Elba (uhartea): berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t Autoritate kontrola jartzea
No edit summary
1. lerroa:
{{geografia fisiko infotaula}}
{{koord|42|45|42|N|10|14|27|E|region:IT|display=title}}
{{beste erabilpenak|uharteari|ibaia|Elba ibaia}}
'''Elba'''<ref>{{erreferentzia|egilea= [[Euskaltzaindia]]| izenburua= 70. araua: Mundu zabaleko uharte nagusiak |url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0070.pdf|sartze-data=2012-5-21}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0159.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= Europako toponimia fisikoa}}</ref> ([[italiera]]z: ''{{lang-it|isola d'Elba''}}; [[latin]]ez: ''{{lang-la|Ilva''}}; [[antzinako greziera]]z: {{lang-grc|Αἰθαλία, |Aithalia}}) [[Italia]]ren mendebaldean, [[Livornoko probintzia]]n, dagoen [[uharte]]a da. 225 km²ko azalera du.
[[Fitxategi:Tuscan archipelago.png|thumb|eskuinera|300px|Elba uhartearen kokapena]]
[[Fitxategi:Elba isl.jpg|eskuinera|thumb|250px|Uhartea satelite irudian.]]
'''Elba'''<ref>{{erreferentzia|egilea= [[Euskaltzaindia]]| izenburua= 70. araua: Mundu zabaleko uharte nagusiak |url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0070.pdf|sartze-data=2012-5-21}}</ref><ref>{{Erreferentzia|url=https://www.euskaltzaindia.eus/dok/arauak/Araua_0159.pdf|egilea=[[Euskaltzaindia]]|izenburua= Europako toponimia fisikoa}}</ref> ([[italiera]]z: ''isola d'Elba''; [[latin]]ez: ''Ilva''; [[antzinako greziera]]z: Αἰθαλία, Aithalia) [[Italia]]ren mendebaldean, [[Livornoko probintzia]]n, dagoen [[uharte]]a da. 225 km²ko azalera du.
 
Toskanar uhartediko uharterik handiena da, eta, bere osotasunean [[Toskanar uhartediko Parke Nazionala]] hartzen du, Livorno eta Grosetto probintzietatik hedatzen dena.
 
Bere kosta oso aldakorra da, [[koralezko uharri]]ak, urpekariek oso preziatuak dituztenak, barnealde menditsu eta malkartsuarekin kontrastatzen duten hondartza txikietarartetxikietara arte. Mendirik handiena ''Monte Capanna'' delakoa da, 1000 metro inguruko garaiera duena.
 
Uhartea, zortzi udalerritan banatzen da: [[Campo nell'Elba]], [[Capoliveri]], [[Marciana]], [[Marciana Marina]], [[Porto Azzurro]], [[Rio Marina]], [[Rio nell'Elba]] eta [[Portoferraio]]. Azken hau da bere hiriburua.
20 ⟶ 18 lerroa:
[[XVIII. mendea]]n, alemaniarra, austriarrak, ingelesak eta frantziarrak izan ziren uharte estrategiko honen jabetza bereganatzeko lehiatu zirenak, [[1814]]ko [[maiatzaren 4]]an [[Napoleon Bonaparte|Napoleonen]] esku geratu zen arte; printzerritzat eman zitzaion. Bertan "errege" izan zen [[1815]]eko [[otsailaren 26]] arte. Epe labur hartan, bultzada handia eman zion ardoaren industriari. Denbora honetan zehar bi etxebizitza ere eraiki zituen, bata hirikoa eta nahiko sinplea: ''villa dei Mulini'', eta bestea, landetxea: ''villa de San Martino'', gaur egun museo bihurtua.
 
Napoleonen bigarren abdikazioaren ondoren, [[1815]]ean, Elba uhartea ''[[Toskanako Dukerria'']]ren eskuetara pasa zen, eta, [[1860]]an, Italiako Erresumaren zati izatera pasa zen. BainBaina, [[Bigarren Mundu Gerra]]n, [[1943]]an, alemaniarren eskuetan egon zen, uneak, non, alemaniarren zein aliatuen bonbardarien aldetik, suntsipen handia jasan zuen. Hauek erretiratu ondoren, turismoa esplotatzen hasi zen, uhartera oparotasuna ekarri zuena.
 
== Erreferentziak ==
26 ⟶ 24 lerroa:
 
== Kanpo estekak ==
{{autoritate kontrola}}
 
* {{es}} [http://www.islaelba.com/playas.htm Elba uharteko hondartzak]
* {{es}} [http://www.aeroclubalicante.org/imagenes/socios/eduardo/pages/11%20Sobrevuelo%20Marina%20di%20Campo-%20Isla%20de%20Elba.htm Aireko ikuspegia]
* {{en}} [http://www.guesthouseinitaly.com/guesthouse-hotel-hostel-b&b/other_cities_info.../other_cities_articles_info.../elba_info_20080520133/ Elba (uhartea) info ] Transport & Accommodations
* {{it}} [http://www.infoelba.it/index.asp?Lingua=IT Webgune ofiziala]
* {{it}} [http://www.virtualelba.it Elba]
* {{it}} [http://www.infoelba.it/web_cam/index_asp/maincat-web_cam/catsub- Web kamerak]
* {{it}} [http://www.infoelba.it/foto_360%B0/panoramiche_elba_asp/maincat-foto_360%B0/catsub-panoramiche_elba Falkone gotorlekuaren ikuspegi panoramikoa]
* {{it}} [http://www.elbaworld.com Elba World] — Elba uharteari buruzko webgunea
 
[[Kategoria:Italiako uharteak]]