04-normal.jpg|thumb|Toutatis asteroidea, [[Paranal behatokia|Paranal]] behatokitik ikusita. ]]
Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroideak Lur-hurrekoLurretik gertuko orbita bat duten eta kometen bereizgarri den koma edo isatsik ez duten argizagiak dira. 2019ko urtarrilaren 6an, 19.363 Lur-hurreko asteroide ezagutzen ziren, horien artetik 1.955 baino ez ziren Objektu Bereziki Arriskutsuak.<ref name=":3" />
 
Asteroide hauek milioi urte gutxi batzuetan baino ez dute mantentzen Lur-hurrekoLurretik gertuko orbita.<ref name=":26" /> Planeten [[Perturbazio (astronomia)|perturbazioek]] edo antzeko fenomenoek haien orbita zapuzten dute, Eguzki-sistematik ateratzera behartuz edo Eguzkia edo planeta baten aurka talka egitera bultzatuz.<ref name=":26" /> Eguzki-sistemaren adinarekin alderatuta, asteroide hauen orbitak oso azkar aldatzen dira eta hortaz, asteroide berriak ekartzen dituen iturriren bat egon behar du egun dugun LGO kopuru erraldoia azaltzen duena. Iturri hori, teoriarik onartuenaren arabera, [[asteroide gerrikoa]] da; bertako asteroideak eguzki-sistemaren barnealdera higiarazten dira [[Jupiter|Jupiterrekin]] dituzten [[Erresonantzia orbital|erresonantzia orbitalak]] direla eta.<ref name=":26" /> Hau da, asteroide batek erresonantzia bidez Jupiterrekin duen elkarrekintzak gorputzaren orbita aldarazten du, eguzki-sistemaren barnealdera bultzatuz. Asteroide gerrikoak hutsuneak ditu, [[Kirkwooden hutsuneak]] izenarekin ezagutzen direnak, han gertatzen da aipatutakoa. Esan dezakegu asteroideak erresonantzia batetik bestera mugitzen direla, [[Yarkovskyren efektua]] jarraituz Lur-hurreko asteroideen hornidura ziurtatzen dute.<ref>{{Erreferentzia|izena=A.|abizena=Morbidellia|izenburua=The Yarkovsky-driven origin of near-Earth asteroids|data=2002|url=https://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/summary?doi=10.1.1.603.7624|sartze-data=2019-12-21}}</ref> Ekintza hau gertatzeko [[masa]] galera bat jazo behar da, baina ez oso handia asteroide gerrikoaren guztizko masarekin alderatuz gero, azken hiru mila milioi urtetan egituraren masaren %6a baino gutxiago galtzearekin nahikoa baita.<ref name=":26" /> Bestalde, Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroideen osaera asteroide gerrikokoenarekin aldera daiteke, [[Espektro mota (astrofisika)|espektro mota]] ardatz hartuta sailkapena egin dezakegu.<ref>{{Erreferentzia|izena=D. F.|abizena=Lupishko|urtea=|izenburua=On the Origins of Earth-Approaching Asteroids|argitaletxea=|orrialdea=|orrialdeak=227–233|ISBN=|hizkuntza=|abizena2=Lupishko|izena2=T. A.|data=2001|url=http://link.springer.com/10.1023/A:1010431023010|aldizkaria=Solar System Research|alea=3|zenbakia=35|doi=10.1023/A:1010431023010|sartze-data=2019-12-21}}</ref>
 
Badira Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroide gutxi batzuk antzina kometa izandakoak, baina haien lurrazaleko materia lurrunkor guztia agortuta, asteroide bihurtu direnak. Alabaina, kometen antzeko isats egonkor edo aldizkako bat edukitzeak ez du esan nahi argizagi hori kometa denik, beraz, bi LGO moten arteko desberdintasun mugak lausoak izan daitezke zenbaitetan. Aipatutako jatorria dutenak izan ezik, Lur-hurreko asteroide guztiak asteroide gerrikotik kanporatuak izan ziren noizbait, Jupiterrekin eduki zituzten elkarreragin grabitazionalen erruz.<ref name=":26" /><ref>{{Erreferentzia|izena=D.F.|abizena=Lupishko|izenburua=Physical properties of near-Earth asteroids|orrialdeak=47–74|abizena2=Di Martino|izena2=M.|data=1998-01|url=http://dx.doi.org/10.1016/s0032-0633(97)00132-3|aldizkaria=Planetary and Space Science|alea=1|zenbakia=46|issn=0032-0633|doi=10.1016/s0032-0633(97)00132-3|sartze-data=2019-12-21}}</ref>
 
