Txikipedia:Erromatarren aurreko herriak iberiar penintsulan: berrikuspenen arteko aldeak

Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
No edit summary
No edit summary
1. lerroa:
{{Banner|MuseoArqueológico20100801P1090615.JPG}}
'''Erromatarren aurreko herriak''' Erromatar Inperioa hedatu zen eremu ezberdinetako jatorrizko herriak dira.  Iberiar penintsularen kasuan, erromatarren aurreko herririk garrantzitsuenak hauek izan ziren:
[[Fitxategi:Iberia 300BCeus.png|560px|thumb|<center>Iberiar Penintsulako herri-taldeak K.a. 300 urte inguruan]]
'''Erromatarren aurreko herriak''' {{Txp|Erromatar Inperioa}} Iberiar Penintsulan hedatu zen eremulurralde ezberdinetako jatorrizko herriak dira. {{Txp|Iberiar penintsula|Iberiar penintsularen}} kasuan, erromatarren aurreko herririk garrantzitsuenak ondoko hauek izan ziren:
 
== TartesostarrakTartessostarrak ==
{{Txp|Tartessos|Tartessostarrak}} Penintsulako hego-mendebaldean zeudenbizi ziren, {{Txp|Guadalquivir}} ibaiaren bokalearen inguruan. Oso gutxi dakigu herri horri buruz, oso aztarna gutxi utzi zituelako; greziarrek haiekin salerosketan aritzen zirela esaten zutelako ezagutzen dugu. Horregatik, nahiko ekonomia garatua zutela uste da; izan ere, urrezko altxor oso landuak aurkitu dira.
 
== Zeltak ==
{{Txp|Penintsula|Penintsulako}} iparraldean eta ipar-mendebaldean bizi ziren. Egia esan, hainbat herri ziren: galaikoak, asturrak, kantabroak… Haien ekonomia oso gutxi garatua zegoen: batez ere abeltzaintzan, arrantzan eta bilketan aritzen ziren; nekazaritzak eta merkataritzak, aldiz, garrantzi txikia zuten. Ez zuten idazten ezta txanponik erabiltzen ere. Bizi ziren herrixkak “kastro” izenaz ezagutzen dira, eta horien aztarna interesgarriak daude.
 
== IberiarrakIberoak ==
Penintsulako ekialdea eta hegoaldea hartzen zuten. Iberoarrak{{Txp|Ibero|Iberoak}} ere talde edo herri ezberdinetan banatzenbanatuta zirenzeuden. Kolonizatzaile greziar eta {{Txp|Fenizia|feniziarrekin}} harremanetan egon ziren, eta horri esker, kultura eta ekonomia garatuagoa zuten. Haien ekonomia nekazaritzan (zerealak, mahatsondoak eta olibondoak) eta abeltzaintzan oinarritzen zen. Idazten zuten, baina haien {{Txp|idazkera}} ezin izan da deszifratu. Txanponak ere erabiltzen zituzten, eta nahiko arte garatua zuten, bereziki eskulturei dagokienezeskulturan.
 
== Zeltiberoak ==
Penintsulako erdialdea eta {{Txp|Ebroko sakonunea|Ebroko harana}} hartzen zuten, {{Txp|Iberiar Sistemarensistema|Iberiar sistemaren}} inguruan. Jatorri zeltiarrekozeltako edo zeltiarkultura kulturarenzeltaren eragina zuten indigenen hainbat herri ziren. Erromatarrek zeltiarrenzelten eta iberoen arteko nahasketatzatnahasketa zituztenbat zela uste zuten. Gerlariak ziren eta irmokigogor borrokatu ziren erromatarren aurka. Hauek ere idazten zuten.
 
== Zeltiberiarrak ==
Penintsulako erdialdea eta Ebroko harana hartzen zuten, Iberiar Sistemaren inguruan. Jatorri zeltiarreko edo zeltiar kulturaren eragina zuten indigenen hainbat herri ziren. Erromatarrek zeltiarren eta iberoen arteko nahasketatzat zituzten. Gerlariak ziren eta irmoki borrokatu ziren erromatarren aurka. Hauek ere idazten zuten.
 
[[Kategoria:Txikipedia]]
[[Kategoria:Txikipedia:Antzinako historiaHistoria]]
[[Kategoria:Txikipedia:Espainiako historia]]