Eukarioto: berrikuspenen arteko aldeak
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
107. lerroa:
== Garraio mekanismoak ==
Zelula [[eukarioto]]aren barrunbeak ([[nukleoa]], organulu zitoplasmatikoak eta [[zitosola]]) independenteak badira ere, ez dira egitura isolaturik; haien artean ordea elkartrukeak gertatzen ari dira etengabe. Hau ulertzeko kontuan hartu behar dugu barrunbe bakoitzaren osagaiak ez direla sortzen barrunbean bertan, alderantziz, askotan beste lekutan sintetizatzen dira; horregatik mekanismo espezifikoak beharrezkoak dira emandako helmuga batetara heltzeko.
Nukleoaren proteina guztiak esateko zitosolean ekoizten dira eta gero gaineztadura nuklearra zeharkatu behar dute nukleoan sartzeko.▼
[[Zelula]]k garraio-sistema desberdinak erabiltzen ditu [[molekula]]k barrunbeen artean elkartrukatzeko. Zenbait organulu, EE-a, [[Golgi aparatua]], [[lisosoma]]k eta [[endosoma]]k hain zuzen, besikulen bidez komunikatuta daude:
▲Nukleoaren proteina guztiak esateko zitosolean ekoizten dira eta gero
Fenomeno honi trafiko besikularra deitzen diogu; oso konplexua da eta oso ondo erregulatuta dago. Garraio-xixkuak beraz, oso ugariak dira edozein animali [[zelula]]tan. Trafiko honetan inplikatutako organuluak etengabe mintz-zatiak elkartrukatzen ari dira, hori dela eta esaten da barne-mintz sistema osatzen dutela. Barnemintz sistematik kanpo [[mitokondrioa]]k eta peroxisomak geratzen dira, hori dela eta, organulu hauen mintzetan translokadoreak daude osagai espezifikoen inportazioa burutzeko. Bestalde nukleoa eta zitosolaren arteko elkartrukeak nukleoa inguratzen duen gaineztaduraren egituren bidez burutzen da; horiek nukleo-poroak dira.
▲garraio-besikulak askatzen dira barrunbe batetatik (emailetik) eta fusionatzen
▲dira beste barrunbe batekin (hartzailearekin) (3-5A. Irudia). Fenomeno honi
=== Mintz plasmatikoa ===
Zelula eukariotoaren zitoplasma mintz plasmatikoak mugatzen du. Mintz plasmatikoa, egiturari dagokionez, berdina da zelula guztietan, baina [[eukarioto]]etan mintz plasmatikoak oso espezializazio-maila altua lortu du. Gogoratu behar dugu prokariotoetan mintz plasmatikoan burutzen diren prozesu asko, [[ATP]]aren sintesia esateko, [[eukarioto]]etan organulu zitoplasmatikoetan burutzen direla. Oro har esan dezakegu eukariotoen [[mintz plasmatikoa]] batez ere garraio, komunikazio eta adhesio prozesuetan inplikatuta dagoela, hau da, inguruneariko harremanekin zerikusia duten funtzioetan.
Bestalde [[animali]] zeluletan mintz plasmatikoak gaitasun bereziki garrantzitsua garatu da: [[endozitosi]] eta [[exozitosi]]aren gaitasuna; hau da, gaiak barneratzea edo kanporatzea mintz-zatiak erabiliz. Endozitatzen diren produktuak batzutan oso handiak dira eta kasu honetan [[fagozitosi]]az hitz egiten dugu. Prozesu hauek burutzeko [[zelula]]ren azala oso malgua izan behar da, beraz, animali [[zelula]]k biluziak dira, hau da, ez daukate pareta zelularrik
== Nukleoa ==
| |||