Asteroide askok [[Satelite natural|satelite naturalak]] dituzte, horren adibide ditugu [[Haumea (planeta nanoa)|Haumea]] ([[Haumearen sateliteak#Namaka|Namaka]] eta [[Haumearen sateliteak#Hiʻiaka|Hi'iaka]]) eta [[(90482) Orcus|Orcus]] ([[Vanth (satelitea)|Vanth]]). 2017ko martxoaren 15ean, 66 LGOk gutxienez satelite bat zutela jakina zen eta horien artetik hiruk bi satelite zituztela.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Asteroids with satellites|url=http://www.johnstonsarchive.net/astro/asteroidmoons.html|aldizkaria=www.johnstonsarchive.net|sartze-data=2019-12-21}}</ref> [[3122 Florence]] asteroideak, Objektu Bereziki Arriskutsuen artean handienetakoa 4,5 kilometroko diametroarekin,<ref name=":27" /> 100–300 metroko zabalera duten bi satelite ditu eta 2017an Lurrera hurbildu zela aprobetxatuz burutu ziren radar bidezko ikerketengatik aurkitu ziren.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Radar Reveals Two Moons Orbiting Asteroid Florence|url=https://cneos.jpl.nasa.gov/news/news199.html|aldizkaria=cneos.jpl.nasa.gov|sartze-data=2019-12-21}}</ref>
137. lerroa:
 
==== Orbitaren araberako sailkapena ====
[[Fitxategi:Neas.svg|thumb|Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroide mota bakoitzaren orbita. ]]
Lur-hurreko asteroideak [[Ardatzerdi handi|ardatzerdi handia]] (a), [[Perihelio|perihelioan]] duten distantzia (q) eta [[Afelio|afelioan]] dutena (Q) kontuan hartuta hainbat taldetan sailkatzen dira:<ref name=":4" /><ref name=":26" />
 
166. lerroa:
=== Lurretik gertuko kometak ===
[[Fitxategi:Halley's Comet - May 29 1910.jpg|thumb|247x247px|[[Halley kometa]] haren 1910eko maiatzeko hurreratzean, Lurretik 0.10 UAra igaro zen.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=Great Comets in History|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/?great_comets|aldizkaria=ssd.jpl.nasa.gov|sartze-data=2020-01-10}}</ref> ]]
Lurretik gertuko kometak (LGK) Lur-hurrekoLurretik gertuko orbita duten eta buztan edo [[Koma (astronomia)|koma]] bat duten argizagiak dira.<ref name=":38">{{Cite web|url=https://cneos.jpl.nasa.gov/doc/neoreport030825.pdf|izenburua=Study to Determine the Feasibility of Extending the Search for NearEarth Objects to Smaller Limiting Diameters|sartze-data=2020-01-10|egunkaria=Near-Earth Object Science Definition Team|aldizkaria=NASA|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=en|formatua=PDF}}</ref> Kometen nukleoak, orokorrean, asteroideenak baino [[Dentsitate (fisika)|dentsitate]] baxuagokoak dira, baina asteroideak baino abiadura erlatibo azkarragoetan igaro ohi dira gure planetaren ingurutik eta horregatik, kometa baten nukleoak duen talka energia tamaina bereko asteroide batena baino zertxobait handiagoa da.<ref name=":38" /> Gainera, LGK batek arrisku gehigarri bat izan dezake guretzat, izan ere, halako baten xehadurak meteoroide errenkadak sortzen ditu, ondoren [[Ozar-izar|ozar-izarrak]] sorraraziko dituztenak eta haien artean, praktikan Lur-hurreko asteroide bat diren haitz zati handiak egon daitezke.<ref>Jenniksens, Peter (2005eko iraila). "Meteor Showers from Broken Comets". ''Workshop on Dust in Planetary Systems (ESA SP-643)''. '''643''': 3–6. Bibcode:2007ESASP.643....3J.</ref> Alabaina, gaur arte zientzialariek ez dute gure planetan kometa batek inoiz talka egin zuela frogatzea lortu, ez eta horren aldeko ebidentziarik biltzea lortu; Tunguska gertaera [[Encke kometa|Encke kometaren]] zati baten talkari leporatzen dioten zientzialariak badira, ordea.<ref>Kresak, L'.l (1978). "The Tunguska object – A fragment of Comet Encke". ''Astronomical Institutes of Czechoslovakia''. '''29''': 129. Bibcode:1978BAICz..29..129K.</ref>
 
