16:24, 27 azaroa 2019ko berrikusketa aldatu Aosbot (eztabaida \| ekarpenak) Bot-ak 344.861 edits t Autoritate kontrola jartzea ← Aurreko ezberdintasuna		11:28, 11 urtarrila 2020ko berrikusketa aldatu desegin Gartxoak (eztabaida \| ekarpenak) 99.917 edits No edit summary Hurrengo ezberdintasuna →
1. lerroa: [[Fitxategi:USAFE Band timpanist.jpg\|thumb\|300px\|Tinbalak.]] [[Fitxategi:Timpani sticks.jpg\|thumb\|300px\|Makilak.]]▼ '''Tinbala''' [[perkusio instrumentu\|perkusiozko musika tresna]] da, [[orkestra]] eta musika talde handietan erabilia. == Etimologia == '''Tinbala''' [[perkusio instrumentu\|perkusiozko musika tresna]] da, [[orkestra]] eta musika talde handietan erabilia.Perkusio-instrumentua. Kaxa kobrezko esferaerdia da, altuera jakin bateko soinuak sortzen dituen larrua edo bestelako mintz elastikoa du eta mazo-antzekoez kolpatuz jotzen da. Sortzen duen soinuaren altuera aldatu ahal izateko, mintzaren tentsioa aldarazten duen mekanismoa du. ''Tinbal'' izenak bi jatorri ditu, alde batetik [[latine]]zko "tympanum" hitza ("kolpatzen dena" esan nahi du) eta bestetik [[arabiera]]zko "at-tabal" hitza ("danborra" esan nahi du). == ~~Makilak~~Deskribapena == Tinbalaren kaxa kobrezko esferaerdia da, eta honek erresonantzia kutxa lana egiten du. Altuera jakin batan larrua edo bestelako mintz elastiko bat jartzen zaio eraztun batez eta hainbat tentsio-barilaz teinkatzen dena. Tentsio-barila hauek estutuz edo lasaituz afinatzen da tinbala, horretarako oinarrian pedal bat dauka. ▲[[Fitxategi:Timpani sticks.jpg\|thumb\|Makilak.]] Tinbala baketa bidez jotzen da. Baketa hauek egurrezkoak izan ohi dira (banbu, urki, astigar edo gereziondo egurrez eginak) baina badaude aluminio eta grafitozkoak ere. Feltroz, kortxoz edo larruz egindako burua izaten dute. ~~Tinbala jotzeko makila parea erabiltzen da, lortu nahi den soinuaren arabera mota desberdinetakoak direnak.Pare bat makil erabiltzen dira.~~ Lau tinbaletako multzoa izan ohi bat, bakoitzak diametro desberdina duena, 81 cm, 74 cm, 66 cm eta 58 cm hurrenez hurren. == Historia == [[Jean-Baptiste Lully]] izan zen tinbala orkestra batean sartu zuen aurreneko musikagile garrantzitsua, 1675. urtean eskeinitako "Teseo" operan. XVIII. mendean [[Johann Sebastian Bach]]-ek lehen planoan ezarri zituen tinbalak ''Tönet, ihr Pauken! Erschallet, Trompeten!'' kantatan. XIX. mendean [[Ludwig van Beethoven]]-ek ahots independiente bihurtu zuen 1806ko "Biolinerako kontzertua"-n eta 9. sinfoniako scherzoan. 1870 urtean afinazio pedala diseinatu zen Dresden eta "Dresdeko tinbalak" nagusitzen hasi ziren. Tamainari dagokionez ere historian zehar haundituz joan den instrumentua izan da. ~~== Kanpo estekak ==~~ {{autoritate kontrola}}

Tinbal: berrikuspenen arteko aldeak