Kometak bi azpitaldetan banatu ohi dira: [[Periodo motzeko kometa|periodo motzeko kometak]] eta [[Periodo luzeko kometak|periodo luzekoak]]. Periodo motzeko kometak, 200 urte baino [[orbita-periodo]] laburragoa dutenak, [[Kuiper gerrikoa|Kuiper gerrikoan]] sortzen dira, [[Neptuno|Neptunoz]] haraindi; periodo luzeko kometak aldiz, [[Oorten hodeia|Oorten Hodeian]] sortzen dira, [[Eguzki-sistema|eguzki-sistemako]] gunerik urrunenean. Kometak periodoaren arabera bereizteak berebiziko garrantzia du; Lurretik gertu igarotzen diren periodo motzeko kometek, arriskutsuak bihurtu aurretik, hainbat aldiz bete ohi dute periodoa epe erlatiboki laburrean eta hortaz, ikusgarriak direnez, aldez aurretik orbita kalkulu zehatzak egin daitezke. Haatik, periodo luzeko kometa bat atzematen denean, zientzialariek ia ziurtasun osoz badakite Zientziaren Aroan lehenengo eta azkeneko aldiz ikusten ari direla argizagia, haren orbita-periodoak gizakiaren ikuspuntutik begiratuta oso luzeak direlako eta beraz, oso zaila da halako kometa baten etorrera aurreikustea.<ref name=":20" /> Periodo luzeko kometa batek Lurraren aurka talka egiteko arriskua Lur-hurreko asteroide batek duen arriskuaren %1a (gehien jota) dela jakina den arren, halako kometak talka egin aurretik epe ertain batean atzemateko ia ezinezkoak dira, hori dela eta, Spaceguardek asteroide eta periodo motzeko kometetan jartzen du arreta gehien.<ref name=":15" /><ref name=":38" /> Hori gutxi balitz bezala, CNEOSek LGK argizagien definizioan periodo motzeko kometak baino ez ditu biltzen;<ref name=":4" /> 2018ko maiatzaren 10ean halako 107 gorputz atzemanda zeuden.<ref name=":3" />
 
2018ko martxora arte hogei kometa baino ez ziren behatu gure planetatik 0.1 UAra (15 milioi kilometro) igarotzen; horietatik hamar periodo motzeko kometak dira.<ref name=":39">{{Cite web|url=https://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/ClosestComets.html|izenburua=Closest Comets|sartze-data=2020-01-10|egunkaria=Minor Planet Center|aldizkaria=|abizena=|izena=|egile-lotura=|hizkuntza=en|formatua=}}</ref> Horien artetik bi kometaren hurreratzea behin baino gehiagotan behatu da, Halley kometa eta [[73P/Schwassmann–Wachmann]] kometarena, hain zuzen. Inoiz behatu den kometa baten hurreratzerik hurbilena [[Lexell kometa|Lexell kometarena]] izan da, 0.0151 UAra hurbildu zen 1770eko uztailaren 1ean.<ref name=":39" /> Gorputz hau jada ez da Lur-hurrekoLurretik Gertuko Kometa bat, izan ere, 1779ean [[Jupiter|Jupiterretik]] oso hurbil igaro eta haren orbita aldatu zen.<ref name=":39" /> Gaur egun LGK sailkapena mantentzen duten kometen artetik gehien hurbildu den periodo motzeko kometa [[Tempel–Tuttle]] da, zeina 1366an Lurretik 0.0229 UAra igaro zen.<ref name=":39" /> Gorputz hau [[Leonidak|Leonida]] ozar-izarren ama-gorputza da eta [[1833ko Meteorito Ekaitz Handia|1833ko Meteorito Ekaitz Handiaren]] erantzulea ere bada.<ref>Mason, John W. (1995). "The Leonid meteors and comet 55P/Tempel-Tuttle". ''Journal of the British Astronomical Association''. '''105''' (5): 219–235. Bibcode:1995JBAA..105..219M.</ref> Orbiten kalkuluen arabera, [[P/1999 J6 (SOHO)]] kometa ahul eta LGK egiaztatua (Eguzkiarengandik hurbilen pasatzen den uneetan soilik behatua)<ref>Sekanina, Zdenek; Chodas, Paul W. (2005eko abendua). "[https://trs-new.jpl.nasa.gov/bitstream/handle/2014/39217/05-0507.pdf?sequence=1&isAllowed=y Origin of the Marsden and Kracht Groups of Sunskirting Comets. I. Association with Comet 96P/Machholz and Its Interplanetary Complex]" (PDF). ''The Astrophysical Journal Supplement Series''. '''151''' (2): 551–586. Bibcode:2005ApJS..161..551S. doi:10.1086/497374. 2018-01-11an berreskuratua.</ref> Lurretik 0.0121 UAko distantziara igaro zen, atzemana izan gabe, 1999ko ekainaren 12an.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=JPL Small-Body Database Browser|url=https://ssd.jpl.nasa.gov/sbdb.cgi?sstr=1999%20J6;old=0;orb=0;cov=0;log=0;cad=1#cad|aldizkaria=ssd.jpl.nasa.gov|sartze-data=2020-01-10}}</ref>
 
[[109P/Swift-Tuttle|109P/Swift–Tuttle]] kometak, abuzturo Lurra kolpatzen duten [[Perseidak|Pertseida]] ozar-izarren jatorri denak, une jakin batean Lurretik gertu igarotzen den eta 130 urteko iraupena duen orbita bat du. 1992ko hurreratzearen ondoren, aurrez 1862an eta 1737an baino ez zen begiztatu, zenbait orbita kalkulu egin eta horiek erakutsi zuten kometa hau hurrengo hurreratzean, 2126an, Lurretik oso gertu igaroko dela eta agian, talka egiteko aukerak izango dituela. 1993an kometa horren antzinako hurreratze gehiago identifikatu eta orbita kalkulu berriak egin ziren, talka arriskua ezabatu zutenak. Hala jakin zen kometa 2126an Lurretik hogeita lau milioi kilometroko distantzian igaroko dela. Alabaina, 3044. urtean kometa hauxe bera Lurretik 1,6 milioi kilometrora igaroko dela pentsatzen da.<ref>{{Cite web|url=https://astrosociety.org/file_download/inline/948789fe-6198-4ce6-a0e0-44f85f8c2eac#swifttuttle|izenburua=An Ancient Universe: How Astronomers Know the Vast
184. lerroa:
 
== Talkak ==
Lur-hurrekoLurretik gertuko gorputz batek Lurraren aurka talka egitean, gorputzak metro gutxiko luzera badu, orokorrean [[Atmosfera|goi-atmosferan]] [[Atmosferan sartze|lehertzen]] da (ez da arriskutsua) eta bere solido gehienak edo guztiak [[Lurrun|lurrundu]] egiten dira, alabaina, gorputza handiagoa bada eta ur-gainazaleren aurka talka egiten badu, [[Uhin|uhinak]] sortuko dira eta lur-gainazalaren aurka talka eginez gero, [[Talka krater|talka-kraterrak]].<ref>{{Erreferentzia|izena=Clark R.|abizena=Chapman|izenburua=Impacts on the Earth by asteroids and comets: assessing the hazard|orrialdeak=33–40|hizkuntza=en|abizena2=Morrison|izena2=David|data=1994-01|url=http://www.nature.com/articles/367033a0|aldizkaria=Nature|alea=6458|zenbakia=367|issn=0028-0836|doi=10.1038/367033a0|sartze-data=2020-01-17}}</ref>
 
Aipatutako gorputz moten talken [[Maiztasun|maiztasuna]] LGO populazioen [[Simulazio|orbita-simulazioetan]] oinarrituta kalkula daiteke, baina Lurra eta [[Ilargia|Ilargiaren]] talka-kraterren maiztasunak edo LGOen hurreratze-maiztasunak ere lagun dezakete.<ref>{{Cite web|url=https://impact.ese.ic.ac.uk/ImpactEarth/ImpactEffects/effects.pdf|izenburua=Earth Impact Effects Program: A Web-based computer program for calculating the
220. lerroa:
Zenbait LGK bereziki interesgarriak dira esplorazio misioentzat, haietara iristeko beharrezko abiadura, kasu jakin batzuetan, Ilargira joateko behar dena baino txikiagoa delako, gorputz hauek Lurrarekiko duten abiadura baxua eta haien grabitate ahula dela eta. Gainera, ikerketa [[Geofisika|geofisiko]] eta [[Astronomia|astronomikoak]] aurrera eramateko berebiziko garrantzia eduki dezakete. Arlo [[Ekonomia|ekonomikoari]] begiratuta ere interesgarriak izan daitezke, bertako [[lehengai]] eta material estralurtarrek balio oso handia izan dezaketelako.<ref name=":47" /> Aipatutako guztiagatik, gorputz hauek interes handikoak dira [[Espazioaren esplorazioa|esplorazio misioentzat]].<ref>{{Erreferentzia|izena=Rui|abizena=Xu|izenburua=Design and optimization of trajectory to Near-Earth asteroid for sample return mission using gravity assists|orrialdeak=220–225|hizkuntza=en|abizena2=Cui|abizena3=Qiao|abizena4=Luan|izena2=Pingyuan|izena3=Dong|izena4=Enjie|data=2007-01|url=https://linkinghub.elsevier.com/retrieve/pii/S0273117707002517|aldizkaria=Advances in Space Research|alea=2|zenbakia=40|doi=10.1016/j.asr.2007.03.025|sartze-data=2020-01-18}}</ref>
 
=== Misioak Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroideetara ===
[[Fitxategi:PIA02475 Eros' Bland Butterscotch Colors.jpg|thumb|433 Eros asteroidea. NASAren NEAR probak ateratako argazkiak dira. ]]
[[Fitxategi:BennuAsteroid.jpg|thumb|101955 Bennu asteroidearen mosaiko irudia. NASAren OSIRIS-REx misioaren helmuga da. ]]
1971ko martxoan [[Nazioarteko Astronomia Elkartea|Nazioarteko Astronomia Elkarteak]] planeta txikiei buruzko tailer bat antolatu zuen [[Tucson|Tucsonen]], [[Arizona|Arizonan]]. Garai hartan espazio ontzi bat asteroideetara bidaltzea era teorikoan baino ezin zitekeen aztertu; tailer honek Lur-hurreko asteroide batera heltzeko moduak aztertu zituen.<ref name=":8" /> Antzeko azterketa egin zen 1978ko urtarrilean NASAren [[Espazio Zientzien Bulegoa|Espazio Zientzien Bulegoak]] lagunduta [[Chicagoko Unibertsitatea|Chicagoko Unibertsitatean]]. Bi azterketa horietan ondorioztatu zen garai hartan ezagutzen ziren Lur-hurreko asteroideen ehuneko hamarrera baino ezin zela iritsi eta itzuli [[Marte|Martera]] iristeko beharko litzatekeen [[Erregai|erregaia]] baino gutxiago baliatuta. Hala ere, aintzakotzat hartu zen LGO horien [[Grabitazio|grabitate]] ahula zela eta, erregai gutxi xahutu beharko zela behin argizagian egonda batetik bestera mugitzeko. Hala, misio bakoitzak hainbat lagin ekarri zitzakeela ondorioztatu zen.<ref name=":8" /> Gizakiak tripulatutako misioei zegokienean, urte hartan ezagutzen ziren LGOen ehuneko batak soilik balio zuela esan zen, hau da, hamar LGO ezarri ziren gizakia bidaltzeko egokitasuna izan zezaketen gorputz gisa. Azken ondorio gisa esan zen, garai hartan ezagutzen ziren LGOen kopurua boskoiztu behar zela gizakiak [[Tripulazio|tripulatutako misio]] eraginkor bat burutzeko.<ref name=":8" />
 
Gizakiaren [[Espazio zunda|zunda]] batek bisitatutako lehen Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroidea [[433 Eros]] izan zen, hamazazpi kilometroko diametrokoa, zeina NASAren [[NEAR Shoemaker]] zundak 2001eko otsailean orbitatzen hasi zen, ondoren, 2002ko otsailean, bertan lurreratzeko.<ref name=":48" /> Handik gutxira beste Lur-hurrekoLurretik gertuko asteroide bat bisitatu zuen [[Japoniar Esplorazio Aeroespazialaren Agentzia|JAXAren]] [[Hayabusa misioa|Hayabusa misioak]], [[25143 Itokawa]] asteroidea (535 metrokoa) hain zuzen, zeinetik material-laginak hartu eta Lurrera ekarri ziren.<ref name=":49" /> [[Txinako Espazio Administrazio Nazionala|CNSAren]] ''[[Chang'e 2]]'' espazio ontzia 2012ko abenduan 2.26 kilometroko [[4179 Toutatis]] Lur-hurreko asteroidera iritsi zen eta hura esploratu zuen zenbait egunetan zehar.<ref>{{Cite news|url=https://www.planetary.org/blogs/emily-lakdawalla/2012/12141551-change-2-imaging-of-toutatis.html|abizena=|izena=|izenburua=Chang'E 2 imaging of Toutatis succeeded beyond my expectations!|data=2014-12-14|egunkaria=The Planetary Society|formatoa=|hizkuntza=en|sartze-data=2020-01-18}}</ref><ref name=":50" />
 
Apolo motako eta 980 metroko [[162173 Ryugu]] asteroidea izan zen JAXAren Hayabusa 2 misioaren helmuga. Espazio zunda 2014ko abenduan jaurti zen eta asteroidera 2019ko otsailaren 21ean, gaueko 11:30etan, heldu zen, aurreikuspenek esandakoa baino urtebete beranduago.<ref>{{Erreferentzia|izena=Kate|abizena=Lyons|izenburua=Japan’s Hayabusa 2 successfully touches down on Ryugu asteroid|hizkuntza=en-GB|abizena2=Sample|abizena3=editor|izena2=and Ian|izena3=science|data=2019-02-22|url=https://www.theguardian.com/science/2019/feb/22/japans-hayabusa-2-successfully-touches-down-on-ryugu-asteroid|aldizkaria=The Guardian|issn=0261-3077|sartze-data=2020-01-18}}</ref><ref>{{Erreferentzia|izena=Joxerra Aizpurua|abizena=Sarasola|izenburua=Hayabusa 2: bizi-aztarnen bilatzailea|hizkuntza=eu|data=2012-10-21|url=https://www.argia.eus/argia-astekaria/2341/hayabusa-2-bizi-aztarnen-bilatzailea|aldizkaria=Argia|sartze-data=2020-01-18}}</ref> 2019ko azaroan asteroidetik irtetea lortu eta Lurrerako norabidea hartu zuen, 2020aren amaieran itzultzeko asmoarekin.<ref name=":46">{{Erreferentzia|izenburua=Japan spacecraft leaves asteroid to head home|hizkuntza=en-GB|data=2019-11-13|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-50403272|sartze-data=2020-01-18}}</ref> JAXAko ikerlarien arabera, bildutako laginek [[Eguzki sistemaren sorrera eta garapena|eguzki-sistemaren sorrera]] eta garapena argitzen lagun diezagukete.<ref name=":46" /> 500 metroko [[101955 Bennu]] [[Apolo asteroideak|Apolo motako asteroidea]], zeinak, 2018ko martxoan, [[Palermo eskala|Palermo eskalako]] bigarren balio altuena zuen (-1.71koa 2175 eta 2199ko hurreratze oso hurbilentzat),<ref name=":12" /> NASAren [[OSIRIS-REx]] misioaren helmuga da. [[The New Frontiers|Muga Berriak]] (ingelesez, ''The New Frontiers'') programako misioa 2016ko irailean jaurti zen.<ref name=":51">{{Erreferentzia|izenburua='Exactly Perfect'! NASA Hails Asteroid Sample-Return Mission's Launch|data=2017-10-26|url=https://web.archive.org/web/20171026213733/https://www.space.com/34020-nasa-hails-osiris-rex-asteroid-mission-launch.html|aldizkaria=web.archive.org|sartze-data=2020-01-18}}</ref> Bennura bidean zihoala, bi urtetan zehar, [[Lurraren troiar|Lurraren troiarrak]] bilatu zituen;<ref>{{Erreferentzia|izena=Karl|abizena=Hille|izenburua=OSIRIS-REx Searches for Earth-Trojan Asteroids|data=2017-02-09|url=http://www.nasa.gov/feature/goddard/2017/osiris-rex-begins-earth-trojan-asteroid-search|aldizkaria=NASA|sartze-data=2020-01-18}}</ref> ostera, 2018ko abuztuan Bennura iritsi eta bere inguruko orbita harrapatu zuen 2018ko abenduan. OSIRIX-REx misioa 2023ko irailerako itzuliko da eta zenbait lagin ekarriko ditu.<ref name=":51" />
231. lerroa:
2012ko apirilean, [[Planetary Resources]] (Planetetako Baliabideak) konpainiak asteroideak komertzialki meatzeko asmoa zuela adierazi zuen. Lehen fasean, konpainiak datuak berrikusi eta helmuga interesgarrienak hautatu zituen. Bigarren fasean, espazio probak jaurtiko dira hautatutako LGOetara; [[Ontzi meatzariak (astronautika)|ontzi meatzariak]] hirugarren fasean bidaliko dira. Planetary Resorces konpainiak 2015eko apirilean<ref name=":52">{{Erreferentzia|izenburua=Planetary Resources’ Arkyd-6 prototype imaging satellite has left the building|hizkuntza=en-US|data=2017-11-14|url=https://www.geekwire.com/2017/planetary-resources-arkyd-6-prototype-imaging-satellite-left-building/|aldizkaria=GeekWire|sartze-data=2020-01-18}}</ref> eta 2018ko urtarrilean<ref>{{Cite news|url=https://www.planetaryresources.com/2018/01/planetary-resources-launches-latest-spacecraft-in-advance-of-space-resource-exploration-mission/|abizena=|izena=|izenburua=Planetary Resources Launches Latest Spacecraft in Advance of Space Resource Exploration Mission|data=2018-01-12|egunkaria=News|formatoa=|hizkuntza=en|sartze-data=2020-01-18}}</ref> bi proba-satelite bidali zituen, 2020an bigarren faseko lehen proba ontzia jaurtiko dela espero da.<ref name=":52" />
 
[[Lur-HurrekoLurretik Argizagien Jagoletza Misioa|Lur-hurrekoGertuko Argizagien Jagoletza Misioa]] (NEOSM, ingelesezko siglengatik) 2025a baino lehenago ez da jaurtiko, baina 140 metro baino gehiago dituzten asteroide bereziki arriskutsu gehienen orbitak aurkitu eta zehaztuko ditu.<ref>{{Erreferentzia|izenburua=NASA to develop mission to search for near-Earth asteroids|hizkuntza=en-US|data=2019-09-23|url=https://spacenews.com/nasa-to-develop-mission-to-search-for-near-earth-asteroids/|aldizkaria=SpaceNews.com|sartze-data=2020-01-18}}</ref>
 
=== Misioak Lur-hurrekoLurretik gertuko kometetara ===
[[Fitxategi:Comet 67P on 19 September 2014 NavCam mosaic.jpg|thumb|253x253px|ESAren Rosetta zundak 67P/Churyumov–Gerasimenko kometari ateratako argazkia. ]]
Gizakiak eginiko zunda batek bisitatutako lehen Lur-hurreko kometa [[21P/Giacobini-Zinner]] izan zen; 1985ean, NASA eta [[Europako Espazio Agentzia|ESAren]] [[Nazioarteko Kometa Esploratzailea]] (ICE, ingelesezko siglengatik) bere koma igaro zuen. 1986ko martxoan, ICE, [[Sobietar Errepublika Sozialisten Batasuna|sobietarren]] ''[[Vega 1]]'' eta ''[[Vega 2]]'' zundekin, [[Espazioa eta Astronautika Zientzien Institutua|ISASen]] ''[[Sakigake]]'' eta ''[[Suisei]]'' zundekin eta ESAren [[Giotto (espazio zunda)|''Giotto'']] zundarekin batera, [[Halley kometa|Halley-ren]] nukleora hurreratu zen. 1992an, ''Giotto'' zundak [[26P/Grigg-Skjellerup]] Lur-hurreko kometa bisitatu zuen, gainera.<ref name=":20" />
"https://eu.wikipedia.org/wiki/Lurretik_gertuko_objektu"(e)tik eskuratuta